- “Ο γιος μου πηγαίνει στο σχολείο με ένα- δυο βιβλία, χωρίς τετράδια και πολλές φορές τη 2η ώρα” - 25 Οκτωβρίου 2023
- Γιατί οι έφηβοι αρνούνται να θέσουν στόχους; - 17 Οκτωβρίου 2023
- «Στυμμένοι γονείς» και «γονείς ελικόπτερα». Οι επιπτώσεις στην ψυχολογία του εφήβου – Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος - 7 Σεπτεμβρίου 2023
Γράφει στο efiveia.gr η Φιλόλογος – Life Coach Κλεονίκη Πανταζή
Πολλές φορές γονείς έφηβων παιδιών μού εκμυστηρεύονται την ανησυχία τους για τη συμπεριφορά των έφηβων παιδιών τους, για τον εθισμό τους στο διαδίκτυο και στο κινητό, για την έλλειψη υπευθυνότητας για τις σχολικές και όχι μόνο υποχρεώσεις τους… Πολλές φορές οι γονείς αισθάνονται απογοήτευση και βιώνουν ένα αίσθημα αδιεξόδου, τόσο για την πορεία και το μέλλον του εφήβου, όσο και για τη μεταξύ τους σχέση.
Υπάρχει λοιπόν τρόπος να βγούμε εμείς οι γονείς από τέτοιου είδους καταστάσεις;
Αρχικά να θέσουμε μια σημαντική αρχή: Οι γονείς είναι αυτοί που θα προωθήσουν την οποιαδήποτε αλλαγή στη σχέση τους με τον έφηβο. Ο έφηβος δεν έχει ούτε τη δυνατότητα, ούτε την αντοχή να αλλάξει μόνος του. Χρειάζεται καθοδήγηση και υποστήριξη.
Να διευκρινίσουμε όμως πως άλλο καθοδήγηση κι άλλο παρέμβαση.
Επομένως, για να αλλάξουμε τη σχέση μας με το έφηβο παιδί μας, είναι ανάγκη να παρατηρήσουμε πρώτα εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας, να προβληματιστούμε και να επαναπροσδιοριστούμε.
Τις περισσότερες φορές τα μέλη της οικογένειας και ιδιαίτερα οι έφηβοι δε θέλουν τα ίδια πράγματα με μας, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να υπερασπιστούμε τη θέση μας, να συνεργαστούμε, να επικοινωνήσουμε ή να καλλιεργήσουμε τοn σεβασμό μεταξύ μας.
Πώς λοιπόν μπορούμε να υπερασπιστούμε τη θέση μας ως γονείς, να σεβόμαστε, με την πραγματική έννοια, τον εαυτό μας και τα παιδιά μας και πώς μπορούμε να επικοινωνήσουμε, παρόλο που είμαστε όλοι τόσο διαφορετικοί;
Η δημιουργία εξαιρετικών σχέσεων απαιτεί να εξισορροπήσουμε τους δικούς μας στόχους ως γονείς με τους στόχους των έφηβων παιδιών μας και να προσαρμόσουμε τη συμπεριφορά μας, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουμε τη χημεία της εμπιστοσύνης.
Αυτό δεν εξαρτάται μόνο από τη θέλησή μας ή τον τρόπο σκέψης μας, αλλά και από …το σώμα μας(!)
Η χημεία της εμπιστοσύνης εξαρτάται από την ισορροπία χημικών ουσιών της ωκυτοκίνης (ουσία θεμελιώδης για τις κοινωνικές σχέσεις και την εμπιστοσύνη), της ντοπαμίνης για τον προσανατολισμό προς έναν στόχο και την αναζήτηση και επίτευξη ανταμοιβής) και της τεστοστερόνης (θεμελιώδης ουσία για ανεξάρτητη ανταγωνιστική δράση) και τη διαχείριση της κορτιζόλης που είναι η ορμόνη της απειλής.
Στη σημερινή εποχή επιβάλλεται όλοι να σεβόμαστε την προσωπικότητα και τις απόψεις των άλλων, ακόμα και των παιδιών μας. Ο εγκέφαλος όμως «αναγνωρίζει» μόνο όσα του είναι γνώριμα και οικεία, με αποτέλεσμα να δίνει προτεραιότητα σε ανθρώπους που μοιάζουν και να αντιδρά σθεναρά σε ανθρώπους που διαφέρουν, ακόμα κι αν αυτοί είναι τα ίδια μας τα παιδιά. Φυσικά, γίνεται και το αντίστροφο.
