- “Με αγχώνει πολύ η πιθανότητα να συνάψει ερωτική επαφή ο γιος μου με κορίτσι” - 15 Ιουλίου 2024
- “H κόρη μου με ανησυχεί επειδή γράφει στις φίλες της πολλά ψέματα σαν να θέλει να την λυπούνται” - 18 Ιουνίου 2024
- “Το αγόρι της κόρης μου είχε ένα τροχαίο και κατέληξε…” - 10 Απριλίου 2024
Ερώτημα αναγνώστριας
Καλημέρα σας και συγχαρητήρια για το έργο σας, η βοήθειά σας είναι πολύτιμη.
Έχω μια μοναχοκόρη 13 χρόνων και είμαι χωρισμένη. Η ανησυχία μου είναι η εξής:
Η κόρη μου ήταν πάντα υπεύθυνη στα μαθήματα της, από το Δημοτικό διάβαζε μόνη της χωρίς καμία δική μου βοήθεια. Είναι παιδί που παίρνει από την παράδοση τα περισσότερα και έτσι το διάβασμα της δεν είναι πολύ. Ακόμα και στα αγγλικά άριστη με πολύ λίγο διάβασμα, όμως…
Τώρα μπήκαμε Α Γυμνασίου και τα έχει κρεμάσει λίγο στον “κόκορα”, τις περισσότερες φορές αλλάζει το πρόγραμμα το πρωί πριν το σχολείο. Της είχα πει ότι θα την αφήσω μέχρι το πρώτο 4μηνο, αλλά, αν δεν τα πάει καλά στους βαθμούς, θα αρχίσω λίγο τον έλεγχο. Επαναστάτησε σε αυτό η αλήθεια είναι, λέγοντάς μου ότι δεν της έχω εμπιστοσύνη. Οι καθηγητές της μου έχουν πει τα καλύτερα, αλλά ότι περίμεναν περισσότερα από εκείνη.
Πήραμε βαθμούς. Πέφτει σε ένα μάθημα, στα γαλλικά και βγάζει μέσο όρο 15 (Χωρίς διάβασμα να υπενθυμίσω). Ήθελα να το κουβεντιάσουμε, αλλά δεν δέχεται κουβέντα και έτσι οι τόνοι υψώθηκαν λίγο χωρίς να το θέλω. Υπάρχουν κάποιοι καθηγητές που δεν συμπαθεί και αυτό την κάνει να πιστεύει πως δεν χρειάζεται να κάνει ούτε τις εργασίες της. Με το να θέλω να της εξηγήσω πως πρέπει να είναι συνεπής στις εργασίες της έστω και ότι θα αρχίσω να την ελέγχω στο διάβασμά της αυτή φωνάζει και μου λέει να κάνω ότι θέλω να γίνω και εγώ σαν τις άλλες μαμάδες τις ανελαστικές που ελέγχουν κλπ κλπ , και ότι δεν θα μου ξαναπεί τίποτα για ό,τι την αφορά (εδώ να σημειώσω ότι έχουμε μια καλή σχέση, κουβεντιάζουμε πολλά θέματα κάνουμε πολλά αστεία, κάτι που δεν θέλω να χάσω είναι η αλήθεια, θέλω να ξέρω ότι με νιώθει κοντά της και μπορεί να μου πει καθετί που την απασχολεί).
Δεν ξέρω πώς να φερθώ.. Αλήθεια, είναι φορές που σκέφτομαι τι λάθος έχω κάνει και μήπως δεν είμαι καλή μαμά. Θέλω το καλύτερο για το παιδί μου, θέλω να είμαι δίπλα της σε ό,τι αυτή θέλει, αλλά νιώθω υποχρέωσή μου να της δώσω τις βάσεις που χρειάζεται. Νομίζω ότι πρέπει με κάποιο τρόπο να την κάνω να γυρίσει πάλι στο διάβασμα με κάποιο τρόπο αλλά δεν ξέρω πώς! Με απασχολεί και με ανησυχεί αυτή η εξέλιξη………
Σας ευχαριστώ που με ακούσατε. Καλή σας μέρα.
