Εξειδικευμένη Χειρουργική Θυρεοειδούς – Παραθυρεοειδών – Διεγχειρητικό Υπερηχογράφημα – Λαπαροσκοπική Χειρουργική
- Τατουάζ (Tattoo) – piercing,μόδα ή εφιάλτης για την υγεία των εφήβων; - 22 Ιουλίου 2016
- Τατουάζ Χένας (Henna), το τατουάζ της παραλίας πόσο «αθώο» πραγματικά είναι; - 22 Ιουνίου 2016
Γράφει για το efiveia.gr ο Χειρουργός Βασίλης Μουζιούρας
Tattoo και piercing, τεχνικές του λεγόμενου BodyArt, παγκόσμια γνωστές από τα βάθη των αιώνων, έχουν κερδίσει ευρεία αποδοχή στη σύγχρονη κοινωνία, με συνεχώς αυξανόμενη τάση τη τελευταία δεκαετία μεταξύ των εφήβων.
Σήμερα αναμφίβολα, το BodyArt αποτελεί μέρος της μόδας, καθημερινή τέχνη στα πλαίσια lifestyle αντιλήψεων, με ευρεία αποδοχή από όλες τις ηλικιακές και κοινωνικές ομάδες.
Ένα σύμβολο ή ακόμη και συμπλέγματα συμβόλων – εύληπτων ή ακατάληπτων – στο σώμα τους είναι σήμερα το όνειρο πολλών εφήβων, αλλά και ο εφιάλτης των γονέων τους. Ένας εφιάλτης που δεν πρέπει να γεννιέται μόνο από την ανησυχία για τον κίνδυνο κοινωνικού στιγματισμού των παιδιών τους, αλλά και από τους πραγματικούς γνωστούς και άγνωστους, άμεσους και έμμεσους κινδύνους και τις επιπτώσεις εφ’ όρου ζωής.
Όλο και περισσότερες διεθνείς επιστημονικές έρευνες μιλούν για την έξαρση του φαινομένου και τη σχέση του τόσο με τη φυσική όσο και με τη ψυχική υγεία των εφήβων.
Αξιοσημείωτη είναι η σύνδεση του τατουάζ και του piercing στην εφηβεία με ριψοκίνδυνες και ψυχοπαθολογικές συμπεριφορές.
Υποθάλπουσες μαθησιακές δυσκολίες, διαταραχές πρόσληψης τροφής, κατάχρηση ουσιών, έντονη σεξουαλική δραστηριότητα και απόπειρες αυτοκτονίας, συσχετίζονται βιβλιογραφικά με το νεαρότερο της ηλικίας απόκτησης tattoo ή piercing, ενώ όσο αυξάνει ο αριθμός των piercing στο σώμα του εφήβου, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα χρήσης των λεγόμενων «σκληρών» ναρκωτικών.
Ψυχικές νόσοι όπως η μανία και η διπολική διαταραχή, αλλά και γενικά οι διαταραχές της προσωπικότητας, με κορύφωση την αντικοινωνική και περιθωριακή συμπεριφορά, έχουν συσχετιστεί βιβλιογραφικά με την αυξημένη συχνότητα εφαρμογής. Βίαιες παραβατικές συμπεριφορές, φαίνεται να σχετίζονται συγκεκριμένα με την παρουσία tatoo στα αγόρια και piercing στα κορίτσια.
Ο Ελληνικός όρος για το τατουάζ, «δερματοστιξία», φανερώνει τη τεχνική της χάραξης της επιδερμίδας με ειδικά εργαλεία, που με μικρά τσιμπήματα εκχύνουν ανεξίτηλες χρωστικές ουσίες στο δέρμα, με αποτέλεσμα την αποτύπωση «μονίμων» σχεδίων.
