Η Πανελλήνια έρευνα στους μαθητές εφηβικής ηλικίας για συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία (Έρευνα HBSC/WHO) έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως μια έγκυρη πηγή πληροφοριών για τα θέματα της εφηβείας η οποία προσφέρει πολύτιμες κατευθύνσεις στον τομέα της πρόληψης σε επαγγελματίες, πολιτικούς, γονείς, ενώ βοηθά να κατανοηθούν καλύτερα οι αλλαγές στον τρόπο ζωής των νέων μέσα στο πλαίσιο του συνεχώς μεταβαλλόμενου κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος στο οποίο ζουν.
Στόχοι της έρευνας
Η έρευνα μελετά τους σημαντικότερους τομείς της ζωής των εφήβων όπως την οικογένεια, το σχολείο, τις φιλικές σχέσεις, τις ασχολίες στον ελεύθερο χρόνο. Εξετάζει επίσης τις συνήθειες και συμπεριφορές που επηρεάζουν την υγεία όπως, τις συνήθειες διατροφής και σωματικής άσκησης, τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, τη βία στο σχολείο, τα ατυχήματα, την παχυσαρκία.
Μεθοδολογία
Στην έρευνα συμμετέχει αντιπροσωπευτικό δείγμα περίπου 4.500 μαθητών ηλικίας 11, 13 και 15 ετών. Η συλλογή των στοιχείων γίνεται με τη χρήση ανώνυμου, αυτοσυμπληρούμενου ερωτηματολογίου που χορηγείται μέσα στην τάξη, χωρίς την παρουσία εκπαιδευτικού. Η συμμετοχή των σχολείων και των μαθητών στην έρευνα είναι προαιρετική.
Στο τεύχος αυτό εξετάζονται εξαρτητικές συμπεριφορές άλλες από τη χρήση ουσιών και συγκεκριμένα η υπερβολική χρήση ηλεκτρονικών συσκευών και του διαδικτύου καθώς και ο τζόγος. Αρκετό ενδιαφέρον έχει δοθεί τα τελευταία χρόνια στις επιπτώσεις που έχει στην υγεία ο αυξανόμενος χρόνος που οι έφηβοι αφιερώνουν μπροστά από την οθόνη ηλεκτρονικών συσκευών, όπως τηλεόρασης, ηλεκτρονικών υπολογιστών, έξυπνων τηλεφώνων, κονσόλων παιχνιδιών κτλ. Τα στοιχεία πολλών μελετών συναινούν στο ότι η υπερβολική χρήση ηλεκτρονικών συσκευών συνδέεται με την εμφάνιση σωματικών ενοχλήσεων (κεφαλαλγία, πόνο στη μέση), τον περιορισμό της σωματικής άσκησης, την αύξηση βάρους και την παχυσαρκία, τις βίαιες ή επιθετικές συμπεριφορές, τη χρήση ουσιών, την πρώιμη έναρξη καπνίσματος και χρήσης αλκοόλ, την πρώιμη έναρξη σεξουαλικής ζωής. Ειδικά για την τηλεόραση, η Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία συνιστά οι γονείς να μην επιτρέπουν στα παιδιά τους να βλέπουν τηλεόραση για περισσότερο από δύο ώρες ημερησίως.
Τα τελευταία χρόνια η ενασχόληση των εφήβων με τον τζόγο αναγνωρίζεται διεθνώς ως ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας. Αν και το νομικό πλαίσιο στις περισσότερες χώρες δεν επιτρέπει στους εφήβους να στοιχηματίζουν χρήματα, από έρευνες προκύπτει ότι ποσοστό που φτάνει έως και το 80% των εφήβων έχουν ασχοληθεί με τον τζόγο κάποια στιγμή στη ζωή τους, ενώ ποσοστό περίπου 10 – 15% βρίσκονται σε κίνδυνο για εξάρτηση από τον τζόγο. Πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 4.141 μαθητών ηλικίας 11, 13 και 15 ετών ρωτήθηκαν το 2014 σχετικά με τη συχνότητα ενασχόλησης τους με ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη και τον τζόγο. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάζονται ακολούθως για το σύνολο των μαθητών, ανά φύλο, ηλικία, και, όπου είναι δυνατόν, διαχρονικά. Σχολιάζονται μόνο οι στατιστικά σημαντικές διαφορές (επίπεδο σημαντικότητας p< 0,01).