“Ο πρώην σύζυγός μου έχει βάλει σκοπό να με καταστρέψει, με συνεργάτη τον γιο μας…”

Ερώτημα αναγνώστριας

Ο γιος μου είναι 13 χρόνων. Πάει Β΄ Γυμνασίου. Με τον μπαμπά του έχουμε χωρίσει εδώ και οχτώ χρόνια του οποίου το μόνο μέλημα είναι να με καταστρέψει, οικονομικά, κοινωνικά και ψυχολογικά με αμείωτο ενδιαφέρον όλα αυτά τα χρόνια, δεν δουλεύει ώστε να έχει όλο το χρόνο για να τα καταφέρει. Το κακό είναι ότι έχει κάνει συνεργάτη το γιο μας. Τον χειραγωγεί πλήρως, τον χειρίζεται εκατό τοις εκατό. Τον έχει πείσει πως αν βρω κάποιον θα πάψω να είμαι μητέρα, ότι γενικώς δεν είμαι καλή μητέρα, μου μιλάει λες και είμαι η πιο αδιάφορη μαμά, (ενώ ασχολούμαι αποκλειστικά μαζί του, ενώ έχω και μια εκπληκτική κόρη 16ετων). 
Εξαγοράζει το παιδί κάνοντας του όλα τα χατίρια, αγοράζοντας του τα πιο ακριβά πράγματα, κινητά, πατίνι, play station, ρούχα,(ενώ την διατροφή δεν την δίνει), φυσικά με το αζημίωτο, να του λέει με ποιον μιλάω, τι λέω, ποιος είναι, πού πάω και πότε . 
Γενικώς με παρακολουθούν μαζί μπαίνοντας στο αυτοκίνητο του και κάνοντας βόλτες στην μικρή πόλη που ζούμε. Όπως την στήνουν κάτω από το σπίτι μου. Και πολλά άλλα τραγικά γεγονότα. 
Φυσικά θα αναρωτιέστε αν έχω απευθυνθεί σε ψυχολόγο και σε εισαγγελέα! 
Βεβαίως και το έχω κάνει, επί σειρά ετών αλλά επειδή καταλαβαίνουν ότι εκείνος ευθύνες για όλη την συμπεριφορά του παιδιού η οποία είναι απαράδεκτη και στο σχολείο τον εναντιώνει και σε εκείνον ώστε να μην πηγαίνει. Όσον αφορά τον εισαγγελία και την εισαγγελία ανηλίκων, δεν θέλετε να ξέρετε!!!!! 
Εν κατά κλειδί, πάντα βρίσκομαι στον ίδιο παρονομαστή, μόνη μου, χωρίς βοήθεια και απογοητευμένη να βλέπω το παιδί μου να καταστρέψετε και αν και του μιλάω άπειρες ώρες, δεν έχει κανένα μα κανένα αποτέλεσμα! 
Δεν ξέρω πως μπορείτε να με βοηθήσετε, αλλά η κατάσταση είναι πάρα πολύ σοβαρή και τα χέρια μου δεμένα από κάθε πλευρά. Ευχαριστώ! 

Απαντά η Δρ. Αναπτυξιακής Ψυχολογίας-Ψυχοθεραπεύτρια Ευφροσύνη Αλεβίζου 

Η κατάσταση που περιγράφετε φαίνεται να είναι πράγματι πολύ σοβαρή. Χωρίς όμως να έχω στη διάθεσή μου όλες τις παραμέτρους και το ιστορικό της οικογένειάς σας δεν μπορώ, όπως αντιλαμβάνεστε, να σας προσφέρω εξατομικευμένη βοήθεια. Αυτό που μπορώ να κάνω, είναι να σας προτείνω κάποιες γενικές κατευθύνσεις. Πιστεύω ότι χρειάζεται να επικοινωνήσετε με τον πρώην σύζυγό σας έχοντας ως επίκεντρο αποκλειστικά και μόνο τον ρόλο σας ως γονείς. Πρέπει να συζητήσετε και να ξεκαθαρίσετε τα ζητήματα που αφορούν τον ρόλο σας απέναντι στα παιδιά σας με γνώμονα το δικό τους όφελος. Όπως πιθανόν αντιλαμβάνεστε και η ίδια, έχετε εντάξει το παιδί σας μέσα στο πλαίσιο της μεταξύ σας εχθρότητας, και του έχετε έτσι επιβάλλει έναν ρόλο που δεν αντιστοιχεί στην ηλικία του. Σας υπενθυμίζω ότι αυτή η κατάσταση είναι ψυχοπιεστική για το παιδί ακόμα και αν δεν το εκδηλώνει. Αυτή η κατάσταση επίσης εμποδίζει το παιδί σας από το να αναπτύξει συναισθηματικές δεξιότητες που θα τον οδηγήσουν στην ομαλή του μετάβαση στην ενήλικη ζωή. Από τα λεγόμενά σας εκτιμώ ότι σε αυτή την απόπειρα για επικοινωνία θα χρειαστείτε τη βοήθεια του ειδικού. Μόνο αν κατορθώσετε να επαναπροσδιορίσετε τον ρόλο σας και να αφήσετε στην άκρη ό,τι σας χωρίζει σαν ζευγάρι, θα μπορέσετε να συνεργαστείτε στην ανατροφή των παιδιών σας. Πρέπει να σας καθοδηγήσει το γεγονός ότι ποτέ δεν θα πάψετε να είστε γονείς των παιδιών σας και ότι ως γονείς οφείλετε πάντα να δίνετε προτεραιότητα στις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών σας. Ο ρόλος σας συνίσταται στο να οδηγήσετε τα παιδιά σας στην ενήλικη ζωή τους με τα συναισθηματικά εφόδια που θα τους επιτρέψουν να είναι καλά με τη ζωή τους, με εμπιστοσύνη, και αίσθημα επάρκειας για τον εαυτό τους. Είστε στη σωστή κατεύθυνση; Οφείλετε να απαντήσετε ειλικρινά αυτό το ερώτημα και να αναλάβετε τις ευθύνες σας ο καθένας χωριστά και οι δύο μαζί.    

