“Η κόρη μου έχει σχέση με έναν μεγαλύτερο άνδρα ξένης καταγωγής”

Ερώτημα αναγνώστριας

Καλησπέρα…. η κόρη μου 16 χρονών έχει μια σχέση με ένα αγόρι από την Ρουμανία. Το γνώρισε στο σχολείο και έχει μαγευτεί, είναι όμως 19-20. Αυτός της λέει πολλά γλυκόλογα και ενώ στην αρχή δεν είχαμε καμία αντίρρηση ούτε εγώ, ούτε ο μπαμπάς της, είδαμε κάποιες συμπεριφορές που δεν μας άρεσαν, όπως όταν ήταν μαζί μας στο εξοχικό την φλόμωνε στα ψέματα ότι χτύπησε στη δουλειά, ότι έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από αλλά παιδιά της ηλικίας του και γενικά τη γέμιζε ενοχές που περνούσε καλά μαζί μας και αυτός όχι!!!! Ανακαλύψαμε ότι ήταν ψέματα όλα αυτά και θύμωσε για λίγο γιατί στη συνέχεια αυτός τα γύρισε ήθελε ευκαιρία να δείξει πόσο καλός είναι και τέτοια, εμείς όμως μάθαμε πολλά και όχι καλά για το ποιόν του και ζητήσαμε να τον χωρίσει όπως και το έκανε, αλλά ανακαλύπτω ότι άρχισαν τα ψέματα και τα κρυφά γιατί παίρνει τέτοιες οδηγίες. Τι να κάνω; Χάνω την κόρη μου!!!

---

Απαντά η Δρ. Αναπτυξιακής Ψυχολογίας-Ψυχοθεραπεύτρια Ευφροσύνη Αλεβίζου

Η μόνη περίπτωση στην οποία θα “χάσετε” όπως λέτε την κόρη σας είναι αν χάσετε την πρόσβαση στον κόσμο της. Επειδή αναφέρεστε σε ψέματα και απόκρυψη, αντιλαμβάνομαι ότι η κόρη σας, σας αποκόπτει σταδιακά από τον κόσμο της και αυτό είναι πράγματι επικίνδυνο, μια και χρειάζεται τη δική σας συμβολή στο ρομαντικό της άνοιγμα και στην οριοθέτηση των σχέσεών της.

Μόνο που αν προσπαθείτε να της επιβάλλετε την άποψη σας, το πιθανότερο είναι να έχετε τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Είναι γεγονός ότι οι πρώτοι έρωτες έχουν ένα πολύ ισχυρό στοιχείο συναισθηματικής εμπλοκής που κάνει δύσκολη την ορθολογική θέαση των πραγμάτων. Ο ρόλος ο δικός σας είναι να βοηθάτε την κόρη σας στην επιστράτευση και τη χρήση της λογικής, παρόλο που έχει μαγευτεί από το αγόρι και από τη σχέση μαζί του.

Φαίνεται μέσα από την αφήγησή σας ότι η κόρη σας σάς ακούει. Ότι είναι δεκτική στο να αντιληφθεί τους παράγοντες που της επισημαίνετε και να τους αξιολογήσει. Αυτό για μένα δείχνει ότι είστε αρκετά κοντά της από τη μια και από την άλλη ότι θέτει κάποιες βασικές προϋποθέσεις για τη σχέση ακόμα και αν η ίδια δεν το αντιλαμβάνεται πάντα έτσι, ή ακόμα και όταν “υποκύπτει” στο συναίσθημα και λειτουργεί, δίνοντας προτεραιότητα σε αυτό εις βάρος των απαιτήσεων για μια υγιή σχέση.

Το ζητούμενο δεν είναι ακριβώς η διακοπή αυτής της σχέσης. Το ζητούμενο κατά τη γνώμη μου είναι να μάθει η κόρη σας να διαχωρίζει μεταξύ υγιών και μη υγιών σχέσεων. Πολύ σωστά της επισημαίνετε τις χειριστικές συμπεριφορές του αγοριού της που δημιουργούν και συντηρούν το πλαίσιο εξάρτησης μέσα στο οποίο έχει εγκλωβιστεί. Δυστυχώς όμως δεν μπορείτε να την εξαναγκάσετε, ούτε να της επιβάλλετε την κατάλληλη για την ίδια επιλογή.

Στο «δυστυχώς» θα προσθέσω και ένα «ευτυχώς», με την έννοια ότι μέσα από τις εμπειρίες της ζωής μας μαθαίνουμε σταδιακά να αξιολογούμε την ποιότητα των στενών διαπροσωπικών μας δεσμών και αυτό είναι ένα μάθημα που χρειάζεται η κόρη σας, όπως άλλωστε και κάθε νεαρό άτομο που βαδίζει προς την ενηλικίωση.

