- 2 συχνοί προβληματισμοί σχετικά με τα γλυκά στην εφηβεία - 12 Οκτωβρίου 2021
- Γλυκά στην εφηβεία: Πώς να το διαχειριστώ; - 25 Αυγούστου 2021
- Νομίζω πως το παιδί μου δεν τρώει «αρκετά». Ποιους παράγοντες είναι καλό να αξιολογήσω; - 21 Δεκεμβρίου 2020
Γράφει στο efiveia.gr η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Κωνσταντίνα Κατσανά
Όπως είδαμε και σε προηγούμενο άρθρο, είναι πολύ σημαντικό να ετοιμάζεται ένα κοινό γεύμα για όλα τα μέλη της οικογένειας, ενώ παράλληλα κρίνεται απαραίτητο να παροτρύνεται ο έφηβος να ακούει και να σέβεται τα εσωτερικά μηνύματα πείνας και κορεσμού από το σώμα του, χωρίς να δέχεται πιέσεις και κριτική.
Ας δούμε τώρα, λοιπόν, έξι επιπλέον τρόπους, με τους οποίους μπορείτε να αυξήσετε σημαντικά τις πιθανότητες, ώστε το έφηβο παιδί σας να αρχίσει να γίνεται σταδιακά πιο δεκτικό σε διαφορετικά φαγητά και νέες γεύσεις.
Με ενδιαφέρει πολύ η γνώμη σου!
Ζητήστε από το παιδί σας να σας πει ποιες είναι οι προσωπικές του διατροφικές προτιμήσεις και δείξτε σεβασμό για αυτές. Μια καλή ιδέα είναι το να διαμορφώσετε ένα έντυπο αρχείο και να το τοποθετήσετε σε κάποιο εμφανές σημείο μέσα στο σπίτι (όπως για παράδειγμα στο ψυγείο ή το τραπέζι της κουζίνας), στο οποίο να μπορούν να σημειώνουν όλα τα μέλη της οικογένειας τι θα ήθελαν να καταναλώσουν μέσα στην εβδομάδα που έρχεται.
Καλό είναι να σημειώσετε επάνω από κάθε ημέρα την κύρια ομάδα τροφίμων που θα περιέχει, ώστε να εξασφαλιστεί πως θα υπάρχει ποικιλία τροφίμων. Για παράδειγμα: Ημέρα Οσπρίων, Ημέρα Λαδερών, Ημέρα Πουλερικών, Ημέρα Κρέατος, Ημέρα Ψαριού, Ημέρα Ζυμαρικών. Με αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί η επιθυμητή ποικιλομορφία, ενώ παράλληλα δείχνετε πως πραγματικά λαμβάνετε υπόψη τις προτιμήσεις του παιδιού σας, συνδυάζοντας τη θρέψη με την ικανοποίησή του (ιδανικός συνδυασμός).
Πώς αλλιώς θα ήθελες να το δοκιμάσεις;
Πολύ συχνά οι έφηβοι δυσκολεύονται να δοκιμάσουν ένα φαγητό, επειδή δεν τους αρέσει η υφή του ή ο τρόπος, με τον οποίο παρουσιάζεται στο πιάτο συνολικά. Προσκαλέστε το παιδί σας να εκφράσει και τις δικές του ιδέες.
Ίσως να προτιμούσε να δοκιμάσει κάποια όσπρια με τη μορφή σαλάτας (όπως τις φακές ή τα μαυρομάτικα φασόλια) ή να πειραματιστεί με χορτοφαγικά μπιφτέκια από όσπρια και λαχανικά συνδυασμένα με κάποια σως από γιαούρτι και ταχίνι και πατάτες ψητές σαν τηγανιτές. Μπορεί να προτιμά να καταναλώσει τα φασολάκια και τον αρακά μαζί με ρύζι παρά ως λαδερό πιάτο. Ή ενδεχομένως να κατανάλωνε πιο ευχάριστα το μπρόκολο και τις πιπεριές όταν είναι ψητές μαζί με αραβική πίτα σε σύγκριση με κάποιον άλλο τρόπο μαγειρέματος (πχ βράσιμο).