Αν ο πρώην σύζυγός σας αρνηθεί τη συνεργασία, τότε πιστεύω ότι πρέπει να επικεντρώσετε απευθείας στην αποκατάσταση της επικοινωνίας με τον γιο σας. Αν όπως λέτε μιλάτε με τις ώρες στον γιο σας και δεν βρίσκετε ανταπόκριση, τότε το βέβαιο είναι ότι πρέπει να αλλάξετε τη γλώσσα επικοινωνίας. Σε αυτή σας την προσπάθεια θα χρειαστείτε τη βοήθεια του ειδικού, γιατί από ό,τι φαίνεται έχουν καταστραφεί οι γέφυρες της μεταξύ σας επικοινωνίας. Η γνώμη μου είναι ότι πρέπει άμεσα να διαχωρίσετε τη σχέση σας με τον πρώην σύζυγό σας από την σχέση σας με τον γιο σας. Μην συνεχίσετε να φιλτράρετε τη σχέση σας με το παιδί σας μέσα από την σχέση σας με τον πατέρα του. Αναζητήστε και προσπαθήστε να βρείτε τρόπους να συνδεθείτε με το παιδί σας ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει με τον πατέρα του. Το να διαχωρίσετε τη σχέση σας θα είναι καλό και για εσάς και για τον γιο σας. Ο γιος σας σας έχει ανάγκη, ενώ η σχέση με τον πατέρα του δεν σας επιτρέπει να είστε δίπλα του με τον τρόπο που σας χρειάζεται. Αν έχετε δημιουργήσει μία ερωτική, συντροφική σχέση, μιλήστε στον γιο σας γι’ αυτό ανοιχτά και ειλικρινά, αλλά ταυτόχρονα με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία του. Προσπαθήστε να βρείτε νέες ισορροπίες που να περιλαμβάνουν και τη νέα σας δέσμευση και τοποθετήστε τη σχέση με τα παιδιά σας στο νέο σχήμα οικογένειας που δημιουργείται με γνώμονα τον αμοιβαίο σεβασμό. Έτσι, θα απενοχοποιήσετε τον εαυτό σας για τις επιλογές σας και θα αποδεσμεύσετε τον γιο σας από τον ρόλο του κατασκόπου και του δικαστή στον οποίο έχει παγιδευτεί μέσα από τους χειρισμούς του πατέρα του και πιθανόν μέσα και από τη δική σας ενοχή. Αν δεν έχετε δημιουργήσει κάποια σχέση, εξηγήστε στα παιδιά σας ότι αυτό το ενδεχόμενο δεν θα επηρεάσει αρνητικά την δέσμευσή σας απέναντί τους. 

Όσο για την παρακολούθησή σας από τον πρώην σύζυγό σας, αυτό είναι ζήτημα που δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά μου. Δεν μου είναι ξεκάθαρο τι είδους κινήσεις έχουν γίνει σε νομικό επίπεδο και με τι είδους αποτελέσματα. Είναι γεγονός ότι οι νομικές λύσεις υποχρεώνουν τους ανθρώπους σε συμμόρφωση και αυτό είναι φυσικά καλό για την ασφάλεια των εμπλεκόμενων. Ωστόσο, όπως γνωρίζω από την εμπειρία μου στον στίβο των οικογενειακών δυσκολιών, οι νομικές παρεμβάσεις δεν βοηθούν στην αποκατάσταση της επικοινωνίας και των σχέσεων, ενώ αντίθετα μπορεί και να τις επιφορτίζουν με επιπλέον εχθρότητα και να τις οδηγούν σε ακόμα μεγαλύτερη πόλωση. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι η εμπλοκή νομικών παρεμβάσεων πρέπει να είναι το τελευταίο μας καταφύγιο στην διαχείριση κρίσεων. Αν πιστεύουμε ότι η μόνη οδός είναι η εμπλοκή νομικών προσώπων και φορέων, τότε πάλι οφείλουμε να κάνουμε δύο πράγματα: να αξιοποιήσουμε τις κατευθυντήριες γραμμές που μας προτείνονται σε νομικό επίπεδο προς όφελος όλων των εμπλεκομένων. Και να προχωρήσουμε προς την αποκατάσταση των συναισθηματικών δεσμών στον μέγιστο δυνατό βαθμό μέσα από τους περιορισμούς που μας επιβάλλονται νομικά. Συχνά οι περιορισμοί αυτοί μπορεί να λειτουργούν και ως οριοθέτηση σε οικογένειες που αδυνατούν να οριοθετηθούν λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν στις μεταξύ τους σχέσεις. Από τα λεγόμενά σας αντιλαμβάνομαι ότι οι απόπειρες που έχετε κάνει ως τώρα να εμπλέξετε άτομα και φορείς στην διαχείριση των ζητημάτων σας, έχουν καταλήξει σε μια χαοτική κατάσταση για την οικογένειά σας. Γι’ αυτό και θα σας πρότεινα να αξιοποιήσετε προς όφελός σας  όλες τις δυνατότητες που σας παρέχονται από πρόσωπα και φορείς όπως οι δικηγόροι σας, η εισαγγελία, το εκπαιδευτικό προσωπικό στο σχολείου του παιδιού σας και ο ψυχολόγος σας.