- “Η έφηβη κόρη μου προτιμά να βγαίνει έξω μόνη της και μάς μιλά εριστικά” - 4 Ιουνίου 2021
- Τα πρότυπα στην εφηβεία. Πώς τα αντιμετωπίζουν οι γονείς, ώστε αφενός να μην αφήσουν το παιδί τους να παρασυρθεί, αφετέρου να μη βρεθούν “απέναντί” του; - 18 Ιανουαρίου 2021
- Όταν δεν συμφωνούν μεταξύ τους οι γονείς, θα πρέπει να παραμένουν στον γάμο για χάρη των παιδιών; - 18 Δεκεμβρίου 2020
Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος Βασιλική Τσούτσου
Η εφηβεία είναι μια δύσκολη περίοδος τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Οι συγκρούσεις είναι συχνές και οι γονείς δυσκολεύονται αρκετά στο να οριοθετήσουν τις συμπεριφορές των παιδιών τους.
Ένας βασικός τρόπος για να βοηθηθούν οι γονείς είναι να καταλάβουν πώς σκέφτονται οι έφηβοι. Ο τρόπος σκέψης τους είναι πλέον διαφορετικός απ’ ό,τι νωρίτερα. Ο έφηβος προσπαθεί να βρει την ταυτότητά του και για να το πετύχει αυτό εκδηλώνει κάποιες συμπεριφορές. Ας δούμε πρώτα όμως τι είναι η ταυτότητα που αναζητά ο έφηβος.
Η ταυτότητα είναι η εικόνα που έχει ο ίδιος ο έφηβος για τον εαυτό του. Ποιος είμαι, τι μου αρέσει , τι δεν μου αρέσει, τι θέλω από τη ζωή μου;
Στα πλαίσια της αναζήτησης της ταυτότητας ο στόχος είναι να δημιουργήσει την αυτοαντίληψή του, δηλαδή να αρχίσει να αποδίδει χαρακτηριστικά στην προσωπικότητά του. Η εξωτερική εμφάνιση παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Ο έφηβος μπορεί να δείξει από υπερβολικά ναρκισιστικές τάσεις έως την απόλυτη αδιαφορία για την εξωτερική του εμφάνιση. Ταυτόχρονα με τις σωματικές αλλαγές που βλέπει να σημειώνονται στο σώμα του, ο έφηβος προσπαθεί μέσω της εξωτερικής εμφάνισης να αποκτήσει μια ταυτότητα. Στην ουσία, όμως, προσπαθεί να αποσπάσει θετικές κριτικές από τους γύρω του. Το ντύσιμο αλλάζει, εμφανίζεται το μακιγιάζ και τα υπερβολικά αξεσουάρ στα κορίτσια και άλλα πολλά, ο στόχος των οποίων είναι να δει σε ποιους αρέσει και σε ποιους όχι. Σε αυτό παίζει σημαντικό ρόλο η αντίδραση των γονέων. Η γνώμη τους είναι πολύ σημαντική για την εικόνα που φτιάχνει ο έφηβος για τον εαυτό του. Αν ο γονιός δεν τον αποδέχεται και τον κρίνει συνεχώς για την «απρεπή» εμφάνιση, τότε ο έφηβος νιώθει μη αποδεκτός και έτσι δημιουργούνται αισθήματα ανασφάλειας και χαμηλής αυτοεκτίμησης, τα οποία μπορούν να τον ακολουθούν σε όλη την ενήλικη ζωή.
Η κυρία Τσούτσου σημειώνει στο efiveia.gr πως αυτή η αναζήτηση δεν είναι κάτι που ολοκληρώνεται από την μία μέρα στην άλλη. Υπάρχουν πολλές μεταπτώσεις στην διάρκεια της εσωτερικής αναζήτησης. Ο έφηβος βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο γιατί νιώθει την ανάγκη να ανεξαρτητοποιηθεί αλλά αυτό σημαίνει ταυτόχρονα εγκατάλειψη του γονεϊκού περιβάλλοντος και της ασφάλειας που αυτό παρέχει. Αυτό λοιπόν προκαλεί άγχος και φόβο για το άγνωστο , αλλά ταυτόχρονα είναι μια φυσιολογική διαδικασία στην πορεία για την ενηλικίωση. Έτσι, οι μεταπτώσεις στην συμπεριφορά μπορεί να είναι συχνές.
Ο στόχος λοιπόν του εφήβου είναι να διαχωρίσει τον εαυτό του από την οικογένεια, να γίνει μέλος της παρέας και της ομάδας των συνομηλίκων, να ξεχωρίζει από μόνος του τα άτομα που θέλει να έχει γύρω, να παίρνει αποφάσεις και να αποφασίζει ο ίδιος για το μέλλον του. Για να το πετύχει όλο αυτό , χρειάζεται χρόνος κατά τον οποίο οι εσωτερικές συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες.
Σε όλη αυτή τη διαδικασία ο ρόλος των γονέων πρέπει να είναι υποστηρικτικός και διακριτικός. Η διάθεση χώρου και χρόνου είναι απαραίτητη για να νιώσει ο έφηβος ότι έχει την αποδοχή και την εμπιστοσύνη των γονέων. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η αίσθηση ασφάλειας η οποία είναι πολύ σημαντική για τον έφηβο που βρίσκεται σε μια μετέωρη φάση της ζωής του.