Τα παιδιά που δεν ανοίγουν το στόμα τους με τίποτα!

Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος Μαρία Σκαρλάτου

Υπάρχουν κι αυτοί οι κλειστοί έφηβοι που δεν μπορείς να τους πάρεις κουβέντα. Που προσπαθείς να τους βοηθήσεις να εκφραστούν, που ψάχνεις χαραμάδα να μπεις στον κόσμο τους κι αυτoί απλά δεν απαντούν. Όποιο τρόπο και να δοκιμάσεις η αντίδραση είναι η ίδια…  δεν μιλάνε!

Κάποιοι έφηβοι δεν μιλάνε γενικά και κάποιοι δυσκολεύονται ιδιαίτερα όταν τους ρωτάς οτιδήποτε αφορά τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Δεν λένε τι σκέφτονται, δεν λένε πώς νιώθουν. Κι εκεί οι γονείς αναρωτιούνται τι δεν κάνουν καλά, τι κάνουν λάθος και οι προσπάθειές τους δεν έχουν αποτέλεσμα.

Υπάρχουν έφηβοι που συζητούν ή εκφράζουν άποψη γενικά, αλλά δεν ανταποκρίνονται στην επικοινωνία όταν τους ρωτήσεις κάτι που αφορά τον δικό τους κόσμο. Δικός τους κόσμος είναι οι φίλοι, το σχολείο, οι παρέες τους. Ο έφηβος νιώθει την ανάγκη να προστατέψει τον κόσμο του από τα αδιάκριτα μάτια των ενηλίκων και των γονιών φυσικά. Αυτό φαίνεται πολύ έντονα όταν ένα παιδί δεν ανοίγεται. Ακόμη κι οι έφηβοι που συζητούν με τους γονείς κρατούν κάποια πράγματα για τον εαυτό τους κι αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Στην περίπτωση που ο έφηβος δεν ανοίγει το στόμα του να πει κουβέντα ο γονιός μπορεί να αισθάνεται ότι κάτι δεν κάνει καλά. Ότι δεν μπορεί να είναι δίπλα του και να τον βοηθήσει στις  όποιες δυσκολίες.

Ας δούμε πως μπορούμε να διαχειριστούμε την κατάσταση όταν ο έφηβος δεν μιλάει:

• Ας μη βιαστούμε να νιώσουμε αποτυχημένοι γονείς. Ας σεβαστούμε τη στάση του κι ας προσπαθήσουμε με ήρεμο τρόπο να κρατήσουμε ανοιχτές γέφυρες επικοινωνίας. Αν έχουμε χτίσει από μικρότερες ηλικίες μια καλή επικοινωνία έχουμε μια καλή βάση, η οποία δεν χάνεται.
• Ας σεβαστούμε την προσωπικότητα του εφήβου μας, δίνοντάς του χώρο και χρόνο. Δεν είναι όλες οι στιγμές ίδιες, ούτε η έλλειψη διάθεσης για κουβέντα παραμένει η ίδια συνεχώς.
• Ας μην βγάζουμε ανησυχία, στεναχώρια, άγχος και νευρικότητα δείχνοντας ενοχλημένοι και απογοητευμένοι που δεν μας μιλάει. Όταν σκεφτόμαστε ότι πρέπει να τον κάνουμε να  μιλήσει, τότε αντιλαμβανόμενος την πίεση «κουμπώνεται» ακόμη παραπάνω απέναντί μας.
• Ας επιλέξουμε προσεκτικά τη στιγμή της προσέγγισης, όταν μιλάμε ακατάπαυστα σε μια προσπάθεια προσέγγισης μας αγνοεί. Πολλές φορές επικοινωνία είναι και το να καθόμαστε αμίλητοι δίπλα του (όσο κοντά μας επιτρέπει) η σιωπή είναι κι αυτή ένας τρόπος επικοινωνίας.
• Ας προσέξουμε πώς θα διαχειριστούμε το «άνοιγμα» του εφήβου. Κάποιοι γονείς από την χαρά τους που ο έφηβος ανοίχτηκε γίνονται υπερβολικά φιλικοί στην συνέχεια, τις επόμενες μέρες σε μια προσπάθεια να μη χάσουν την επαφή. Τότε ο έφηβος αντιδρά με απομάκρυνση και μεγαλύτερο κλείσιμο στον εαυτό.
• Όταν μιλάμε στον έφηβο και θέλουμε να μας ανοιχτεί αποφεύγουμε να τον «καρφώνουμε» με το βλέμμα μας. Στην αρχή της προσέγγισης τα κλειστά παιδιά νιώθουν άβολα κι αποφεύγουν να κοιτάζουν στα μάτια όταν τους ζητάς να σου πουν τι σκέφτονται, πως νιώθουν ή όταν θέλεις να μάθεις λεπτομέρειες. Η βλεμματική επαφή είναι πιο άνετη όταν η κουβέντα έχει προχωρήσει.
• Ακόμη κι οι πιο κλειστοί έφηβοι μιλάνε όταν περπατάς δίπλα τους ή όταν κάθονται δίπλα σου στο αυτοκίνητο όταν οδηγείς. Νιώθουν πιο άνετα όταν δεν τους κοιτάζουμε και μπορούν να ανοιχτούν πιο εύκολα. Αρκεί να μην τους πιέζουμε βγάζοντας την αγωνία και τη βιασύνη μας να επικοινωνήσουμε. Αρκεί να αφήσουμε στην αρχή μεγάλα διαστήματα σιωπής.

Σχετικά με το τελευταίο απαραίτητη προϋπόθεση να  επιλέξετε μακρινές διαδρομές και να έχετε υπομονή!