Σχέσεις, σεξ και εφηβεία

Γράφει στο efiveia.gr η Φιλόλογος – Life Coach Κλεονίκη Πανταζή

Σήμερα, στη μετά-lock down εποχή, φαίνεται ότι οι διαπροσωπικές σχέσεις των εφήβων έχουν γίνει δύσκολες και δυσλειτουργικές.

Η συνεχόμενη επαφή με το κινητό και η αποκλειστική επικοινωνία με τα μηνύματα έχουν φέρει δυσάρεστες επιπτώσεις στη δημιουργία υγιών και ωφέλιμων για τους εφήβους σχέσεων.

Η απίστευτη πληροφόρηση αλλά και τα ερεθίσματα σεξουαλικού περιεχομένου που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο έχουν επιφέρει αλλαγές στην οπτική γωνία που βλέπουν οι έφηβοι τον εαυτό τους, αλλά και το άλλο φύλο.

Ποιος είναι ο ρόλος των γονέων στη διαμόρφωση μια υγιούς στάσης των εφήβων απέναντι στο φίλο/η τους;

Αρχικά, να επισημάνουμε πως η ποιότητα της σχέσης των γονέων και τα βιώματα που έχουν οι έφηβοι από αυτήν παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των δικών του σχέσεων.

Οι γονείς μπορούν να δημιουργήσουν στα έφηβα παιδιά τους τα κριτήρια, ώστε να είναι ασφαλή σε μια σχέση;

Είναι σημαντικό να ορίσουμε μερικούς κανόνες – αρχές :

• Ασφάλεια
• Σεβασμός
• Ύπαρξη συναισθημάτων

Επιπλέον είναι απαραίτητο να κάνουμε τον έφηβο/η να αναρωτηθεί:

• Μέχρι που θέλει ο έφηβος να φτάσει στη σχέση του;
• Τι περιμένει από τον άλλον;
• Τι θεωρεί απαράδεκτη συμπεριφορά;

Τα παραπάνω είναι θέματα που μπορούμε να συζητήσουμε με το έφηβο παιδί μας, ώστε κάνοντας μια σχέση… να σκέφτεται. Αν υπάρχει σκέψη, υπάρχει και κριτική σκέψη, αν υπάρχει κριτική σκέψη, υπάρχει και προστασία.

Πώς γίνεται αυτό;

Μπορεί να πει «όχι» σε οτιδήποτε και οποιονδήποτε πιέζει. Έχει συγκεκριμένο πλαίσιο στο μυαλό και δεν υπάρχει μικρότερο κίνδυνος να παρασυρθεί.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρχει ουσιαστική σχέση γονέα- εφήβου, ώστε ο έφηβος να μπορεί να ανοιχτεί και να επικοινωνήσει. Είναι αναγκαίο να γνωρίζουμε αυτούς με τους οποίους συναναστρέφεται το παιδί μας και να γνωρίζουμε πληροφορίες γι’ αυτούς. Είμαστε συμμέτοχοι στη ζωή τους κι όχι παρατηρητές. Απλά πρέπει να γίνει με τρόπο όχι παρεμβατικό, αλλά «γονεϊκό», δηλαδή από ένα όριο και μετά επεμβαίνουμε αναλόγως.

Είναι σημαντικό ο έφηβος να γνωρίζει τους κινδύνους για να μπορεί να αντιστέκεται.

Γι’ αυτό λοιπόν χρειάζεται να γνωρίζει τα σημάδια μιας κακής σχέσης:

• Τα άλλο άτομο ασκεί έλεγχο, ζητάει να παίρνει αυτό τις αποφάσεις και ζητάει «συμμόρφωση»
• Έχει επιθετική συμπεριφορά
• Το άλλο άτομο πιέζει να ολοκληρώσουν τη σχέση
• Είναι χειριστικό άτομο, φορτώνει τον έφηβο ενοχές
• Ασκεί κριτική για τα ρούχα, την εμφάνιση, τη συμπεριφορά
• Απειλεί/εκφοβίζει με υλικό από το κινητό
• Πείθει ότι όλα τα παραπάνω είναι χαρακτηριστικά της αγάπης που νιώθει γι’ αυτόν/ην!

Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα του εφήβου και να τα κατανοούμε. Χρειάζεται διαρκή επαγρύπνηση για να αντιλαμβανόμαστε αν η σχέση του έφηβου παιδιού μας είναι φυσιολογική ή επικίνδυνη. Χρειάζεται να συζητάμε για τα δικά μας βιώματα ως έφηβοι και να τα «εμπλουτίζουμε» με σκέψεις και απόψεις που θεωρούμε ότι μπορούν να βοηθήσουν τον έφηβο να αποκτήσει κριτική σκέψη και να προστατέψει τον εαυτό του. Έτσι ο έφηβος θα επεξεργαστεί καλύτερα τις πληροφορίες που του δίνουμε και δε θα τις απορρίψει. Χρειάζεται να μεταδώσουμε την αγάπη μας και να τον πείσουμε ότι είμαστε διαθέσιμοι να τον βοηθήσουμε σε κάθε έκτακτη στιγμή, χωρίς κριτική, αλλά με αποδοχή.

Επίσης χρειάζεται να παρεμβαίνουμε ως γονείς τη στιγμή που υποψιαζόμαστε ότι κάτι δεν πάει καλά με τον έφηβό/ή μας. Εμείς είμαστε υπεύθυνοι για τα παιδιά μας. Η μεγαλύτερη ασφάλειά τους είναι η εμπιστοσύνη τους προς τους γονείς και η πίστη τους στον εαυτό τους.