efiveia.gr
Οικογένεια

Στη δίνη της οικονομικής κρίσης μαζί με τους εφήβους

Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος – Προσωποκεντρική Ψυχοθεραπεύτρια Λουίζα Βογιατζή

Ζούμε εδώ και χρόνια μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής κρίσης της οποίας οι επιπτώσεις είναι αισθητές σε όλο και περισσότερες οικογένειες, σε άλλες λιγότερο και σε άλλες περισσότερο, σε άλλες παροδικά και σε αρκετές μόνιμα ή τουλάχιστον μακροχρόνια. Οι γονείς που βλέπουν την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους να επιδεινώνεται καλούνται να πάρουν αποφάσεις, να κάνουν αλλαγές, περικοπές και βέβαια να τις εξηγήσουν στα παιδιά τους όταν οι αλλαγές αυτές έχουν αντίκτυπο και σ΄ αυτά.

Οι πιο δύσκολοι αποδέκτες αυτών των αλλαγών μέσα στην οικογένεια είναι συχνά οι έφηβοι. Αυτό συμβαίνει για λόγους που έχουν να κάνουν με τους ίδιους τους έφηβους οι οποίοι:

  • αρχίζουν να αποκτούν περισσότερη αυτονομία κι έτσι να έχουν «έξοδα» που δεν έχουν τα μικρότερα παιδιά
  • έχουν αυξημένες εκπαιδευτικές ανάγκες λόγω φροντιστηρίων και άλλων εξωσχολικών δραστηριοτήτων
  • δίνουν μεγαλύτερη από ποτέ σημασία στην εξωτερική τους εμφάνιση, τα ρούχα, τα αξεσουάρ επειδή έχουν την ανάγκη να «ανήκουν», να είναι αποδεκτοί από τους συνομηλίκους
  • εναντιώνονται, συχνά χωρίς φανερό λόγο, σε θέματα που αφορούν την οικογένεια επειδή λόγω εφηβείας είναι πιο αντιδραστικοί ακόμα και εριστικοί.

Ο Rand Conger, Αμερικανός ερευνητής και καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, μελέτησε τις συνέπειες της κρίσης της δεκαετίας του ΄80 στα παιδιά και προτείνει στους γονείς ορισμένες συμπεριφορές που βοηθούν τα παιδιά να αντιμετωπίσουν την κρίση.

  • Μην τους κρύβετε την αλήθεια. Τα παιδιά έτσι κι αλλιώς αντιλαμβάνονται τα πάντα. Δεν χρειάζεται να ξέρουν κάθε λεπτομέρεια, αλλά την αλήθεια.
  • Αν έχετε αγωνία, παραδεχτείτε το: Όταν απλώς διαισθάνονται την αγωνία σας χωρίς να ξέρουν τι συμβαίνει, η απειλή είναι μεγαλύτερη γι’ αυτά.
  • Κρατήστε ανοιχτό το διάλογο: Αυτό τον καιρό που τα παιδιά ακούνε ειδήσεις, φήμες, διαδόσεις, συζητήσεις φροντίστε να είστε ο κύριος συνομιλητής τους που διαψεύδει, μετριάζει, βάζει τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση και καθησυχάζει αν χρειαστεί.
  • Ορίστε τις οικονομικές σας δυνατότητες: Καθίστε μαζί με τα παιδιά και εξηγείστε τους ότι πρέπει να περιορίσετε τα έξοδα σας. Βρείτε μαζί τους τρόπους με τους οποίους μπορεί ο καθένας να συνεισφέρει, ιεραρχώντας τις ανάγκες του. Προσπαθήστε να κρατήσετε αυτό το κοινό οικονομικό πλάνο για τουλάχιστον ένα μήνα και εξετάστε μαζί το αποτέλεσμα.
  • Περιορίστε την ένταση: Πολύ πιθανό να είστε αγχωμένοι και ευερέθιστοι αλλά προσπαθήστε να διατηρήσετε την ηρεμία σας, μιλήστε με φίλους, βρείτε διεξόδους . Οι συγκρούσεις μέσα στην οικογένεια είναι ίσως η μεγαλύτερη δοκιμασία που περνούν τα παιδιά σε τέτοιες περιόδους.
  • Διατηρήστε όσο γίνεται τις συνήθειές σας: Όταν όλα γύρω αλλάζουν, όλοι και πιο πολύ τα παιδιά έχουν ανάγκη από τις γνώριμες τους συνήθειες, τα κοινά γεύματα, τις αγκαλιές και τα χάδια, που δίνουν αίσθηση σταθερότητας και ασφάλειας.
  • Ελαττώστε το στρες στην οικογένεια: Προσπαθήσετε να μην αφήνετε να σας κατακλύζει το άγχος και να παραμένετε ψύχραιμοι. Βρίσκοντας τρόπους να καταπολεμήσετε το στρες, (κινηθείτε, ασχοληθείτε με κάτι που σας ευχαριστεί χωρίς να κοστίζει, κάντε ποδήλατο μαζί με τα παιδιά σας, ακούστε μουσική) βοηθάτε τον εαυτό σας και τα παιδιά.
  • Αφουγκραστείτε τα παιδιά: Αυτό τον καιρό φροντίστε να είσαστε λίγο πιο «συντονισμένοι» με τα παιδιά σας. Αν παρατηρήσετε στη συμπεριφορά τους ασυνήθιστες ενδείξεις άγχους ή στενοχώριας μιλήστε μαζί τους, ζητήστε από κάποιον άλλο ενήλικα που αγαπούν να περάσει χρόνο μαζί τους, συμβουλευθείτε τον παιδίατρο ή έναν ψυχολόγο.
  • Δώστε ελπίδα: Ευτυχώς τα παιδιά αντέχουν και προσαρμόζονται, αρκεί να νιώθουν ότι μπορούν να συνεχίσουν να βασίζονται στην οικογένειά τους. Δείξτε τους λοιπόν και πείτε τους το αυτονόητο: ότι όσο δύσκολα κι αν είναι τα πράγματα, εσείς θα κάνετε ό,τι μπορείτε για να καλυτερεύσουν.