Το θετικό είναι ότι, στη μαγειρική δεν υπάρχουν περιορισμοί και μπορείτε να αξιοποιήσετε τη δημιουργικότητά σας για να κάνετε πιο ελκυστικές εκδοχές ορισμένων φαγητών που το παιδί σας διστάζει να δοκιμάσει στην «κλασσική» εκδοχή τους.
Θέλεις να με βοηθήσεις;
Μπορείτε να παροτρύνετε το παιδί σας να συμμετέχει όποτε και όπως μπορεί στην επιλογή και την αγορά των τροφίμων, καθώς επίσης και στη δημιουργία ορισμένων φαγητών. Όταν ένας έφηβος εμπλέκεται ενεργά στη διαδικασία προετοιμασίας του γεύματος, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να το καταναλώσει με προθυμία. Πέρα από αυτό, είναι σημαντικό για ένα παιδί που διανύει την εφηβεία να αρχίσει να αναλαμβάνει ορισμένες πρωτοβουλίες και μέσα από αυτές να χτίζει εμπιστοσύνη απέναντι στις ικανότητές του και τον ίδιο του τον εαυτό.
Ας φάμε όλοι μαζί!
Φαίνεται πως το οικογενειακό τραπέζι αποτελεί μία πολύτιμη ευκαιρία για να έρθουν κοντά τα μέλη μιας οικογένειας, αλλά και για να συνδεθούν με τις ανάγκες του σώματός τους. Η στιγμή του φαγητού είναι μία έμπρακτη πράξη αυτοφροντίδας. Κατά τη διάρκεια ενός οικογενειακού γεύματος σας δίνεται η κατάλληλη ευκαιρία για να λειτουργήσετε ως πρότυπα με το να καταναλώνετε εσείς οι ίδιοι μία ποικιλία τροφίμων.
Θυμηθείτε πως δε χρειάζεται να σχολιάσετε απολύτως τίποτα. Η συμπεριφορά σας από μόνη της αποτελεί την πιο ισχυρή θετική επίδραση για το παιδί σας. Για να μπορέσει να λειτουργήσει ευνοϊκά ένα οικογενειακό τραπέζι, έτσι ώστε το έφηβο παιδί να γίνεται σταδιακά ολοένα και πιο δεκτικό σε διαφορετικά φαγητά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επικρατούν οι κατάλληλες συνθήκες γεύματος.
Πιο συγκεκριμένα, προσπαθήστε να απομακρύνετε οποιαδήποτε πηγή απόσπασης προσοχής (όπως κινητό, τηλεόραση) και αποφύγετε τις εντάσεις κατά τη διάρκεια του φαγητού. Όσα ζητήματα χρειάζονται περεταίρω συζήτηση, είναι καλό να λύνονται κάποια άλλη στιγμή. Μη ξεχνάτε, επίσης, να αφήνετε οποιοδήποτε επικριτική ματιά ή σχόλιο μακριά από το τραπέζι.
Το φαγητό δεν είναι ανταμοιβή.
Η τακτική του να «δωροδοκείτε» το παιδί σας για να καταναλώσει ένα φαγητό με το να του υπόσχεστε πως όταν το καταναλώσει, θα του δώσετε το αγαπημένο του γλυκό ή θα του επιτρέψετε να φάει κάτι άλλο μέσα στη μέρα, όσο δελεαστική και αν ακούγεται κάποιες στιγμές, σίγουρα δε συνδέεται με τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Αντιθέτως, αυτού του είδους η προσέγγιση κάνει έναν έφηβο να αναπτύξει μία δυσλειτουργική σχέση με το φαγητό, τοποθετώντας ασυνείδητα τα φαγητά σε κατηγορίες. Οι φακές είναι «υποχρέωση» και «καταναγκασμός», ενώ η σοκολάτα ή η πίτσα και το σουβλάκι είναι «ανταμοιβή» και ενδεχομένως «πρέπει να κάνω κάτι για να τα κερδίσω». Με αυτόν τον τρόπο, ο έφηβος όχι μόνο δε μαθαίνει να αγαπά τα φαγητά, για τα οποία τον δωροδόκησαν οι γονείς του, αλλά ταυτόχρονα γίνεται και πολύ πιο ευάλωτος στο λεγόμενο συναισθηματικό φαγητό.
