Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος Αθανασία Κουτσούκου
Φτάσαμε πλέον στην εποχή όπου το ένα διαζύγιο, παύει να είναι η εξαίρεση… αλλά μια «φυσιολογική» έκβαση ενός γάμου. Οι διαζευγμένοι σύζυγοι και κατά συνέπεια και τα παιδιά των διαζευγμένων οικογενειών, δεν είναι μια εξαίρεση, αλλά αρχίζουν να είναι ένα σοβαρό ποσοστό στην σύγχρονη πραγματικότητα. Αυτό κάνει τους ειδικούς οικογενειακούς συμβούλους και θεραπευτές να έρχονται αντιμέτωποι πολύ συχνά με γονείς που χωρίζουν και παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες προσαρμογής στην καινούρια κατάσταση.
Παρόλο που υποστηρίζουμε πως κάθε ηλικιακή φάση είναι ξεχωριστή και δύσκολη και πως ένα διαζύγιο πάντα είναι πλήγμα για τα παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας, στην εφηβεία τα πράγματα μπορεί να είναι πιο σοβαρά. Αυτό που φαίνεται από την ενασχόληση με παιδιά οικογενειών που έχουν χωρίσει, είναι πως όσο μικρότερα είναι τα παιδιά, τόσο πιο «εύκολα» αποδέχονται το γεγονός, καθώς ίσως δεν είναι ακόμη σε θέση να έχουν μια πιο σύνθετη οπτική και επιχειρηματολογία. Μπορούν να δεχτούν απλές απαντήσεις στα ερωτήματά τους και να σιωπήσουν πολλές φορές. Με τον έφηβο όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Ο έφηβος θέλει απαντήσεις εδώ και τώρα, απαντήσεις που δεν χωρούν μισόλογα και ανακρίβειες.
Είναι αλήθεια πως ο έφηβος είναι γνώστης τις περισσότερες φορές αυτού που πρόκειται να γίνει στην οικογένεια και μάλιστα είναι αρκετά συχνό το γεγονός του να προτρέπει / υποστηρίζει τους γονείς να χωρίσουν. Αυτό βέβαια, γίνεται στο πλαίσιο της επαναστατικότητας της εφηβείας και της θέλησής του για αλλαγή, χωρίς ίσως να συνειδητοποιεί τι ακριβώς πρόκειται να συμβεί. Όταν αρχίσει να βιώνει τη νέα πραγματικότητα, μπορεί να βιώσει την απώλεια πολύ άσχημα και μάλιστα σε βαθμό που να θεωρεί και τον εαυτό του συνυπεύθυνο.
Από την άλλη πλευρά, η κυρία Κουτσούκου τονίζει στο efiveia.gr πως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η εφηβεία έχει μέσα της μια εγωιστική διάσταση, όπου παρόλο που ο έφηβος μπορεί να ενδιαφέρεται για τους γύρω του, δεν έχει πολύ χρόνο γι αυτούς. Όλες οι αλλαγές που βιώνει μέσα του, του καταναλώνουν τόση ενέργεια, ώστε να νιώθει πως τα πάντα οφείλουν να περιστρέφονται γύρω από αυτόν και να εξυπηρετούν τις δικές του ανάγκες. Γι αυτό ακριβώς μπορεί να γίνει απόλυτα χειριστικός προς τους γονείς του, γεμίζοντάς τους ενοχές γι’ αυτό που έκαναν, υπενθυμίζοντάς τους την αποτυχία τους στην οικογένεια, ιδιαίτερα όταν προσπαθούν να τον συμβουλεύσουν ή να του βάλλουν όρια.
Είναι πολύ βασικό να προσέξουν οι γονείς του εφήβου που χωρίζουν πώς και πότε ο έφηβος θα «χρησιμοποιεί» τον καθένα από τους δύο του γονείς για προστασία. Έτσι όταν ο ένας θα του απαγορεύει κάτι, εκείνος θα στρέφεται στον άλλον και ούτω κάθε εξής.
Αυτό που μπορεί να θεωρηθεί ίσως μία καλή γραμμή όσον αφορά στο χειρισμό των εφήβων σε περίπτωση διαζυγίου, μπορεί να είναι η εξής:
- Συζητάμε με τον έφηβο σε ήρεμο και ώριμο πλαίσιο γι αυτό που πρόκειται να συμβεί, απαντώντας σε όλες τις ερωτήσεις του απλά και ειλικρινά, χωρίς τη διάθεση να απολογηθούμε.
- Δεν τον εμπλέκουμε στα πολύ ευαίσθητα δεδομένα του ζευγαριού που χωρίζει, καθώς όσο περισσότερες λεπτομέρειες γνωρίζει, τόσο πιο βασανιστικές μπορεί να είναι για εκείνον. Παράλληλα όμως, μπορεί και να εκμεταλλευτεί αυτές τους τις αδυναμίες και να τις χειρίζεται κάθε φορά που του ζητούν να κάνει κάτι που δεν του αρέσει.
- Δεν τον ρωτάμε ποτέ για το αν συμφωνεί ή διαφωνεί με την απόφαση του διαζυγίου και γενικότερα δεν του δίνουμε το περιθώριο να θεωρεί πως θα μπορούσε να συντελέσει ή να αποτρέψει το χωρισμό. Και τα δύο μπορεί να είναι το ίδιο καταστροφικά για την ψυχολογία του.
- Απόλυτη συνεργασία των δύο γονέων μετά το χωρισμό. Ο έφηβος μπορεί πολύ εύκολα να εκμεταλλευτεί την ασυνεννοησία των γονιών του, κάνοντας διαφορετικές μυστικές συμφωνίες με τον καθένα τους, χωρίς βέβαια να συνειδητοποιεί πως αυτό οδηγεί στο δικό του «ΚΑΚΟ»!!!