Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος Αθανασία Κουτσούκου
Ο ερχομός της εφηβείας συνάδει και με την έναρξη των συναισθηματικών σχέσεων. Οι έφηβοι για πρώτη φορά έρχονται αντιμέτωποι με πρωτόγνωρες γι αυτούς καταστάσεις και συναισθήματα: Έρωτες, ονειροπόληση, ατελείωτες ώρες συζητήσεων με συνομηλίκους, απογοητεύσεις, κλάματα… και πολλές άλλες συμπεριφορές που άλλοτε είναι σε ελεγχόμενο επίπεδο και άλλοτε όχι.
Ο διαχωρισμός του «ελεγχόμενου» από το «μη ελεγχόμενο» επίπεδο διαχείρισης πολλές φορές δεν μπορεί να οριστεί από τον ίδιο τον έφηβο, αλλά πιο πολύ από το οικείο περιβάλλον του. Είναι οι πολλοί κοντινοί του άνθρωποι (οικογένεια, φίλοι) εκείνοι οι οποίοι μπορούν να καταλάβουν τις αλλαγές στην συμπεριφορά του και πόσο μπορεί να τον έχει εμπλέξει συναισθηματικά ή και να τον έχει μονοπωλήσει μία σχέση. Ακριβώς εκεί είναι που χρειάζεται η πολλή καλή σχέση του γονέα με τον έφηβο, για να μπορεί να τον πλησιάσει και να του πει την γνώμη του. Όταν ο γονέας δει πως το παιδί παραμελεί δραστηριότητες και υποχρεώσεις, έχοντας μια καλή επικοινωνία μπορεί να παρέμβει, διαφορετικά, κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο.
Πρέπει να γνωρίζουμε πως ο έφηβος όταν ερωτεύεται, ερωτεύεται ολοκληρωτικά και με πάθος. Τα συναισθήματά του έχουν μία απολυτότητα, καθώς είναι η πρώτη φορά που τα βιώνει και πιστεύει πως είναι μοναδικά και δεν θα καταφέρει ποτέ να τα ξανανιώσει για κανέναν άλλο άνθρωπο. Γι αυτό και πολλές φορές ακούμε εκφράσεις του τύπου «Θα είμαι δική σου για πάντα», «Μαζί και στο θάνατο», «Κανείς δεν αγαπά όπως εμείς»… Και όλο αυτό μπορεί να θεωρηθεί φυσιολογικό και να είναι όμορφο και «ελεγχόμενο», όσο οι έφηβοι κάνουν την γνωριμία τους, και δημιουργούν μια σχέση που κρατάει για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Τι γίνεται όμως όταν χωρίζουν; Πώς μπορούν να διαχειριστούν την απόρριψη;
Ο χωρισμός στην εφηβεία είναι ένα δύσκολο κεφάλαιο. Ο έφηβος έχοντας ζήσει στον απόλυτο βαθμό την σχέση (ανεξαρτήτου χρονικής διάρκειας), δεν πίστευε πως θα είχε ποτέ τέλος. Όταν λοιπόν έρχεται αντιμέτωπος με τον χωρισμό, «χάνει πραγματικά τη γη κάτω από τα πόδια του». Σε εκείνη την στιγμή είναι που πρέπει να υπάρχει αρκετά καλό υποστηρικτικό περιβάλλον, για να τον βοηθήσει να το ξεπεράσει. Και πάλι αυτό που «σώζει», είναι η σχέση εμπιστοσύνης με τον γονέα.
Η ανησυχία βέβαια των γονιών, δεν έγκειται τόσο στους χωρισμούς και στις απογοητεύσεις, όσο στη διαφορά ηλικίας. Είναι πράγματι συχνό κοπέλες στην εφηβεία να συνάπτουν σχέση με νεαρά αγόρια 5 κι 6 χρόνια μεγαλύτερα. Αυτό είναι φυσιολογικό σε ένα βαθμό, καθώς εμφανισιακά δεν υπάρχει απόκλιση, λαμβάνοντας υπόψη την πιο γρήγορη ωρίμανση των κοριτσιών, σε σχέση με εκείνη των αγοριών. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και στις ψυχο-συναισθηματικές κλίμακες. Μία κοπέλα 16 χρονών είναι έφηβοι, ενώ ένας άντρας 21 ετών, είναι ενήλικας. Αυτό είναι η βάση όλων. Άλλα πράγματα ζητά ένας ενήλικας και άλλα μία έφηβη. Ο νεαρός ενήλικας μπορεί να βλέπει ήδη την ζωή του να ξεκινά, ενώ μία έφηβη δεν ξέρει καν τι σημαίνει έρωτας.
Τα μονοπάτια σε μια τέτοια σχέση είναι πολύ δύσκολα καθώς υπάρχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα, παρέες, γούστα και συνήθειες. Ακόμη και αν στην αρχή το κορίτσι γοητεύεται από την «ωριμότητα» του αγοριού της, κι εκείνος αντίστοιχα από το πόσο «διαφέρει» το δικό του το κορίτσι από τα κορίτσια της ηλικίας του… αυτό δεν κρατά παρά μόνο για μερικούς μήνες. Πολύ γρήγορα ο νεαρός άντρας αρχίζει να «τραβάει» το κορίτσι προς το μέρος το δικό του, θέλοντας να έρθει πιο κοντά στα δικά του ενδιαφέροντα και παρέες, και αρχίζει να υποτιμά και να σχολιάζει τις δικές της παρέες, τον τρόπο διασκέδασης και σκέψης ακόμη. «Η μπάλα χάνεται» όταν πια το κορίτσι έχει αρχίσει ήδη να ζει την ζωή που εκείνος κατά κάποιον τρόπο έχει επιβάλλει και εφόσον για εκείνη σημαίνει πολλά, απλά το ακολουθεί.
Σε όλες αυτές τις δύσκολες και πρωτόγνωρες καταστάσεις της εφηβείας, εκείνοι οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν καταλυτικά, είναι οι γονείς. Το να κρατήσουμε λοιπόν την ψυχραιμία μας σε άλλα δευτερεύοντα θέματα, προκειμένου να διατηρήσουμε την καλή επαφή και την αξιοπιστία μας στα μάτια του εφήβου, μπορεί να είναι και η καλύτερη στάση. Οι έφηβοι έχουν ανάγκη τους γονείς τους , αλλά εκείνους τους γονείς που ξέρουν περισσότερο να ακούνε, παρά να μιλάνε!!!