Ερώτημα αναγνώστριας:
Η κόρη μου 15 χρονών έχει μια σχέση με έναν νεαρό 22 ετών. Θέλει τα περισσότερα βράδια να κοιμάται σπίτι του η σπίτι μας…. Πάρα τις ατελείωτες συζητήσεις μου… συμβουλές… άρνηση από την πλευρά μου… Με τον πατέρα έχουμε χωρίσει. Δεν καταλαβαίνει… δεν το θεωρεί κακό… Τσακωνόμαστε, την απειλώ ότι θα το πω στον πατέρα της…. Δεν θέλω να φτάνω σε αυτό το σημείο, να απειλώ με τον πατέρα… Πάντα κάτι βρίσκει, π.χ μόνο σήμερα, μόνο αύριο, και κοιμάται μαζί του… Τι είναι σωστό να κάνω;;
Απαντά η Ψυχολόγος Χριστιάνα Γερμανού
Αγαπητή κυρία,
Καταλαβαίνω από τα όσα γράφετε αλλά και τον τρόπο που γράφετε ότι μάλλον βρίσκεστε σε κατάσταση πανικού, ή ακόμα κι απόγνωσης θα τολμούσα να πω αν μου επιτρέπετε. Αυτό είναι αναμενόμενο για την μητέρα μιας έφηβης και μάλιστα με τις ανησυχίες και τις ευθύνες που ίσως νιώθετε να βαραίνουν αποκλειστικά εσάς, λόγω χωρισμού με τον πατέρα της. Αναμενόμενο μεν, όχι ενδεδειγμένο ούτε αποτελεσματικό γιατί δυστυχώς όταν λειτουργούμε σε πανικό ή απόγνωση δεν μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά και κάνουμε σπασμωδικές κινήσεις.
Έτσι λοιπόν θα ήθελα να ξεκινήσω ρωτώντας σας που είναι ο πατέρας της κόρης σας, και κατά πόσο είναι εφικτό το να συνεργαστείτε μαζί του στην διαχείριση της κατάστασης αποφασίζοντας και τηρώντας μία κοινή γραμμή. Αν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό τότε θα χρειαστεί εσείς να λειτουργήσετε ψύχραιμα.
Θα ήθελα να σας θυμίσω ότι στο σπίτι υπεύθυνος είναι ο ενήλικας. Η κόρη σας είναι έφηβη, άρα ανήλικη κι άρα δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται κατά την γνώμη μου να παίρνει τέτοιου είδους αποφάσεις. Αυτά τα όρια όμως θα πρέπει να έχουν ήδη τεθεί πολύ νωρίτερα. Δεν θεωρώ πως υπάρχει λόγος να καταφεύγετε σε απειλές και καυγάδες αν έχετε ξεκαθαρίσει πως γίνονται τα πράγματα σπίτι σας και ποιος τα ορίζει. Εξ’ άλλου γιατί να απειλήσετε με τον πατέρα κάνοντας τον έτσι τον “κακό” της υπόθεσης, ενώ θα μπορούσατε να συμμαχήσετε μαζί του προς όφελος του παιδιού σας…
Η αλήθεια είναι ότι θα προτιμούσα να είχα περισσότερες πληροφορίες για να μπορέσω να σας δώσω μια πιο ολοκληρωμένη απάντηση.