O κύριος Μουζιούρας αναφέρει στο efiveia.gr ότι ο συνηθέστερος τρόπος δημιουργίας του κλασσικού «μόνιμου τατουάζ», γίνεται με ένα ηλεκτρικό μηχάνημα που κινεί παλινδρομικά ομάδα βελόνων. Με ρυθμό αρκετών εκατοντάδων κινήσεων το λεπτό, οι βελόνες διεισδύουν στο δέρμα σε βάθος 1mm περίπου, τοποθετώντας χρωστικές ουσίες εντός του χόριου του δέρματος ή των βλεννογόνων, μια περιοχή με πολύ σταθερά κύτταρα, δημιουργώντας έτσι ένα σχέδιο, μόνιμο δια βίου. Τα υπολείμματα όμως των χρωστικών που ξεφεύγουν μέσα στο δέρμα, μεταφέρονται με το αίμα στους γειτονικούς λεμφαδένες και από εκεί ένα μέρος ίσως κατορθώσει να απορριφθεί από τον οργανισμό.
Εκτός από το μόνιμο τατουάζ υπάρχουν και τα προσωρινά μη τραυματικά, όπως το τατουάζ από Henna. H ταχεία και ανώδυνη διαδικασία εφαρμογής του, καθώς και η προσφορά του σε χαμηλή τιμή στις παραλίες τουριστικών περιοχών, το κατέστησαν πολύ δημοφιλές μεταξύ των εφήβων. Η καθαρή Henna είναι ανοιχτόχρωμη και στεγνώνει σχετικά αργά πάνω στο δέρμα. Η ανάγκη λοιπόν για ένα σκούρο επιβλητικό τατουάζ που θα κρατήσει περισσότερο στο χρόνο, αλλά και η μύωση του χρόνου στεγνώματος, καθιστά αναγκαία επιπρόσθετα έκδοχα, όπως διάφορα έλαια, ακόμη και καφέ, τσάι, λουλάκι ή δυστυχώς στη χειρότερη περίπτωση PPD (παραφαινυλενεδιαμίνη), έκδοχα που καθιστούν την συγκεκριμένη τεχνική κάθε άλλο παρά αθώα. Για τη συγκεκριμένη όμως τεχνική και τους κινδύνους που κρύβει θα αναφερθούμε σε επόμενο άρθρο.
Το piercing είναι το τρύπημα ή πιο σωστά η «διάτρηση» του δέρματος, των αυτιών, των χειλιών, του ομφαλού και ακόμη της γλώσσας ή των γεννητικών οργάνων, για τη τοποθέτηση «κοσμημάτων» κατασκευασμένων από μέταλλα ή άλλα υλικά, διαφόρων σχημάτων και χρωμάτων.
Πρόσφατα εμφανίστηκε ακόμη μια νέα αρκετά ανησυχητική τάση piercing σε δισχιδή γλώσσα. Το πρόσθιο μέρος της γλώσσας, χάρις στις ανατομικές ιδιαιτερότητες της με μια μικρή επέμβαση χωρίζεται στα δύο προσομοιάζοντας τη γλώσσα του φιδιού.
Το ίδιο ανησυχητική είναι και η δημιουργία τατουάζ χωρίς χρωστικές, αλλά ως εγκαυματικό αποτέλεσμα τοποθέτησης πυρακτωμένου σιδήρου, στα πλαίσια πράξης απόδειξης αντοχής.
Η τραυματική διαδικασία εφαρμογής αυτών των τεχνικών, η σύσταση των χρωστικών ουσιών στο τατουάζ και των «κοσμημάτων» του piercing, σε συνδυασμό με πλημμελή τήρηση των κανόνων υγιεινής (κακή αποστείρωση μηχανημάτων, μη αλλαγή βελόνων, κακή αντισηψία του δέρματος, επιμόλυνση των χρωστικών ουσιών…), αποτελούν υπεύθυνους παράγοντες επιπλοκών με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.
Αιμορραγία, απρόβλεπτοι σωματικοί τραυματισμοί, νευρικές κακώσεις, αλλεργική αντίδραση, λοίμωξη, υπερβολικές ουλές, είναι κίνδυνοι που μπορούν να επιπλέξουν την επεμβατική διαδικασία του tattoo και του piercing.
Βακτήρια, που υπό φυσιολογικές συνθήκες ζουν στο δέρμα μας, μεταξύ των οποίων και διάφορες μορφές ανθεκτικών στα αντιβιοτικά σταφυλοκόκκων, μπορούν να μεταδοθούν με εξαιρετική ευκολία μια και έχουμε λύση της συνέχειας του δέρματος, της πρωτεύουσας άμυνας του οργανισμού μας.
Μικρόβια, ιοί και μύκητες, είναι οι υπεύθυνοι μικροοργανισμοί που μπορούν να προκαλέσουν από απλές τοπικές δερματικές λοιμώξεις έως σοβαρές συστεμικές νόσους. Στη βιβλιογραφία έχουν αναφερθεί περιστατικά μόλυνσης από μικρόβια Staphylococcus, Streptococcus (τοπικές λοιμώξεις), Mycobacteriumbovinum (δερματική φυματίωση), Treponemapallidum (σύφιλη), Mycobacteriumleprae (λέπρα), Clostridiumtetani (τέτανο), ιούς HIV(AIDS), HBV, HCV (Ηπατίτιδα Β – Ηπατίτιδα C à κίρρωση – ηπατοκυτταρικόκαρκίνο) HerpesSimplexVirus, HerpesZosterVirus, HumanPapillomaVirus (μπορεί να προκαλέσουν μόλυνση η οποία να επιφέρει προ-καρκινικές δυσπλασίες), και μύκητες (Trichophytonrubrum, Epidermophytonfloccosum).
Περιγράφεται επίσης συσχέτιση με τη ψωρίαση και τη σαρκοείδωση. Μάλιστα, σε περίπτωση εμφάνισης κοκκιώματος στην περιοχή εφαρμογής, υπάρχει συγκεκριμένη οδηγία για περαιτέρω έλεγχο για σαρκοείδωση.
Ερευνητές του New Υork SmileInstitute, υποστηρίζουν ότι τα «κοσμήματα» του piercing που τοποθετούνται στη γλώσσα, τραυματίζουν ή σπάνε τα πάνω δόντια ενώ είναι συχνότατες οι μολύνσεις στη γλώσσα. Όχι σπάνιες είναι επίσης οι μόνιμες νευρικές κακώσεις στη περιοχή, ειδικά όταν εφαρμόζεται από μη ειδικά άτομα όπως δυστυχώς συμβαίνει στη καθημερινότητα των εφήβων.
Να επισημάνουμε βέβαια και τον κίνδυνο από τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά στελέχη όπως Staphylococcus Aureus (χρυσίζων σταφυλόκοκκος) και Pseudomonas Aeruginosa. Ανθεκτική ψευδομονάδα η τελευταία, υπεύθυνη για την επιδημία που καταγράφηκε στο Oregon (USA), μεταξύ των ατόμων που υποβλήθηκαν σε piercing και οδήγησε επειγόντως στο νοσοκομείο τέσσερα άτομα με σοβαρότατη σηψαιμία, ενώ σε μερικές περιπτώσεις κατέστη απαραίτητος ο ακρωτηριασμός του πτερυγίου του αυτιού όπου είχε εφαρμοστεί piercing.
Σημαντικό σε αυτό τα σημείο να τονίσουμε την ανατομική ιδιαιτερότητα του εξωτερικού αυτιού. Αν εξαιρέσουμε το λοβίο, σημείο που από πάντοτε, σοφά γίνεται το λεγόμενο τρύπημα του αυτιού μια και είναι άφθονο σε λιπώδη ιστό άρα και σε πλούσια αιμάτωση, το πτερύγιο αποτελείται από χόνδρο σκεπασμένο από δέρμα με σχεδόν ανύπαρκτη αιμάτωση. Πρόκειται λοιπόν για περιοχή με κακή άμυνα και πολύ δύσκολη αν όχι ακατόρθωτη ίαση, μια και δύσκολα φτάνουν εκεί τα αντιβιοτικά.
