“Ο γιος μου αρνείται να πάει άλλη μία χρονιά στην κατασκήνωση”

Ερώτημα αναγνώστριας

Καλημέρα σας και καλή εβδομάδα. Θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα σχετικά με την  κατασκήνωση Έχω έναν γιό που είναι 13 χρονών. Από 6 χρονών πηγαίνει κατασκήνωση κάθε χρόνο, αλλά όχι ευχάριστα. Με τα χίλια ζόρια. Την πρώτη φορά που πήγε στα 6 του, πήγε στον Αγ. Ανδρέα και πέσαμε στη φωτιά τότε που έγινε στο Μάτι. Την επόμενη χρονιά αλλάξαμε κατασκήνωση και πήγαμε σε άλλη, στην οποία πηγαίνουμε εκεί 7 χρόνια. Τον αγαπάνε πάρα πολύ εκεί, και της διευθύντριας είναι η αδυναμία της. Και του κάνει και χατίρια. Φέτος όμως λέει ότι δε θέλει να πάει με τίποτα γιατί δεν του αρέσει, ενώ όλες τις χρονιές πηγαίνει με τους φίλους του που είναι οι κολλητοί του. Δεν είναι ότι πηγαίνει μόνος του και δεν έχει παρέα. Στους φίλους του αρέσει η κατασκήνωση και θα πάνε και φέτος, σε αυτόν όχι. Ενώ περνάει καλά και μου το λένε όλα τα μέλη της κατασκήνωσης, αυτός λέει συνεχώς ότι δεν περνάει καλά. Και είναι ψυχοφθόρο να ακούω κάθε χρόνο τα ίδια. Μου είχε πει κάποτε η ψυχολόγος του σχολείου να μην κάνω το λάθος και δεν τον στείλω κατασκήνωση, γιατί είναι ό,τι καλύτερο για το παιδί. Φέτος όμως που δε θέλει, τι να κάνω; Να τον στείλω με το ζόρι ή να σεβαστώ την απόφασή του; Τι  πιστεύετε εσείς; Γιατί πέρυσι μου είπε ότι θέλω να τον ξεφορτωθώ και δεν τον θέλω σπίτι. Αν μείνει σπίτι θα είναι όλη μέρα playstation, κινητό. Ελπίζω σε απάντηση σας. Ευχαριστώ

---

Απαντά η Ψυχολόγος Ιωάννα Φερεντίνου

Κατ´ αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που μοιραστήκατε μαζί μας τις ανησυχίες σας σχετικά με τον γιο σας. Είναι φυσικό να ανησυχείτε όταν βλέπετε το παιδί σας να εκφράζει αρνητικά συναισθήματα για μια εμπειρία που θεωρείτε ωφέλιμη. Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η εφηβεία είναι μια περίοδος γεμάτη αλλαγές και προκλήσεις. Κατά συνέπεια, οι προτιμήσεις και οι ανάγκες των εφήβων συνεχώς μεταβάλλονται, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στους γονείς.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ο γιος σας έχει μια εμπειρία που τον έχει επηρεάσει από πολύ νεαρή ηλικία, όπως είναι η φωτιά στο Μάτι. Αυτή η εμπειρία μπορεί να έχει συμβάλει στην ανάπτυξη ενός αισθήματος ανασφάλειας, άγχους, ανησυχίας σχετικά με την κατασκήνωση, ακόμα και αν τώρα πηγαίνει με τους φίλους του. Πρόκειται για ένα τραυματικό γεγονός το οποίο έχει καταγραφεί στη συναισθηματική του μνήμη, ακόμη κι αν η λογική του λέει πως τώρα είναι ασφαλής. Επομένως, χρειάζεται να δείξουμε κατανόηση σε αυτές τις ανασφάλειες και να του δημιουργήσουμε χώρο και ασφαλή συνθήκη για να τις εκφράσει και να τις κατανοήσει πρωτίστως ο ίδιος.

Τώρα, το γεγονός ότι, παρά την στήριξη και την αγάπη που λαμβάνει από τους υπεύθυνους της κατασκήνωσης, συνεχίζει να δηλώνει ότι δεν περνά καλά, έχει να μας πει πολλά, καθώς μπορεί να υποδηλώνει ότι υπάρχουν βαθύτερα συναισθήματα άγχους που χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης και προσοχής.