Έτσι λοιπόν το καλύτερο που θεωρώ προσωπικά πως μπορείτε να κάνετε σε αυτήν την περίπτωση είναι πρώτα να κάνετε κάποιες ερωτήσεις στον εαυτό σας σχετικά με αυτήν την σχέση. Δηλαδή, Ποιο είναι αυτό το αγόρι; Τον γνωρίζετε προσωπικά; Γνωρίζετε την οικογένεια του; Πού μένει; Εργάζεται ή σπουδάζει; Πόσο καιρό είναι ζευγάρι με την κόρη σας; Και τελικά, τι είναι στην ουσία αυτό που σας κάνει να ανησυχείτε; Η σχέση σας με την κόρη σας πώς είναι; Ποιοι είναι οι κανόνες που έχετε μέχρι τώρα στο σπίτι σας; Τι επικοινωνία και τι συνεννόηση έχετε για τα θέματα των εξόδων και των αγοριών; Έχετε μιλήσει για σχέσεις, έρωτα, σεξ, προφυλάξεις; Πώς έφτασε η κόρη σας στην ηλικία των 15 να έχει σχέση με κάποιον που είναι 7 χρόνια μεγαλύτερός της;
Οι παραπάνω είναι οι ερωτήσεις που κατά την γνώμη μου θα πρέπει εσείς ως μητέρα να σκεφτείτε και να απαντήσετε στον εαυτό σας, πρώτα. Για παράδειγμα, όσο περισσότερα γνωρίζετε για την σχέση αυτή κι όσο περισσότερο νιώθει αποδοχή η κόρη σας, τόσο καλύτερα θα είναι. Θα μπορέσετε να είστε κοντά της και να έχετε άμεση άποψη και πληροφορίες για το τι συμβαίνει. Άλλωστε φαντάζομαι πως να την προστατέψετε θέλετε πάνω από όλα, και βέβαια αυτός είναι ο ρόλος των γονέων, αλλά ταυτόχρονα χρειάζεται να θυμάστε πως η εφηβεία είναι η ηλικία της επανάστασης και της αντίδρασης, κι έτσι κανένας από εμάς δεν καταφέρνει πολλά πράγματα με την “κόντρα” και την απαγόρευση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι καταφέρνει κανείς να απωθεί όλο και περισσότερο το έφηβο παιδί του.
Εν κατακλείδι, η κατάσταση χρειάζεται σαφή όρια, καλή διαχείριση και ξεκάθαρες κουβέντες. Δηλαδή, στο σπίτι που είστε υπεύθυνη εσείς, βάζετε εσείς τους κανόνες. Δεν υπάρχει το “βρίσκει συνέχεια κάτι και γίνεται αυτό που θέλει”, γιατί τότε κάνει κουμάντο η ανήλικη κόρη σας. Το όχι σημαίνει όχι, και οποιαδήποτε άλλη συνθήκη σημαίνει πως δεν τηρείτε αυτό που αρχικά λέτε. Κατά την γνώμη μου, το θέμα δεν είναι αν θα κοιμηθεί εκεί ο φίλος της αλλά περισσότερο η διαφορά ηλικίας τους και το κατά πόσο τον γνωρίζετε (και την οικογένεια του) και πόσο καιρό γνωρίζονται μεταξύ τους. Αν αυτό που σας απασχολεί είναι η σεξουαλική επαφή, κάτι τέτοιο πάλι δεν έχει νόημα γιατί υπάρχουν πολλοί τρόποι και μέρη για να βρεθούν σαν ζευγάρι. Η αλήθεια είναι πως είναι μικρή στα 15 για να έχει πλήρη επίγνωση του τι γίνεται, αλλά και γι’ αυτόν τον λόγο είναι πιο εύκολο να καταφύγει στην αντίδραση και στον χειρισμό. Τις περισσότερες φορές είναι καλύτερα να προσεγγίζουμε τον έφηβο με ηρεμία, ψυχραιμία και συζήτηση. Αλλά εδώ είναι και το λεπτό σημείο της υπόθεσης: ο έφηβος δεν θέλει νουθεσία, δεν θέλει μαμαδίστικες συμβουλές· όχι· θέλει να τον ακούσουμε και να τον αποδεχτούμε· θέλει να νιώσει ότι είναι φυσιολογικό αυτό που λέει ή νιώθει κι ότι έτσι συμβαίνει σε όλους μας και ταυτόχρονα βασίζεται σε εμάς σε αυτήν την βάση όμως, να το πάρουμε πάνω μας, να πάρουμε την ευθύνη και να του υπενθυμίζουμε ποιος είναι ο ενήλικας· να πάρουμε αυτό το βάρος από τις πλάτες του.
Οπότε, κι ενώ δεν μπορώ εγώ να πάρω την ευθύνη να σας πω τι ακριβώς να κάνετε με το θέμα του ύπνου κλπ (είπαμε ο κάθε ενήλικας είναι υπεύθυνος για το δικό του σπίτι), όμως σκέφτομαι πως μερικές φορές είναι καλύτερα να έχουμε μαζεμένα τα παιδιά μας στο σπίτι με τους φίλους τους και να μιλάμε όλοι μαζί, ακόμα και να διασκεδάζουμε, έχοντας ως γονέας την εποπτεία και τον τελικό λόγο (εφόσον μιλάμε για εφήβους με σεβασμό κι αναγνώριση) παρά να τους “ψάχνουμε” σε ερημικούς δρόμους και παρκάκια.