- Η Αξιοπρέπεια: Το πιο σημαντικό «όπλο» - 16 Σεπτεμβρίου 2025
- Σεβασμός: Ένα μάθημα που μαθαίνεται από το σπίτι - 3 Σεπτεμβρίου 2025
- Φιλία στην Εφηβεία: Από την Εξάρτηση στην Αυτονομία - 20 Αυγούστου 2025
Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος Νίκη Μαντά
Η εφηβεία είναι μια περίοδος ριζικών αλλαγών. Το παιδί σας, που μέχρι χθες σας εμπιστευόταν για όλα, τώρα στρέφεται στους φίλους του. Μπορεί να νιώθετε ότι χάνετε τον έλεγχο, ότι δεν είστε πια το κέντρο του κόσμου του. Είναι φυσιολογικό. Στην πραγματικότητα, αυτή η στροφή είναι ένα κρίσιμο βήμα προς την ανεξαρτησία του. Η απομάκρυνση του εφήβου από τους γονείς του και η στροφή του προς τον κοινωνικό του κύκλο δεν είναι ένδειξη ότι κάτι κάνετε λάθος. Είναι ένα υγιές και απαραίτητο κομμάτι της ανάπτυξής του. Οι φίλοι προσφέρουν ένα ασφαλές περιβάλλον για να πειραματιστεί με νέες ιδέες, να δοκιμάσει διαφορετικές συμπεριφορές και να εξερευνήσει την ταυτότητά του, χωρίς τον φόβο της γονικής κρίσης.
Οι φιλίες στην εφηβεία είναι κάτι παραπάνω από παρέες για παιχνίδι. Αποτελούν το πρώτο, σταθερό «εργαστήριο» κοινωνικών δεξιοτήτων. Μέσα σε αυτές, ο έφηβος μαθαίνει:
- Να διαπραγματεύεται και να συνεργάζεται: Από την επιλογή του τι ταινία θα δουν μέχρι τον τρόπο που θα λύσουν μια διαφωνία, οι έφηβοι μαθαίνουν να δίνουν και να παίρνουν, να βρίσκουν κοινούς τόπους και να λειτουργούν ως μέλη μιας ομάδας.
- Να διαχειρίζεται συγκρούσεις: Οι φιλίες δεν είναι πάντα ειδυλλιακές. Μέσα από τις διαφωνίες, ο έφηβος μαθαίνει να εκφράζει τη γνώμη του με σεβασμό, να ακούει την άλλη πλευρά και να επιλύει τις διαφορές του.
- Να αναπτύσσει ενσυναίσθηση: Μέσα από τη σχέση με τους φίλους του, ο έφηβος μαθαίνει να αναγνωρίζει και να κατανοεί τα συναισθήματα των άλλων, να προσφέρει υποστήριξη και να γίνεται ένας καλός ακροατής.
Οι φίλοι γίνονται ένας καθρέφτης, μέσα από τον οποίο ο έφηβος ανακαλύπτει ποιος είναι και τι αξίζει. Η αποδοχή από την ομάδα των συνομηλίκων του είναι καθοριστική για την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησής του. Ως γονείς, ο ρόλος σας είναι να είστε ένας σταθερός φάρος. Αντί να βλέπετε τις φιλίες ως απειλή, αντιμετωπίστε τις ως μια ευκαιρία. Μερικοί τρόποι για να το πετύχετε είναι:
- Να ενθαρρύνετε την ανοιχτή επικοινωνία: Ενθαρρύνετε τον έφηβό σας να μιλάει για τους φίλους του, χωρίς να τον κρίνετε. Δείξτε ενδιαφέρον για τα ενδιαφέροντά τους, ακόμα κι αν δεν ταυτίζεστε με αυτά.
- Να θέσετε υγιή όρια: Είναι σημαντικό να παρέχετε έναν ασφαλή χώρο για τον έφηβό σας. Θέστε ξεκάθαρους κανόνες, όπως για τις ώρες επιστροφής ή για τις δραστηριότητες που επιτρέπονται, αλλά με τρόπο που να δείχνει ότι εμπιστεύεστε την κρίση του.
- Να μείνετε διαθέσιμοι: Ακόμα κι αν ο έφηβος περνάει περισσότερο χρόνο με τους φίλους του, χρειάζεται να ξέρει ότι είστε εκεί για εκείνον, όποτε σας χρειαστεί. Δείξτε ότι είστε πρόθυμοι να τον ακούσετε και να τον στηρίξετε, ακόμα και όταν κάνει λάθη. Μπορεί να μη σας αρέσουν όλες οι επιλογές του, αλλά είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ο έφηβος χρειάζεται να κάνει και τα δικά του λάθη για να μάθει.
Η φιλία στην εφηβεία είναι μια δοκιμή για τη ζωή. Είναι το πρώτο μάθημα για το τι σημαίνει να ανήκεις, να είσαι αποδεκτός για αυτό που είσαι και να δημιουργείς δεσμούς. Ορισμένες από αυτές τις φιλίες μπορεί να αντέξουν στον χρόνο και να εξελιχθούν σε σχέσεις ζωής. Ωστόσο, είναι εξίσου φυσιολογικό να αλλάξουν ή να τελειώσουν. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, ήταν πολύτιμες για την ανάπτυξή του, καθώς τον δίδαξαν πώς να χτίζει υγιείς σχέσεις.