“Πώς να βοηθήσω την κόρη μου να μην ξεφύγει από τους στόχους της;”

Ερώτημα αναγνώστριας

Μεγαλώνω τη 16χρονη κόρη μου μόνη.

Έχει άλλα δυο αδέρφια 12 και 4 χρόνων.

Είμαστε πολύ κοντά επικοινωνιακά.

Γνωρίζω τις παρέες της, το αγόρι της.

Είναι καλή μαθήτρια όμως το τελευταίο διάστημα αρνείται να διαβάσει και να πάει φροντιστήριο κατ’ επέκταση.

Το τελευταίο διάστημα μαλώνουμε συνεχώς γιατί δε διαβάζει, όμως αυτό που με πίκρανε πολύ είναι πως σε μια έξοδό της γύρισε πολύ αργότερα από τη συμφωνημένη ώρα.

Είμαι βαθιά πικραμένη και θέλω να τη βοηθήσω να δει και να κατανοήσει πώς να μην ξεφύγει από τους στόχους της. Τι είναι σημαντικό να κατακτήσει, γενικά να μη χάσει την αξία της διότι έχει δυνατότητες. Θέλω να πω πως δείχνει να την ενδιαφέρουν περισσότερο τα υλικά αγαθά από τους βαθμούς της.

Χρειάζομαι από εσάς μια συμβουλή να της εξηγήσω πως θέλω να τα κάνει όλα με μέτρο χωρίς να χάσει την στοχευμένη πορεία της.

---

Απαντά η Κλινική Ψυχολόγος Βέρα Αδαμοπούλου

Η πίεση και το “παρατράβηγμα” που αισθάνεστε με την έφηβή σας είναι ένα φυσιολογικό μέρος της ανάπτυξής της. Από όσα περιγράφετε, φαίνεται πως βρίσκεται σε μια διαδικασία διαχωρισμού από εσάς με μια σχεδόν απότομη ανάγκη να βρει τον εαυτό της. 

Η προσπάθεια για ανεξαρτησία είναι αναπόφευκτο μέρος της ανάπτυξης των εφήβων. Είναι η ώρα να αγωνιστούν για περισσότερη αυτονομία, ελευθερία και συμβολή σε αποφάσεις που τους επηρεάζουν. Και ενώ μπορεί να φαίνεται μερικές φορές ότι δεν ενδιαφέρονται για το τι έχετε να πείτε, η έρευνα δείχνει ότι εξακολουθούν να νοιάζονται, απλώς δεν ξέρουν πώς να το δείξουν.

Πολλές φορές τα κορίτσια εκφράζουν την ανεξαρτησία τους μέσω των επιλογών μόδας, της μουσικής που ακούν, των φίλων με τους οποίους περνούν τον χρόνο τους και των χόμπι που επιλέγουν. Παράλληλα, καθώς το σώμα τους αναπτύσσεται, τείνουν να εστιάζουν πολλή ενέργεια στη φυσική τους εμφάνιση.

Επομένως, απαιτείται η εξεύρεση μιας ισορροπίας μεταξύ καθορισμού ορίων και ελευθερίας του/της εφήβου/-ης να χαράξει τη δική του/της πορεία. 

Καθορίστε κανόνες σχετικά με τον σεβασμό.

Ενώ είναι απολύτως φυσιολογικό για την έφηβή σας να διαχωρίζεται από εσάς κατά τη διάρκεια της εφηβείας, δεν πρέπει ποτέ να ανέχεστε συνεχή ασέβεια. Υπενθυμίστε της ότι μπορεί να δηλώσει τις απόψεις της, τη δυσαρέσκειά της και τις διαφωνίες της σε κανονικό τόνο, με λόγια που εκφράζουν σεβασμό. Εξηγήστε της ότι πρέπει να βρει τις λέξεις για να πει σε κάποιον τι πραγματικά την ενοχλεί. Όταν είστε και οι δύο ήρεμες, υπενθυμίστε στην έφηβή σας ότι αν θέλει να της φέρονται σαν ενήλικα, τότε πρέπει να επικοινωνεί και σαν ενήλικας. Και, αν δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσει με σεβασμό, υπάρχουν συνέπειες για τις επιλογές της.

Καθορίστε κανόνες σχετικά με την μελέτη.

Είναι ζωτικής σημασίας για τα παιδιά να αισθάνονται κατανοητά και επικυρωμένα. Συμφωνήστε σε μια καλή ρουτίνα μελέτης και χρησιμοποιήστε ανταμοιβές. Με τον τρόπο αυτόν, θα καταφέρετε να δημιουργήσετε κανόνες και συνέπειες μέσω αμοιβαίας συναίνεσης.

Επιτρέψτε την ανάληψη υγιών ρίσκων. 

Στην πραγματικότητα, ένα ορισμένο επίπεδο ασφαλούς και θετικής ανάληψης κινδύνου είναι απαραίτητο για τους εφήβους. Αποτελεί μέρος της μαθησιακής διαδικασίας, τους βοηθά να αναπτύξουν την αίσθηση του εαυτού τους και να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση. Δε χρειάζεται να σφίγγετε πάντα τη λαβή και να ελέγχετε κάθε κίνησή της, καθώς θα οδηγείστε σε εξέγερση. Ακόμα κι αν διαφωνείτε με τις ιδέες της, βεβαιωθείτε ότι τις ακούτε και τις σέβεστε χωρίς να κάνετε κήρυγμα.

Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε, “Είμαι εντυπωσιασμένη με το πώς έχεις επεξεργαστεί το πρόγραμμά σου αυτό το Σαββατοκύριακο, αλλά εξακολουθώ να μην πιστεύω ότι είναι καλή ιδέα να … “. Επιπλέον, αν δώσετε στην έφηβή σας κάποια ελευθερία και τα θαλασσώσει, μην γλιστρήσετε στη παγίδα του “σου το είπα”. Δοκιμάστε να δηλώστε τα γεγονότα και να προχωρήστε. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχει ήδη πάρει το μάθημά της.

Να έχετε στον νου σας πως δεν είναι εύκολο για να έναν/μία έφηβο/-η να καταφέρει να διαχωριστεί από τους ανθρώπους που έχουν ελέγξει σχεδόν κάθε πτυχή της ζωής του/της μέχρι στιγμής. Αυτό που έχει περισσότερη σημασία είναι διατήρηση μιας ανοιχτής επικοινωνίας, καθώς οι ισχυρές σχέσεις γονέα και εφήβου παρέχουν τα θεμέλια για θετικές συνδέσεις κατά την ενηλικίωση.