Οι έφηβοι λένε…Οι γονείς απαντούν! Πώς μπορούν οι γονείς να διαχειριστούν τις στερεότυπες εκφράσεις των εφήβων;

Γράφει στο efiveia.gr η Φιλόλογος – Life Coach Κλεονίκη Πανταζή

Οι σύγχρονες συνθήκες και οι αλλεπάλληλες ανατροπές έχουν φέρει πολλούς γονείς αντιμέτωπους με πολλές προκλήσεις.

Έχει παρατηρηθεί πως οι γονείς των εφήβων σήμερα αισθάνονται πως δεν μπορούν να διαχειριστούν τη σχέση τους με το έφηβο παιδί τους.

Οι έφηβοι λένε: «Θα ασχοληθώ μετά!»

Οι γονείς απαντούν: «Αυτό που είσαι τώρα θα είσαι σε όλη σου τη ζωή. Για να μπορέσεις να δουλέψεις, να κάνεις καριέρα, να ζήσεις, να είσαι ευτυχισμένος πρέπει να έχεις μάθει ν’ αντιμετωπίζεις αποτελεσματικά τα προβλήματα της καθημερινότητάς σου. Για να το καταφέρεις χρειάζεσαι καθοδήγηση και πειθαρχία. Χρειάζεται να προσαρμοστείς στις νέες συνθήκες και να αφήσεις πίσω σου τις παλιές συνήθειες. Σίγουρα καταλαβαίνω πως είναι δύσκολο, αλλά είμαστε ΜΑΖΙ σ’ αυτό! Όσο περισσότερα μάθεις στην εφηβική ηλικία, τόσο λιγότερα προβλήματα θα έχεις όταν μεγαλώσεις!»

Όταν μιλάμε στον έφηβο, χρειάζεται ο τόνος της φωνής μας να είναι ουδέτερος- χωρίς συναίσθημα αγωνίας, άγχους ή εκνευρισμό-. Μ’ αυτόν τον τρόπο ο έφηβος θα ακούσει, ενώ αντίθετα θα μας εγκαταλείψει θυμωμένος.

Οι έφηβοι λένε: «Παράτα με!»

Οι γονείς λένε: «Πώς νιώθεις; Γιατί εναντιώνεσαι στη σύστασή μου να διαβάσεις / να πας στο μάθημά σου; Άλλο η ηρεμία και η ξεκούραση και άλλο η απραξία. Όταν είσαι αναβλητικός, σκέφτεσαι ότι αφήνεις εκκρεμότητες και ότι δε θα μπορέσεις να εξελιχθείς, με αποτέλεσμα να αισθάνεσαι θυμωμένος με τον εαυτό σου, με τους γονείς σου και να είσαι γεμάτος ενοχές. Αν αποφασίσεις να συνεχίσεις την ίδια τακτική για καιρό, θα μπεις στο φαύλο κύκλο των αποτυχιών και της ματαίωσης.

Αν όμως καταλάβεις ότι το μόνο που χρειάζεται είναι να δεχθείς τη βοήθεια των γονέων σου και να συνειδητοποιήσεις πως η μεγαλύτερη ικανοποίηση είναι, όταν έχουμε ολοκληρώσει με επιτυχία τις υποχρεώσεις μας!»

Οι έφηβοι λένε: «Δεν αξίζω τίποτα!»

Οι γονείς λένε: «Είναι χρήσιμο να εκτιμάς και να δίνεις αξία στον εαυτό σου. Μόνο που την αξία σου την καταλαβαίνεις από αυτό που είσαι κι από αυτό που κάνεις. Δες τον εαυτό σου στον καθρέφτη, παρατήρησε την εμφάνισή σου, αποφάσισε να αλλάξεις όσα νομίζεις ότι σε αδικούν! Σκέψου αν οι γνώσεις σου σε ικανοποιούν καθώς και η προσωπικότητά σου και η συμπεριφορά σου προς τους άλλους. Εγώ ΕΙΜΑΙ ΕΔΩ να σε βοηθήσω να χαράξεις το δικό σου μονοπάτι και να σε υποστηρίξω στις επιλογές σου! ΘΕΛΩ ΝΑ Σ’ ΑΚΟΥΣΩ, να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε. Όλα έχουν σημασία: το φαγητό που τρως, ο χρόνος που κοιμάσαι, το πρόγραμμα που έχεις για τις υποχρεώσεις σου, τα αντικείμενα που χρησιμοποιείς. Μόνο αν αισθανόμαστε την αποδοχή του εαυτού μας σε συνδυασμό με την αποδοχή των άλλων αισθανόμαστε ότι έχουμε αξία!

Να θυμάσαι: Ο πρώτος κανόνας είναι ότι δεν πρέπει να ξεγελάς τον εαυτό σου. Δέξου τις παρατηρήσεις μου, γιατί είμαι ο άνθρωπος που θέλει ΜΟΝΟ το καλό σου.

Και κάτι άλλο: Να ξέρεις ότι οι περισσότεροι άνθρωποι υπερεκτιμούν αυτό που δεν είναι και υποτιμούν αυτό που είναι!

Ο έφηβος λέει: «Θα μου πεις ότι δεν ξέρω τι θέλω; Να περνάω καλά και να έχω πολλά λεφτά»

Οι γονείς απαντούν: «Αν αυτό είναι που θέλεις, κάτι δηλαδή γενικό και αόριστο, είναι πολύ πιθανό να βρεθείς αντιμέτωπος με πολλά απρόβλεπτα προβλήματα στη ζωή σου. Γιατί το περνάω καλά είναι αόριστο και πολλές φορές επικίνδυνο. Μπορεί να περνάς καλά με μια παρέα ή σε μια εκδρομή, αλλά και με το αλκοόλ… Κι αυτό συμβαίνει, γιατί περιμένεις «ό,τι τύχει»! Αν δε έχεις συγκεκριμένο πλάνο και σχέδια για το παρόν και για το μέλλον ποτέ δε θα μπορέσεις να ανεξαρτητοποιηθείς. Είναι καλό να σκεφτείς τις προσωπικές σου ανάγκες σε σχέση με το παρόν και το μέλλον σου και να συζητήσουμε μαζί όσα σε φοβίζουν ή σε απασχολούν! Το σημαντικό είναι να κάνεις τις σωστές επιλογές και να τις ξεχωρίσεις από τις λάθος!

Ο κάθε στόχος σου είναι ανάγκη να εντάσσεται σε ένα γενικό πλάνο. Αν δεν εντάσσεται σε ένα γενικό πλάνο, τότε οι κινήσεις που κάνεις και η προσπάθειά σου είναι άστοχες. Σκέψου τι ζητάς, ψάξε τα ταλέντα σου και τα ενδιαφέροντά σου. Μπορώ κι εγώ να σε βοηθήσω σ’ αυτό! Ας εκμεταλλευτούμε το internet κι ας απευθυνθούμε στους κατάλληλους ανθρώπους!»

Ο έφηβος λέει: «Δε θέλω να σας μοιάσω!»

Οι γονείς απαντούν: «Μπορεί μόλις ενηλικιωθείς να θέλεις να φύγεις , να σπουδάσεις ή να ζήσεις τη δική σου ζωή, αλλά οι συνήθειές σου και το σύστημα των αξιών σου είναι από το περιβάλλον του σπιτιού μας. Είναι νωρίς ακόμα να έχεις τα δικά σου πιστεύω, όχι γιατί δεν μπορείς, αλλά γιατί δε χρειάζεται ακόμα! Πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι ο τρόπος που συμπεριφέρεσαι, οι ιδέες και η θρησκεία που πιστεύεις, ο τρόπος που διαχειρίζεσαι τα χρήματά σου, ο τρόπος που αντιλαμβάνεσαι το καλό και το κακό, είναι πράγματα που έχεις μάθει από εμάς, τους γονείς σου. Βέβαια, θα έρθει η ώρα που θα μπορείς να βελτιώσεις ή να αλλάξεις και να προχωρήσεις στη ζωή σου, πέρα από τα δικά μας μάτια, των γονιών σου. Γι’ αυτό μην προσπαθείς να δείξεις τη μοναδικότητά σου με λάθος τρόπο. Αυτό δεν είναι σωστός στόχος, ούτε και σωστό κίνητρο. Το σημαντικότερο είναι να γίνεις αυτό που θεωρείς καλό για σένα! Θα σε βοηθήσω να ανακαλύψεις τον εαυτό σου!

Οι έφηβοι λένε: «Ό,τι και να κάνω, τίποτα δε σας ευχαριστεί»

Οι γονείς λένε: «Αναγνωρίζω πόσο προσπαθείς στο διάβασμά σου, τους καλούς βαθμούς σου, την καλή σου συμπεριφορά χθες βράδυ! Δεν μπορώ όμως να υποσχεθώ ότι αύριο δε θα χρειαστεί να σου κάνω παρατήρηση ή να σε συμβουλεύσω… Γιατί αύριο θα είσαι πάλι το έφηβο παιδί που σε κάτι άλλο θα χρειάζεται συμβουλές ή θα πρέπει να σου κάνω παρατήρηση για να διορθώσεις τον τρόπο σκέψης και τη συμπεριφορά σου. Κι αυτό είναι φυσιολογικό, αφού είσαι ανώριμος ακόμα, σαν τα ανώριμα φρούτα λόγω ηλικίας και ανεύθυνος, γιατί στα βασικά θέματα επιβίωσης είμαστε εμείς υπεύθυνοι γι’ αυτό. Άρα χρειάζεται να κάνεις λίγη υπομονή και να ξέρεις ότι οι γονείς σου σε αποδέχονται και σ’ αγαπούν άνευ όρων!

Οι έφηβοι λένε: «Εσύ με γέννησες! Δε στο ζήτησα!»

Οι γονείς λένε: «Σαφώς δε ζήτησες να γεννηθείς, κάποιοι αποφάσισαν να σε φέρουν στον κόσμο και είναι υπερήφανοι γι’ αυτό! Ξέρω πως δεν μπορείς να δεχτείς ότι δε σε εμπιστεύομαι απόλυτα και νομίζεις ότι δε σε καταλαβαίνω… Αυτό όμως είναι αστείο! Παρόλα αυτά καταλαβαίνω ότι προσπαθείς να φτάσεις στα άκρα για να πάρεις τις αποδείξεις ότι δε συμβαίνει αυτό! Χρειάζεται λοιπόν να καταλάβεις ότι εμείς οι γονείς σου σε αγαπάμε και σε αποδεχόμαστε και ότι οφείλεις στον εαυτό σου να ζήσεις όσο πιο έξυπνα γίνεται και να κάνεις σχέδια που θα σε εξελίξουν ως άνθρωπο και θα σε βοηθήσουν να είσαι ο εαυτός σου! Και να θυμάσαι: «Είσαι νέος μόνο μια φορά, αλλά μπορείς να είσαι ανώριμος για πάντα».

Οι στερεότυπες εκφράσεις των εφήβων μπορεί να μη λέγονται με αυτόν ακριβώς τον τρόπο έκφρασης, ωστόσο αυτά εννοούν. Οι γονείς μπορεί να μη λένε τις συγκεκριμένες απαντήσεις, αλλά οφείλουν αυτά να εννοούν. Ο γονεϊκός ρόλος για να είναι αποτελεσματικός και χρήσιμος στη ζωή του εφήβου, χρειάζεται να λαμβάνεται από τους γονείς πολύ σοβαρά. Όσα εκδηλώνουν οι έφηβοι είναι αποτέλεσμα των αξιών και της διαπαιδαγώγησης των γονέων αλλά και της συμπεριφοράς τους απέναντι στα παιδιά τους και στους άλλους. Συνεπώς, χρειάζεται οι γονείς να αντιληφθούν πόσο σπουδαίο είναι να σκέφτονται πριν αντιδράσουν, και να μην παρασύρονται από την πιθανή εκρηκτική συμπεριφορά των εφήβων. Ως γονείς είναι ανάγκη να συμπεριφερόμαστε ακριβώς όπως θα θέλαμε να μας συμπεριφερθούν, με συγκεκριμένο στόχο και κίνητρο. Το βέβαιο πάντως, είναι ότι με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργήσουμε σύνδεση με τα έφηβα παιδιά μας, πράγμα που θα τα κάνει να αισθάνονται ασφαλή.