Λαμβάνοντας τώρα υπόψη όσα είπαμε παραπάνω για τους έφηβους, οι γονείς πρέπει να έχουν επιπλέον στο νου τους ότι:

  • όσο σκληρά, με πυγμή κι επιχειρήματα κι αν διεκδικούν και απαιτούν οι έφηβοι, οι γονείς είναι αυτοί που ξέρουν τις δυνατότητες και ορίζουν τη διαχείριση της οικογένειας.
    Αυτό δεν είναι διαπραγματεύσιμο, απλώς ορισμένα σημεία μπορούν να τεθούν προς συζήτηση ώστε να έχει και ο έφηβος περιθώριο επιλογής ανάλογα με τις προτεραιότητες του (π. χ. αν προτιμά να αγοράσει ένα ρούχο ή να έχει λιγότερο χαρτζιλίκι για τη βόλτα του)
  • ο έφηβος είναι αρκετά «μεγάλος» ώστε να μπορεί π. χ. να βγάλει ένα μικρό χαρτζιλίκι το καλοκαίρι κάνοντας κάτι που είναι μέσα στις δυνατότητες του
  • ένας έφηβος μπορεί να έχει καλές ιδέες σχετικά με τη μείωση των εκπαιδευτικών του εξόδων, όπως π.χ. να μοιραστεί ένα μάθημα με άλλα παιδιά φτιάχνοντας μια μικρή ομάδα
  • κάθε έφηβος μπορεί να δεχτεί (έστω και με νεύρα και γκρίνια) αλλαγές που δεν του αρέσουν αν έχει απέναντι του γονείς που τον αφήνουν να εκφράσει και δείχνουν κατανόηση για τη δυσαρέσκεια του. Έχει κάθε δικαίωμα να μην του αρέσει αυτό που συμβαίνει, αυτό όμως δε σημαίνει ότι οι γονείς πρέπει να κάνουν πίσω προκειμένου να μη «στενοχωριέται».

Με αφορμή την κρίση είναι καλό να θυμόμαστε ότι δεν βοηθάμε τα παιδιά μας με το να τους «στρώνουμε συνεχώς το δρόμο με ρόδα». Η γνώση και η συμμετοχή στις ευθύνες και τις δυσκολίες της οικογένειας τα βοηθάει –ειδικά στην εφηβική ηλικία- να αποκτήσουν αυτονομία και αυτοπεποίθηση.

Διαβάστε επίσης:

Χριστούγεννα μαζί με τα παιδιά

efiveia.gr

Υπερπροστατευτικοί γονείς

efiveia.gr

Το «χαρτζιλίκι» ως μέσον κοινωνικοποίησης

efiveia.gr

Τι χρειάζεται να ξέρουμε για τις συζητήσεις μας με τους εφήβους;

Νικολέττα Γεωργίου

Τι ρόλο παίζει η τηλεόραση στη ζωή των παιδιών;

Αργυρώ Βουζβούρη

Τι πιστεύουν οι έφηβοι για τους γονείς τους

Μαριλίζα Χρυσικάκη

Αφήστε σχόλιο

Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com