Απαντά η Δρ. Αναπτυξιακής Ψυχολογίας-Ψυχοθεραπεύτρια Ευφροσύνη Αλεβίζου
Μέσα από την αφήγησή σας διακρίνω τις καλές σας προθέσεις απέναντι στο παιδί σας και το αίσθημα ευθύνης και φροντίδας που σας χαρακτηρίζει. Αυτά τα στοιχεία είναι πολύτιμα συστατικά του ρόλου σας με τα οποία θα καθοδηγήσετε και θα υποστηρίξετε την κόρη σας και στη μαθησιακή της πορεία και γενικότερα στην διαδρομή της προς την ενηλικίωση. Ταυτόχρονα όμως μέσα από την αφήγησή σας διακρίνω την αδυναμία σας να χρησιμοποιήσετε αυτά τα συστατικά με τον κατάλληλο τρόπο. Είναι σαν να έχετε στη διάθεσή σας τα σωστά εργαλεία για μια δουλειά αλλά δεν γνωρίζετε προς το παρόν πώς να τα χρησιμοποιήσετε. Στην προκειμένη περίπτωση η «δουλειά» που έχετε να κάνετε είναι να διατηρήσετε τη θετική σχέση με την κόρη σας.
Όσο για τον κατάλληλο τρόπο, κατάλληλος είναι ο τρόπος που διατηρεί τη θετική σχέση και επαφή μεταξύ σας. Αυτή ακριβώς είναι και η ένδειξη που χρειάζεται κατά τη γνώμη μου να σας καθοδηγεί. Αν κάτι δηλαδή έχει κόστος για τη σχέση σας, τότε δεν είναι η σωστή προσέγγιση.
Μπορεί εύλογα να με ρωτήσετε: «μήπως δεν είναι η δουλειά μου να φροντίσω για τη μόρφωση και τα εφόδια του παιδιού μου για το μέλλον του;» Φυσικά και είναι και αυτή η «δουλειά» σημαντική διάσταση του ρόλου σας. Αλλά, δεν θα καταφέρετε να ανταποκριθείτε σε αυτή τη διάσταση του ρόλου σας αν δεν διατηρήσετε τη μεταξύ σας σχέση.
Αυτό που κάνει η κόρη σας είναι να υπερασπίζεται την μεταξύ σας σχέση. Προστατεύει τη σχέση σας. Σας προειδοποιεί να μην γίνετε μια από τις άλλες μαμάδες. Τι εννοεί; Εννοεί να μην επιτρέψετε να γίνει η σχέση σας πεδίο αναμέτρησης δυνάμεων.
Εσείς ποια μαμά θέλετε να είστε; Η ελεγκτική μαμά; Η μαμά που είναι απέναντι στο παιδί της ως ο ενήλικας που έχει την εξουσία να επιβάλλει την άποψή του; Ή μήπως θέλετε να συνεχίσετε να είστε η μαμά που είστε; Η μαμά που είναι εκεί για τα αστεία και για τα σοβαρά σαν σύμμαχος και συνεργάτης;
Δώστε έμφαση στη διάσταση της συνεργασίας. Δεν χρειάζεται να επιφορτιστείτε με το ανώφελο άγχος να διαχειριστείτε μια κατάσταση από τη θέση του ειδικού. Από τη θέση του ατόμου που γνωρίζει ποιο είναι το καλύτερο για τον άλλο. Με άλλα λόγια, μπορείτε και οφείλετε να διαχειριστείτε την κατάσταση ως συνεργάτης του παιδιού σας και όχι ως αντίπαλος.
Ακούστε τι έχει να σας πει η κόρη σας για τη σχολική της επίδοση. Τι σημαίνει για την ίδια ο μέσος όρος 15; Υποθέτω ότι για εσάς σημαίνει ανεπαρκής ανταπόκριση στις υποχρεώσεις της. Αυτό όμως είναι το δικό σας κριτήριο. Το κριτήριο της ίδιας της κόρης σας θα αποτελέσει οδηγό για την εκπαιδευτική της πορεία. Ακούστε τις επιθυμίες της. Ακούστε πώς αντιλαμβάνεται τη σχολική πραγματικότητα. Επιτρέψτε της να εκφραστεί και αναρωτηθείτε μαζί της για τις καλύτερες δυνατές επιλογές.