Επιπλέον, η εφηβεία είναι μια περίοδος αυτονομίας και διαφοροποίησης. Ο γιος σας προσπαθεί να παγιώσει την ταυτότητά του και να εκφράσει τις προτιμήσεις του, και αυτό θα το πετύχει μέσω δοκιμών και διερεύνησης διαφορετικών συνθηκών, δραστηριοτήτων, καταστάσεων και στοιχείων. Δεν είναι απίθανο οι έφηβοι τη στιγμή που θα απολαμβάνουν κάποια δραστηριότητα, αμέσως να την διακόψουν, ακριβώς γιατί βρίσκονται σε φάση αναζήτησης και δημιουργίας της ταυτότητάς τους. Ακριβώς αυτός είναι και ο λόγος που τεστάρουν συνεχώς τα όριά τους.

Η ανάγκη του να διακόψει την κατασκήνωση που, όπως μου γράφετε, πάει 7 χρόνια, αντικατοπτρίζει και την εν λόγω μετάβαση από την παιδική ηλικία, στην αναδυόμενη ενηλικίωση. Επομένως, είναι φυσιολογικό σε αυτήν την ηλικία να επιθυμεί περισσότερη ελευθερία και να προτιμά δραστηριότητες που τον κάνουν να αισθάνεται άνετα. Η απόφασή του να μην πάει κατασκήνωση σίγουρα χρειάζεται να ληφθεί υπόψιν, καθώς μπορεί να είναι μια ευκαιρία για αυτόν να εξερευνήσει άλλες πτυχές της προσωπικότητάς του και των ενδιαφερόντων του.

Κατανοώ ότι η πιθανότητα να μείνει σπίτι με την τηλεόραση και το playstation σας ανησυχεί, ώστε να μην απορροφηθεί. Θα μπορούσατε να κάνετε μια συζήτηση η οποία θα ξεκινάει με τη δική σας κατανόηση ως προς την επιλογή του να μην πάει κατασκήνωση, θα συνεχίζει με την διερεύνηση των αιτιών και των αναγκών του, και θα καταλήγει στην από κοινού εύρεση εναλλακτικών επιλογών που υπάρχουν. Μαζί, μπορείτε να βρείτε άλλες δραστηριότητες που να τον ενδιαφέρουν, είτε πρόκειται για αθλητικές δραστηριότητες, είτε δημιουργικές, είτε ελεύθερες εξωτερικές δραστηριότητες. Σκοπός δεν είναι να γεμίσει το πρόγραμμά του με δραστηριότητες, αλλά ούτε και με το PlayStation, απεναντίας, αναζητούμε μια μέση λύση και την ευκαιρία να δημιουργήσει ο ίδιος αυτήν την ισορροπία, φυσικά με τη βοήθειά μας. Η επιλογή του να συμμετάσχει σε κάτι άλλο μπορεί να είναι πιο θετική για εκείνον και να του προσφέρει μια αίσθηση επιτυχίας και ικανοποίησης, από το να περάσει το καλοκαίρι του σε μια συνθήκη που δεν τον ικανοποιεί πλέον.

Συνοψίζοντας, και προσωπικά σαν ψυχολόγος, έτσι όπως ακούω την ανάγκη του παιδιού, τη θεωρώ μια ευκαιρία αρχικά να διερευνήσετε το μήνυμα που κρύβει από πίσω η φράση «θέλεις να με ξεφορτωθείς και δεν με θέλεις σπίτι» και δευτερευόντως μια ευκαιρία να εκπαιδευτεί στην προσωπική επιλογή, η οποία κρίνεται απαραίτητη για την ανάπτυξη της αυτοεικόνας, αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησής του, όπως και στην ανάπτυξη της αυτάρκειάς του ως δυνάμει ενήλικας.

Σίγουρα, είναι σημαντικό να σεβαστείτε την επιθυμία του γιου σας και να μην πάει κατασκήνωση φέτος, εάν δεν θέλει. Η επικοινωνία και η κατανόηση είναι καθοριστικές ακόμη και για τη μεταξύ σας σχέση. Σκεφτείτε πώς θα ήταν εάν εσείς ήσασταν στη θέση του, και βοηθήστε τον με το να του προσφέρετε εναλλακτικές επιλογές και να εξερευνήσετε μαζί του τι θα ήταν καλύτερο για εκείνον αυτό το καλοκαίρι.

Η στήριξή σας και η αναγνώριση των συναισθημάτων του θα τον βοηθήσουν να αναπτύξει μια υγιή αυτοεκτίμηση και να νιώθει ότι οι απόψεις του μετράνε και οι επιλογές του ακούγονται και γίνονται σεβαστές.

Σας εύχομαι καλή τύχη και ελπίζω να βρείτε την καλύτερη λύση για εσάς και τον γιο σας!