“Η κόρη μας του χρόνου δίνει Πανελλήνιες. Πώς θα ανταπεξέλθουμε οικονομικά αν περάσει σε άλλη πόλη;”

Ερώτημα αναγνώστριας

Καλησπέρα σας. Είμαι σε απόγνωση και χρειάζομαι την βοήθειά σας. Του χρόνου δίνει πανελλήνιες η κόρη μου η πρώτη της επιλογή είναι η ψυχολογία. Υψηλός στόχος αφού έχουν φτάσει τα 19000 μόρια παρά κάτι. Είναι πολύ καλή μαθήτρια προσηλωμένη στο διάβασμά της. Επιμελής και συνειδητοποιημένη τι ακριβώς θέλει να κάνει. Μέχρι εδώ όλα καλά. Το πρόβλημα ξεκινά από τη στιγμή που δεν περάσει στην προτίμησή της αλλά σε κάποια άλλη εκτός της πόλης που μένουμε… Οικονομικά μάς είναι δύσκολο μιας και δουλεύει μόνο ο άντρας μου και έχουμε άλλο ένα παιδί Α λυκείου με φροντιστήρια και αυτό… Δε θέλω όμως να της στερήσω τις σπουδές της. Τι με συμβουλεύτε να κάνω; Έχω ήδη αρχίσει να αγχώνομαι. Και αν το παιδί μας κρατήσει κακία γι’ αυτό; Βοηθήστε με σας παρακαλώ.

Απαντά η Δρ. Αναπτυξιακής Ψυχολογίας-Ψυχοθεραπεύτρια Ευφροσύνη Αλεβίζου

Συχνά ζητείται από εμάς τους ψυχολόγους να βοηθήσουμε στη διαχείριση ζητημάτων που δεν είναι ψυχολογικά, αλλά κοινωνικά. Τέτοιου είδους ζητήματα ρίχνουν ένα φως στο ευρύτερο πλαίσιο που εμπεριέχει τις ζωές μας με την έννοια ότι ποτέ το ατομικό δεν είναι διαχωρισμένο από το συλλογικό. Αυτό είναι κάτι που συνειδητοποιούμε μόνο όταν καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις όπως αυτή στην οποία αναφέρεστε. Σε μια δίκαιη κοινωνία θα έπρεπε το κάθε μέλος να εχει ισότιμη πρόσβαση στα αγαθά της παιδείας. Αυτό όμως δε συμβαίνει, με αποτέλεσμα να επιφορτίζονται οι ίδιες οι οικογένειες με τον ρόλο του παρόχου των αγαθών που θα έπρεπε να παρέχει η πολιτεία στα παιδιά της. Επειδή όμως οι κρατικές πολιτικές και τα ελλείμματα τους υπερβαίνουν τον ρόλο μου και το πεδίο πάνω στο οποίο μου επιτρέπεται να εκφέρω δημόσια άποψη, θα προσπαθήσω να σας κάνω κάποιες προτάσεις ως προς την διαχείριση των συναισθηματικών επιπτώσεων της ευρύτερης κοινωνικοοικονομικής κατάστασης.

Συζητήστε με τον σύζυγό σας πιθανές λύσεις σε πρακτικό επίπεδο για την αύξηση του εισοδήματός σας. Μπορείτε να δοκιμάσετε τρόπους να αυξήσετε την οικονομική δύναμη της οικογένειας μέσα από την αναζήτηση δικής σας εργασίας ή μέσα από την ενεργοποίηση ανεκμετάλλευτων πόρων. Αυτό θα ήταν ένα πρώτο χρήσιμο πεδίο προς συζήτηση.

Το δεύτερο πεδίο κατά τη γνώμη μου οφείλει να είναι η ανοιχτή συζήτηση με την κόρη σας. Συζητήστε τα δεδομένα σας με αντικειμενικότητα και χωρίς ενοχές. Ανοίξτε το θέμα των οικονομικών δυνατοτήτων της οικογένειας, χωρίς όμως να το επιβαρύνετε με συναισθηματικό φορτίο που δε χρειάζεται και που δεν εξυπηρετεί τους στόχους σας. Ο στόχος σας είναι να μπορέσετε να καλύψετε τις ανάγκες και των δύο παιδιών σας. Ο στόχος σας είναι επίσης να υποστηρίξετε οικονομικά την κόρη σας ώστε να κάνει τις σπουδές που έχει επιλέξει. Ξεκαθαρίστε στην κόρη σας ότι θα κάνετε ό,τι είναι δυνατό προκειμένου να της εξασφαλίσετε τη δυνατότητα να σπουδάσει και μοιραστείτε μαζί της τον φόβο και την ανησυχία σας για το αν τελικά θα τα καταφέρετε.

Προσέξτε όμως να μην την επιβαρύνετε με επιπλέον άγχος, ενώ ήδη διανύει μια ιδιαίτερα στρεσογόνα περίοδο της ζωής της. Το ίδιο θα σας πρότεινα να κάνετε και εσείς.

Μην προσπαθείτε δηλαδή να φανταστείτε από τώρα ως την επόμενη χρονιά ολόκληρο το σενάριο ζωής για εσάς και για όλη την οικογένεια. Μέσα από την αφήγησή σας, διακρίνω μια σχεδόν αποκλειστική επικέντρωση στο μέλλον. Κατά τη γνώμη μου, αυτή η επικέντρωση σάς κοστίζει σε συναισθηματικό επίπεδο, εγκλωβίζοντάς σας σε αγχώδη μοτίβα σκέψης που μπορεί και να επισκιάζουν πιθανές λύσεις. Αν υπάρχει η δυνατότητα να υποστηρίξετε το ξεκίνημα των σπουδών της, τότε αρκεστείτε σε αυτό προς το παρόν και αφήστε να προκύψουν και άλλες λύσεις και εναλλακτικές στην πορεία.

Χωρίς να θέλω να φανώ αφελώς αισιόδοξη, θα σας επισημάνω ότι για οτιδήποτε έχουμε πραγματικό κίνητρο στην ζωή βρίσκουμε τρόπο να το πραγματοποιήσουμε. Αν η κόρη σας είναι αποφασισμένη να σπουδάσει ψυχολογία, θα τα καταφέρει. Θα συνδυάσει τους διαθέσιμους πόρους με εναλλακτικές, όπως η προσωπική εργασία και η συγκατοίκηση, και θα ενεργοποιήσει δεξιότητες που δεν φανταζόταν ότι είχε, όπως κάνουμε άλλωστε πάντοτε στη ζωή όταν καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις.

Το σημαντικότερο στοιχείο κατά την άποψή μου είναι η συνέπεια και η αφοσίωση στην προσπάθεια που περιγράφετε. Με αυτά τα όπλα θα πορευτεί προς την κατεύθυνση των αναζητήσεων που έχουν αξία για την ίδια και που θα δώσουν νόημα στη ζωή της.

Αν δεν καταφέρετε να την υποστηρίξετε λόγω αντικειμενικών δυσκολιών, δεν πιστεύω ότι τίθεται θέμα “κακίας” προς εσάς, όσο και αν η ματαίωση των προσδοκιών είναι ένα πολύ δύσκολο ζήτημα προς διαχείριση. Σας υπενθυμίζω ότι η οικονομική δυσπραγία σε καμία περίπτωση δεν είναι ταυτόσημη με ανεπάρκεια στον γονεϊκό ρόλο. Μη συσχετίζετε λοιπόν την αδυναμία σας να ανταποκριθείτε σε οικονομικές ανάγκες, με αδυναμία κάλυψης συναισθηματικών αναγκών των παιδιών σας.