Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια Κασσιανή Μαδεμλή
Εμπιστοσύνη. Μια βασική ψυχική λειτουργία που ξεκινάει από τη γέννησή μας και διαρκεί ως το τέλος της ζωής μας. Δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος και εξέλιξη του ανθρώπου, δεν μπορεί να υπάρξει οικογένεια, κοινότητα, συναισθηματικές σχέσεις χωρίς την εμπιστοσύνη. Εμπιστοσύνη είναι η πίστη στους άλλους και στον εαυτό μας.
Η εμπιστοσύνη είναι μια σχέση στενή αμφίδρομη, μια διαρκής αλληλεπίδραση, που αρχικά εξαρτάται από το πώς οι γονείς εμπιστεύονται τα παιδιά τους αλλά και στην πορεία και ενώ το παιδί και ο έφηβος αποκτούν δεξιότητες και αναλαμβάνουν ευθύνες, η εμπιστοσύνη εξαρτάται και από τη δική τους συμπεριφορά.
Το «χτίσιμο της εμπιστοσύνης» είναι μια διαδικασία που ξεκινάει από τη βρεφική ηλικία, με την παρουσία και τη διαθεσιμότητα που δείχνει η μητέρα για να καλύψει τις ανάγκες του παιδιού. Σωματικές και συναισθηματικές. Η εμπιστοσύνη είναι η δικλείδα που θα φέρει ισορροπία ανάμεσα στην τάση για εξάρτηση και στην αυτονόμηση. Εμπιστευόμαστε το παιδί όταν ξεκινά να περπατά, να κάνει τα πρώτα του βήματα, το εμπιστευόμαστε ότι μπορεί να κοιμηθεί μόνο του στο δωμάτιό του, το εμπιστευόμαστε στο δάσκαλο στην πρώτη του οργανωμένη μορφή κοινωνικοποίησης, το εμπιστευόμαστε ότι μπορεί να επιλέξει μόνο του τους φίλους του.
Δυο είναι τα βασικά στοιχεία που βοηθούν στην δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στους γονείς και στον έφηβο. Η αλήθεια, όχι στα ψέματα και η διαχείριση των φόβων μας.
Συχνά χρησιμοποιούμε μικρά και αθώα ψέματα για να εξηγήσουμε τα «γιατί» των παιδιών ή για να τα εμποδίσουμε να κάνουν κάτι. Αυτή η στάση μας εμποδίζει τα παιδιά να μας εμπιστευτούν και επίσης τα οδηγεί να επαναλαμβάνουν αυτή τη συνήθεια, να λένε μικρά ή μεγάλα ψέματα κι έτσι κι εμείς οι γονείς χάνουμε την εμπιστοσύνη μας προς τα παιδιά.
Καθώς τα παιδιά γίνονται έφηβοι, αρχίζουν να πειραματίζονται με καινούριες συμπεριφορές, καινούριες σχέσεις, αποκτούν περισσότερη εμπιστοσύνη στις ικανότητές και τις δεξιότητές τους. Αυτή η αλλαγή εντείνει τους φόβους των γονιών για το τι μπορεί να κάνουν τα παιδιά τους. Αυξάνει τον έλεγχο των γονιών προς το παιδί, τις απαγορεύσεις και ξαναμπαίνουν οι βάσεις για μια σχέση στενή, εξαρτητική. Αυτού του τύπου οι σχέσεις, οι απαγορευτικές, οι πλήρως ελεγκτικές, εξαρτητικές, εμποδίζουν να δημιουργηθεί εμπιστοσύνη ανάμεσα στον έφηβο και στους γονείς αλλά το σημαντικότερο είναι ότι δεν επιτρέπουν τον έφηβο να εμπιστευτεί τον εαυτό του, τις ικανότητές του.
Ο έφηβος θα πρέπει να μάθει να διαχειρίζεται τον εαυτό του, τα συναισθήματα και τις σχέσεις του. Εκεί οι γονείς θα πρέπει να σταθούμε δίπλα του ή και απέναντί του κάποιες φορές, να τον ακούσουμε, να επιβάλουμε την παρουσία μας. Να του προτείνουμε τρόπους και να τον εμπιστευτούμε ότι θα επιλέξει αυτόν που του ταιριάζει.
Η εμπιστοσύνη στην εφηβεία συνδέεται με την ανάληψη της ευθύνης. Αυτό που προσπαθούμε είναι να βοηθήσουμε τον έφηβο να αναλάβει την ευθύνη του εαυτού του κι έτσι ο ίδιος να εμπιστευτεί τον εαυτό του και εμάς σαν γονείς.Το να δείξουμε εμπιστοσύνη στον έφηβο είναι ένα ρίσκο. Είναι μια διαδικασία που έχει μεγάλη διάρκεια, είναι σταδιακή και στηρίζεται στην συναισθηματική σχέση που υπάρχει ανάμεσα σε γονείς και παιδιά.