Ας σκεφτούμε δύο πιθανά σενάρια:
Σενάριο 1: Παρόλο που η κόρη σας αντιδρά, εσείς αρχίζετε να την ελέγχετε. Ελέγχετε αν έχει διαβάσει αρκετά ή όχι. Ελέγχετε αν έχει κάνει τις εργασίες της. Για την συνέχιση αυτού του σεναρίου χρειάζεται να απαντηθούν δύο ερωτήματα: Πώς κρίνετε αν το διάβασμα είναι επαρκές; Και τι κάνετε όταν κρίνετε ότι δεν είναι επαρκές; Πώς θα πείσετε με άλλα λόγια την κόρη σας να ασχοληθεί περισσότερο με το διάβασμα και να κάνει τις εργασίες της; Μαντεύω ότι αν επιχειρήσετε τον εξαναγκασμό θα εισπράξετε μεγαλύτερη αντίδραση. Αν επιχειρήσετε εκβιαστικές προσεγγίσεις του τύπου: «Αν δεν διαβάσεις, δεν θα βγεις», τότε μπορεί να υπάρξει μια συμμόρφωση για ένα διάστημα. Κάτω από τη συμμόρφωση προς την δική σας πίεση όμως θα υποβόσκει ο θυμός της κόρης σας και αυτός ο θυμός θα γίνει η βάση της μεταξύ σας σχέσης. Επιπλέον μειονέκτημα του παραπάνω σεναρίου είναι ότι ο εξαναγκασμός δεν οδηγεί στην ανάπτυξη εσωτερικού κινήτρου. Είναι γενικός κανόνας –όπως πιθανό γνωρίζετε ήδη μέσα από τις δικές σας εμπειρίες ζωής – πως οι άνθρωποι δεν δεσμεύονται σε ότι κάνουν ως αποτέλεσμα συμμόρφωσης στις επιθυμίες τρίτων.
Σενάριο 2: Προσκαλείτε την κόρη σας σε συζήτηση και συνεργασία. Σαν να είστε οι δυο σας ντετέκτιβ που διερευνάτε μια υπόθεση. Η υπόθεσή σας θα είναι: «Τι σημαίνουν αυτές οι σχολικές επιδόσεις;» Για τη συνέχιση αυτού του σεναρίου θα χρειαστεί να εντοπίσετε συγκεκριμένες δυσκολίες και συγκεκριμένες αδυναμίες. Για αυτές τις δυσκολίες θα χρειαστεί από κοινού να αναζητήσετε λύσεις και να εφαρμόσετε στρατηγικές, πάντα μέσα από συνεργασία. Για τις συναισθηματικές δυσκολίες θα αναζητήσετε συναισθηματικές προσεγγίσεις διαχείρισης, για τις πρακτικές δυσκολίες θα αναζητήσετε πρακτικές λύσεις, λύσεις που να εστιάζουν στην βελτίωση των μαθησιακών στρατηγικών και στην καλύτερη οργάνωση του χρόνου σε συνδυασμό με διαθέσιμα μέσα βοήθειας.
Χρειάζεται λοιπόν πρώτα να διερευνήσετε εσείς, είτε μόνη σας, είτε με τη βοήθεια του ειδικού, τον κόσμο των προσδοκιών σας για τις σχολικές επιδόσεις της κόρης σας και ταυτόχρονα τον τρόπο με τον οποίο συσχετίζετε την σχολική επίδοση της κόρης σας με την επάρκεια στον ρόλο σας, με το αν είστε δηλαδή «καλή μητέρα». Το άγχος σας για το μέλλον είναι εμφανές στην αφήγησή σας, όπως και η δυσκολία σας να διαφοροποιήσετε τη δική σας ζωή από τη ζωή της κόρης σας.
Δεν «μπήκατε» στην Α Γυμνασίου. Στην Α Γυμνασίου μπήκε η κόρη σας. Η κόρη σας καλείται να διαχειριστεί τις προκλήσεις της μετάβασης σε όλα τα επίπεδα και εσείς καλείστε να την βοηθήσετε, να την κατευθύνετε και να την υποστηρίξετε. Προκειμένου όμως να μπορέσετε να αναλάβετε αυτόν τον ρόλο, πρέπει και να εστιάσετε στο παρόν και να διατηρείτε τη σωστή απόσταση. Αυτό συχνά δυσκολεύει βέβαια τους γονείς που πρέπει να κατανοήσουν τις ιδιαίτερες ανάγκες της εφηβείας και να ανταποκριθούν σε αυτές.
Είναι φυσικά αυτονόητο ότι πρέπει να αποδεσμεύσετε τη σχολική επίδοση από το αίσθημα επάρκειας για τον ρόλο σας. Μέσα από την αλλαγή στην οπτική σας, μέσα δηλαδή από την υιοθέτηση μιας οπτικής που να περιλαμβάνει και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που εκφράζονται στην εφηβεία και τις ιδιαίτερες δυνατότητες, κλίσεις και επιθυμίες της κόρης σας, θα μπορέσετε να οριοθετήσετε τις αναζητήσεις της με θετικό τρόπο και να την κατευθύνετε προς τη δημιουργία εσωτερικού κινήτρου για το σχολείο.
Τέλος σας προτείνω να διαβάσετε δύο προηγούμενα σχετικά άρθρα μου στο efiveia.gr: