Διάβασμα και εφηβεία

Γράφει στο efiveia.gr η Δημοσιογράφος Μαρία Σκαμπαρδώνη

Το διάβασμα και η εφηβεία είναι μία αλληλοσυγκρουόμενη και αμφίδρομη σχέση που χρήζει περισσότερης μελέτης. Και αυτό, διότι η εφηβεία είναι μία περίοδος στην οποία πολλά παιδιά βρίσκουν το διάβασμα σαν μία ευχάριστη δραστηριότητα που καλύπτει την ανάγκη της ηλικιακής κατάστασης για νέα ερεθίσματα και εμπειρίες. 

Και τότε, πώς προκύπτει η βαρεμάρα και η προσπάθεια αποφυγής πολλών εφήβων απέναντι στις σχολικές υποχρεώσεις; 

Οφείλεται στην ανάγκη τους να εναντιωθούν στο σύστημα, να δείξουν πως δεν υποτάσσονται σε ‘’πρέπει’’ και περιορισμούς. Το εξωσχολικό διάβασμα είναι μία αγαπημένη δραστηριότητα πολλών εφήβων μεν, αλλά δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για τα βιβλία του σχολείου. 

Επιπροσθέτως, υπάρχει  μία διαφοροποίηση στη γνωστική αντίληψη του εφήβου από του παιδιού που βρίσκεται ακόμα στις τάξεις του Δημοτικού. Ο έφηβος εμφανίζει σαν κύριο γνώρισμα την έλλειψη ικανότητας στην αποστήθιση και απομνημόνευση, σε αντίθεση με το παιδί του Δημοτικού που μπορεί να μαθαίνει εύκολα τα πάντα. Δεν είναι μόνο θέμα ‘’τεμπελιάς’’, αλλά και θέμα διανοητικής λειτουργίας που είναι φυσιολογική στην περίοδο της εφηβείας. 

Αν αναλογιστούμε πως το σύγχρονο εκπαιδευτικό μας σύστημα καταπιέζει τα παιδιά και τα εξαναγκάζει να αποστηθίζουν ακόμα και το και, σε μία ηλικία που αυτά δεν μπορούν. Σε μία ηλικία που θα έπρεπε να καλλιεργούν την κριτική τους σκέψη και να αναπτύσσουν τις νοητικές τους ικανότητες. 

Η αλήθεια είναι πως η απροθυμία των παιδιών απέναντι στα σχολικά βιβλία, βαραίνει και την ίδια την Εκπαίδευση. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δε δίνει σημασία στη φαντασία, την ανταλλαγή απόψεων, τη ζύμωση διαφορετικών εμπειριών, αλλά την επιβολή της Πανεπιστημιακής κατάρτισης μέσω συνεχών εξετάσεων. Τα παιδιά έχουν χάσει το αληθινό νόημα του σχολείου και, δυστυχώς, μερικά το έχουν αντικαταστήσει τελείως με το φροντιστήριο ή το βλέπουν ένα αναγκαίο κακό προκειμένου να μη χάσουν τη χρονιά. 

Το σχολείο οφείλει να αποτινάξει τα απαρχαιωμένα συστήματα εκπαίδευσης και να δώσει το έναυσμα στους εφήβους να αγαπήσουν και το σχολικό βιβλίο, το οποίο θα έπρεπε να αποφεύγει τις περιττές πληροφορίες και τις ατελείωτες σειρές με περιττές λέξεις και φράσεις. Και αυτό, είναι στο χέρι μας…