Εάν ένα παιδί μεγαλώσει εισπράττοντας από το οικείο περιβάλλον του το μήνυμα ότι, τα γλυκά αποτελούν μία μορφή επιβράβευσης, είναι εξαιρετικά πιθανό να τα αναζητά σε μελλοντική ηλικία όταν αισθάνεται κάποιο δυσάρεστο συναίσθημα, χωρίς να είναι απαραίτητα αυτή η πραγματική του ανάγκη.
Θα ήθελες να το συζητήσουμε;
Κάποια παιδιά ενδεχομένως να ανησυχούν και τα ίδια για τις διατροφικές τους προτιμήσεις. Μπορεί να αισθάνονται ντροπή και ενοχές για το γεγονός ότι, δυσκολεύονται να δοκιμάσουν διαφορετικά φαγητά. Είναι καλό να μιλήσετε μαζί το παιδί σας με ηρεμία και να προσπαθήσετε να κατανοήσετε εάν υπάρχει κάτι που το απασχολεί σχετικά με το φαγητό ή εάν αντιμετωπίζει κάποια άλλη ανησυχία, η οποία εκδηλώνεται στη σχέση του με το φαγητό. Κάντε το να αισθανθεί ασφάλεια και πείτε του πως είστε δίπλα του για να το υποστηρίξετε όπως χρειαστεί. Πάντα υπάρχει τρόπος, όταν υπάρχει θέληση. Με υπομονή και χωρίς πίεση.
Προσπαθήστε να διακρίνετε εάν το παιδί σας εκδηλώνει παράλληλα έντονη δυσαρέσκεια για το πώς δείχνει το σώμα του. Μήπως αποφεύγει συγκεκριμένα φαγητά, έχοντας σαν στόχο να αλλάξει το σώμα του ή/και να ρυθμίσει το βάρος του; Σε τέτοια περίπτωση, θα ήταν καλύτερο να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό για περαιτέρω καθοδήγηση και εξατομικευμένη συμβουλευτική.
«ΜΗΝΥΜΑ» ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ
- Ζητήστε τη γνώμη του παιδιού σας για τη διαμόρφωση του εβδομαδιαίου μενού, καθώς επίσης και για διαφορετικές εκδοχές μαγειρέματος ορισμένων τροφίμων.
- Ενθαρρύνετε την ενεργή συμμετοχή του στην αγορά των τροφίμων, αλλά και την παρασκευή των φαγητών.
- Επενδύστε όσο πιο συχνά γίνεται στο οικογενειακό τραπέζι, με ήρεμες συνθήκες. Η κατάλληλη στιγμή για να λειτουργήσετε ως πρότυπο συμπεριφοράς -χωρίς περαιτέρω λεκτική παρότρυνση- μπορεί να είναι αυτή.
- Θυμηθείτε να αποφεύγετε τακτικές, οι οποίες δημιουργούν λάθος νοήματα και θέτουν τις βάσεις για μία μη ισορροπημένη σχέση με το φαγητό μακροπρόθεσμα (όπως είναι η ανταμοιβή-επιβράβευση μέσω του φαγητού).
- Συζητήστε και δείξτε ενσυναίσθηση στους προβληματισμούς και τις ανησυχίες του παιδιού σας. Παραμείνετε δίπλα του, χωρίς να το σχολιάζετε και να το επικρίνετε για τις επιλογές του.
Σας εύχομαι καλή επιτυχία στην προσπάθειά σας!