Ο χρόνος που απαιτείται για την επούλωση διάτρησης του σώματος, μπορεί να ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με το σημείο, από ένα μήνα για ορισμένες περιοχές όπως τα γεννητικά όργανα έως και δύο ολόκληρα χρόνια για τον ομφαλό, καθιστώντας αυτές τις περιοχές ευάλωτες σε υποτροπές, σε συνδυασμό πάντοτε με την κακή περιποίηση, είτε λόγω κακής ενημέρωσης, είτε λόγω του νεαρού της ηλικίας.
Οξείες φλεγμονώδεις αντιδράσεις, αλλεργικές αντιδράσεις υπερευαισθησίας, λειχηνοειδείς, κοκκιωματώδεις, ψευδολεμφωματώδεις αντιδράσεις καθώς και πιο σπάνιες μακροπρόθεσμες επιπλοκές έχουν ταξινομηθεί στη βιβλιογραφία ως αλλεργικές αντιδράσεις από χρωστικές ουσίες του τατουάζ. Ένα μεγάλο εύρος κλινικών εκδηλώσεων όπως η κνίδωση, η φωτοδερματίτιδα εξ επαφής, η αλλεργική καταπληξία, η λειχηνοειδής ή η κοκκιωματώδης δερματίτιδα, μπορούν να εκδηλωθούν στα πλαίσια μιας τέτοιας ευαισθησίας.
Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων της Αμερικής (FDA) δηλώνει ότι δεν μπορεί ελέγξει τη βιομηχανία των τατουάζ. Στην πραγματικότητα, κανείς δεν ξέρει πραγματικά τι ακριβώς περιέχουν οι πολυάριθμες εμπορικές και αλλά και ιδιοκατασκευασμένες χρωστικές ουσίες των τατουάζ, ειδικά σε καιρό κρίσης. Απαγορευτικά για την υγεία μέταλλα όπως ο μόλυβδος και ο υδράργυρος, επικίνδυνους διαλύτες αλλά ακόμη και μελάνια για εκτυπωτές ηλεκτρονικών υπολογιστών και αλλά πολλά καρκινογόνα υλικά έχουν κατά καιρούς περιγραφεί. Οι βαφές για χρήση στην αυτοκινητοβιομηχανία, χρησιμοποιούνται ευρέως σήμερα εξ αιτίας των λαμπρών τους αποχρώσεων και της σταθερότητάς τους.
Ο τραυματισμός, οι ουλές και η χρόνια φλεγμονή, όπως και οι χρωστικές με δυνητικά καρκινογόνες ιδιότητες, αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες στην εμφάνιση νεοπλασμάτων του δέρματος. Χημικοί από το εργαστήριο του Εθνικού Κέντρου Τοξικολογικών Ερευνών των ΗΠΑ, έχουν εντοπίσει χαμηλά επίπεδα των καρκινογόνων ουσιών στις χρωστικές των τατουάζ.
Στη βιβλιογραφία έχουν περιγραφεί μεμονωμένα περιστατικά εμφάνισης βασικοκυτταρικού καρκινώματος, ακανθοκυτταρικού καρκινώματος, κακοήθους μελανώματος ,αλλά και κερατοακανθώματος του δέρματος σε περιοχές εφαρμογής του τατουάζ.
Εδώ είναι σημαντικό να αναφέρουμε, ότι ακόμη και η απαλλαγή λόγω αμφιβολιών της ενοχής του τατουάζ για εμφάνιση μελανώματος σε περιοχές του δέρματος που εφαρμόστηκε, δεν το απαλλάσσει από τη συνέργεια μία και κάλυπτε, τουλάχιστον μακροσκοπικά, την εξέλιξη του.