Ως γονείς, όταν το παιδί μας μάς φέρει στο σπίτι την κοπέλα ή το αγόρι με το οποίο έχει σχέση, το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε ασυνείδητα, είναι να εντοπίσουμε αν ταιριάζουν ή διαφέρουν!
Το θέμα όμως δεν είναι να εντοπίσουμε τις διαφορές και να επικρίνουμε, αλλά να βρούμε κάθε ευεργετικό αποτέλεσμα για μας και για τα παιδιά μας.
Για να μπορούμε να διαχειριστούμε ένα ζήτημα ή μια κατάσταση ώστε να μην καταλήξουμε σε σύγκρουση με το παιδί μας, επιβάλλεται να μειώσουμε την κορτιζόλη- να μην αισθανόμαστε απειλή-, και να εξισορροπήσουμε την ωκυτοκίνη, την ντοπαμίνη, και την τεστοστερόνη!
Πώς μπορεί αυτό να επιτευχθεί; Θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο αν «αλλάξουμε» θέσεις και δούμε και την πλευρά του «άλλου».
- Αρχικά διαπιστώστε την ποιότητα της αναπνοής σας τη στιγμή που σκέφτεστε τη δύσκολη επικοινωνία με το έφηβο παιδί σας.
- Πάρτε βαθιές ανάσες και εντοπίστε τα αρνητικά συναισθήματα που πυροδοτούνται, όπως το συναίσθημα της απογοήτευσης, της ανυπομονησίας, του θυμού ή της πικρίας.
- Νιώστε το αδιέξοδο που σας δημιουργούν.
- Σκεφτείτε ποιες στερεότυπες αντιλήψεις απειλεί η συμπεριφορά του παιδιού σας.
- Αλλάξτε οπτική γωνία που βλέπετε τα πράγματα και μπείτε στη «θέση» του έφηβου παιδιού σας! Θα εκπλαγείτε! Θα νιώσετε τα συναισθήματα και τις σκέψεις του παιδιού σας και θα συνειδητοποιήσετε τοn λόγο που αντιδρά, καθώς και τις ανάγκες του!
- Σκεφτείτε πιθανές λύσεις.
- Συζητήστε με το παιδί σας, σεβαστείτε την άποψή του, ρωτήστε το για τις ανησυχίες, τις ανασφάλειες, τις σκέψεις του. Πείτε τις δικές σας. Μοιραστείτε την άποψή σας και υποστηρίξτε την από τη στιγμή που έχετε καταλήξει ότι αυτή είναι ωφέλιμη για το παιδί σας.
Πάρτε την κατάσταση στα χέρια σας! Ο γονέας είναι ο ρυθμιστής της σχέσης με τα παιδιά του και ο βασικός υπεύθυνος! Όταν δεν μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση καλό είναι να ζητήσει βοήθεια από ειδικό coach. Είναι καλό να συνειδητοποιήσουμε πως η γονεΪκή σχέση μάς δίνει το όφελος της αυτογνωσίας. Κάθε στιγμή δεν είναι ίδια με κάποια άλλη την οποία βιώνουμε στην οικογένεια, παρόλα αυτά έχουμε την ευκαιρία να παρατηρούμε τον εαυτό μας, να ερμηνεύουμε τις αντιδράσεις μας, να παρατηρούμε την αντίδραση των άλλων μελών της οικογένειας σε σχέση με μας, και να σκεφτόμαστε πού μας οδηγεί αυτού του είδους η συμπεριφορά μας και η διαχείριση. Αν είμαστε ικανοποιημένοι, συνεχίζουμε, αν όμως αισθανόμαστε ανήσυχοι ή εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση που δεν αξίζει ούτε σε μας, αλλά ούτε και στα παιδιά μας, δε διστάζουμε να δούμε την αλήθεια και να επαναπροσδιοριστούμε για να επιτύχουμε μια σχέση συμπόνοιας και συμπόρευσης με τα εφήβους μας!