Δώστε της χρόνο, διατηρώντας ανοιχτή τη μεταξύ σας δίοδο επικοινωνίας. Αν αντιλαμβάνεστε απόκρυψη και ψέματα, συζητήστε τα χωρίς να την κατηγορείτε. Συζητήστε τα με στόχο να δει και η ίδια η κόρη σας αν αυτά τα στοιχεία είναι επιθυμητά και λειτουργικά στη μεταξύ σας σχέση.

Επίσης, μην κατηγορείτε τον φίλο της. Μην τον μειώνετε ως άτομο, γιατί έτσι η κόρη σας λαμβάνει το μήνυμα ότι δεν εμπιστεύεστε το κριτήριό της. Δώστε της το περιθώριο του λάθους, χωρίς όμως να συμβάλλετε άθελά σας στην υπονόμευση της αυτοεκτίμησής της. Συζητήστε τις πλευρές της σχέσης που είναι κακοποιητικές σε συναισθηματικό επίπεδο, με περιγραφικό και όχι επικριτικό τόνο και παρακινήστε την κόρη σας χωρίς πίεση να σκεφτεί τι είδους σχέση επιθυμεί. Αν ανακαλύψει τι σημαίνει μη υγιής σχέση, θα αξιολογήσει τα συστατικά της σχέσης που έχει δημιουργήσει, και η ίδια θα κάνει την επιλογή να την διακόψει. Για να κάνει αυτή την επιλογή όμως, θα πρέπει να αισθάνεται αρκετά επαρκής ώστε να επιτρέπει στον εαυτό της τη διεκδίκηση ισοτιμίας, αμοιβαίου σεβασμού και ειλικρίνειας.

Στρέψτε τη λοιπόν προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης των επιθυμιών και των προσδοκιών της μέσα από το φιλτράρισμα των εμπειριών της ως εμπειρίες που της αξίζουν ή αντίθετα ως εμπειρίες που δεν της αξίζουν. Αυτό είναι και το βασικό ερώτημα που χρησιμοποιώ στη δουλειά μου με τους εφήβους. Τους παρακινώ να αναρωτηθούν: “Μου αξίζει αυτή η συμπεριφορά;” και μέσα από τις απαντήσεις τους να αναζητήσουν κεντρικά ζητήματα που αφορούν τον εαυτό τους. Μπαίνοντας σε διεργασία αυτογνωσίας, προκύπτει και η επίγνωση των συστατικών των ρομαντικών τους δεσμών, όπως και η αναγνώριση των εξαρτησιακών προτύπων που δημιουργούνται και διαιωνίζονται.

Όσο η κόρη σας εμπλέκεται συναισθηματικά με το αγόρι, θα είναι δύσκολο να σας λάβει υπόψη της. Μη χάνετε όμως την υπομονή σας και μην παραιτείστε. Όταν αντιληφθεί το δικό της ρόλο στη διατήρηση των χειριστικών μοτίβων και όταν διαχωρίσει τα ερωτικά συναισθήματα από τις διαστάσεις που επιτρέπουν την ισότιμη συνύπαρξη μέσα σε μια σχέση, τότε θα είναι σε θέση να αξιολογήσει τον δεσμό της και να κάνει επιλογές, είτε προς τη δημιουργία αμοιβαιότητας αν αυτό είναι δυνατό, είτε προς τη διακοπή της.

Σε κάθε περίπτωση, η κόρη σας θα μάθει μέσα από αυτήν την εμπειρία της ζωής της να αναγνωρίζει δυσλειτουργικά, χειριστικά, εξαρτησιακά πρότυπα, θα μάθει να αξιολογεί τον δικό της ρόλο μέσα σε αυτά και σταδιακά, μέσα από αίσθημα επάρκειας για τον εαυτό της, θα μάθει να διεκδικεί υγείες σχέσεις.

Αυτό που μπορείτε να κάνετε εσείς οι γονείς, είναι να τη βοηθήσετε να αισθάνεται επαρκής ώστε να μην εμπλέκεται σε σχέσεις οι οποίες καλύπτουν μέσα από εξαρτησιακά πρότυπα την ανάγκη για συναισθηματική επάρκεια. Αυτή η διεργασία που οδηγεί στο αίσθημα επάρκειας δεν είναι φυσικά αυτόματη. Είναι διεργασία ζωής που θα τη ζήσει και θα τη διαμορφώσει η ίδια η κόρη σας.

Ακόμα και αν είχατε ένα μαγικό ραβδάκι με το οποίο θα μπορούσατε να αποκαταστήσετε την εμπλοκή της κόρης σας σε μια σχέση όπου δεν εισπράττει αυτά που της αξίζουν, θα της στερούσατε την ευκαιρία να το διαπιστώσει και να το διεκδικήσει η ίδια για τον εαυτό της.