Ένας μικρός αριθμός ασθενών που έφεραν τατουάζ και υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία ανέφεραν, αίσθημα καύσου, εφίδρωση, ερύθημα, αλλά και πιο σπάνια έγκαυμα στο σημείο. Πολλές χρωστικές περιέχουν μεταλλικά στοιχεία, με αποτέλεσμα το μαγνητικό πεδίο που παράγεται κατά την εξέταση, να έλκει τα σιδηρομαγνητικά στοιχεία όπως το οξείδιο του σιδήρου, με αποτέλεσμα τις προαναφερθείσες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Ανησυχίες έχουν επίσης εκφράσει αναισθησιολόγοι σχετικά με την εφαρμογή επισκληρίδιου αναισθησίας σε άτομα φέροντα τατουάζ στο ύψος της μέσης πάνω στην σπονδυλική τους στήλη και αφορά κυρίως τις γυναίκες στη φάση του τοκετού. Υπάρχει πιθανότητα, η βελόνα να μεταφέρει χρωστική ουσία στο εσωτερικό της σπονδυλικής στήλης.
Τέλος παράλληλη είναι και αύξηση του ποσοστού των ατόμων που επιθυμούν να απομακρύνουν το τατουάζ από το σώμα τους. Περίπου 28% των ατόμων μετανιώνουν σε διάστημα μηνών έως λίγων ετών, με μέσο όρο τα 14 χρόνια, από την εφαρμογή του. Οι ανεπιθύμητες παρενέργειες σε συνδυασμό με την ενδοοικογενειακή πίεση, ο κοινωνικός στιγματισμός ,η εξέλιξη στην επαγγελματική σταδιοδρομία, καθώς και η κοινωνική προβολή, είναι οι κυριότεροι λόγοι που οδηγούν στην απόφαση για απομάκρυνση του.
Η αφαίρεση του τατουάζ δεν απαιτεί πλέον όπως παλιότερα χειρουργική αφαίρεση, κρυοθεραπεία, δερμοαπόξεση, τριβή με αλάτι, καυτηριασμό, αφαίρεση με laserCO2, καθώς και χημική ιστική καταστροφή με τη χρήση χημικών ουσιών όπως νιτρικό άργυρο ή ταννικό οξύ και συνεπακόλουθη μεταμόσχευση δέρματος.
Σήμερα, η απομάκρυνση του τατουάζ πραγματοποιείται με τη χρήση κατάλληλων συστημάτων laser επιλεκτικής φωτόλυσης. Απότομη αύξηση της θερμοκρασίας, κατά εκατοντάδες βαθμούς Κελσίου εστιασμένα γύρω από τις εναποθέσεις της χρωστικής, προκαλεί εξαέρωση ή έκρηξη των σωματιδίων της χρωστικής που έτσι αλλάζουν μέγεθος και σχήμα, ένα ποσοστό της χρωστικής απάγεται με το λεμφικό σύστημα μετά από κάθε κύκλο θεραπείας ή επανακατανέμεται, με συνέπεια την αλλοίωση του σχήματος του τατουάζ και μετά από αρκετές συνεδρίες στις περισσότερες περιπτώσεις την εξάλειψή του.
Όμως αν και σήμερα αυτή η τεχνική αποτελεί την αιχμή του δόρατος δεν είναι άμοιρη παρενεργειών. Ατελής αφαίρεση και ανεπιθύμητες ενέργειες όπως αιμορραγία, πρόκληση φυσαλίδων, μόλυνση, αμαύρωση της χρωστικής, υπο- ή υπερμελάγχρωση, εφελκιδοποίηση, αλλά και πιο σπάνια η δημιουργία ουλών και η επίδραση στην υφή του δέρματος (δέρμα με υφή τσιγαρόχαρτου, κηρώδης επιφάνεια δέρματος) αποτελούν την αρνητική πλευρά της μεθόδου. Η ανάπτυξη επίσης μεγάλης θερμότητας, προκαλεί μετάλλαξη των προϊόντων της διάσπασης των χρωστικών και δημιουργία καρκινογόνων ουσιών. Πρόσφατα, Γερμανοί ερευνητές ανέφεραν ότι οι συγκεντρώσεις των τοξικών μορίων από κόκκινες και κίτρινες χρωστικές αυξάνεται έως 70 φορές μετά τη χρήση Laser.
Αυτό που τελικά μένει στον οργανισμό, μετά την αφαίρεση ενός τατουάζ δεν είναι τίποτα άλλο από μια «τοξική χωματερή».