“Η κόρη μου, από τότε που εγκατασταθήκαμε στη Γερμανία και της πήραμε κινητό, ασχολείται συνέχεια με αυτό”

Ερώτημα αναγνώστριας

Καλημέρα σας!! Παρακολουθώ πάντα αυτά που γράφετε γι αυτό πήρα την απόφαση να σας μιλήσω για την 13 χρονών κόρη μου το τρίτο μικρότερο της οικογένειας μας! Πριν 4 1/2 χρόνια ήρθαμε στην Γερμανία και δυστυχώς ζούσαμε μια χαρούλα στην Ελλάδα μας, αλλά ήταν το όνειρο του συζύγου! Δυστυχώς αυτό έφερε σαν αποτέλεσμα η μικρή μας να προσπαθεί να εγκλιματιστεί στο σχολείο με παιδιά από διαφορετικές χώρες χωρίς την γνώση της γλώσσας και άρχισε να γίνεται νευρική! Δούλευα πολύ αυτά τα χρόνια με αποτέλεσμα το παιδί άρχισε να είναι ώρες μόνο του ενώ στην Ελλάδα πάντα δούλευα όταν βρισκόντουσαν στο σχολείο και μετά τα βοηθούσα ή έτρεχα σε ότι χρειάζονταν μαζί τους! Στην αρχή διάβαζε, μετά που της πήραμε ένα κινητό μόνο για να μιλάμε όταν είναι στο σχολείο στο σπίτι κι εμείς να ξέρουμε ότι είναι καλά! Αυτό ήταν η τελική καταστροφή! Παράτησε τα πάντα και το μόνο που την νοιάζει είναι το κινητό! Η μεσαία διαβάζει, είναι βοηθός χειρούργου, ο μεγάλος είναι αστυνομικός και η μικρή δεν τολμάμε να της μιλήσουμε…. Δεν ξέρω πια τι να κάνω… Δεν της φωνάζω, προσπαθώ με το καλό, αν και μερικές φορές είναι τόση η στεναχώρια από τον τρόπο που φέρεται που θέλω να ουρλιάξω… Με πνίγουν χιλιάδες φόβοι παρότι προσπαθώ κρυφά να βλέπω τι κάνει!! Έχει παχύνει και θέλει να παίξει μπάσκετ που αγαπάει πολύ, αλλά στο σχολείο τα παιδιά σκέφτονται για αγόρια κι εκείνη της αρέσουν αλλά έχασε το παιχνίδι κι αυτό της έλειψε! Στην Ελλάδα είχαμε κύκλο μεγάλο φίλους,  παιδιά… εδώ είμαστε μόνοι….. Γι αυτό, το καλοκαίρι θα γυρίσουμε, πρώτα ο Θεός πίσω…,δεν ξέρω τι είναι σωστό, αλλά το παιδί έχασε τα πάντα και έχουμε χάσει τον έλεγχο…

Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για την βοήθεια σας!

Απαντά η Δρ. Αναπτυξιακής Ψυχολογίας-Ψυχοθεραπεύτρια Ευφροσύνη Αλεβίζου

Αρχικά οφείλω να σας επισημάνω πόσο σημαντικό είναι το γεγονός ότι δεν έχετε επιτρέψει στην μεταξύ σας επικοινωνία να φτάσει σε άκρα, υιοθετώντας μία στάση που χαρακτηρίζεται από υπομονή. Εκτός από την υπομονή, το άλλο εξίσου σημαντικό συστατικό που χρειάζεστε για την προσέγγιση της κόρης σας είναι η κατανόηση. Διακρίνω την κατανόησή σας για τις δυσκολίες του παιδιού σας και για τις προκλήσεις που χρειάστηκε να αντιμετωπίσει προκειμένου να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον. Φαίνεται πως οι προκλήσεις και οι απαιτήσεις ήταν μεγάλες για όλη την οικογένειά σας και ίσως οι νέες ισορροπίες που δημιουργήσατε να είναι κουραστικές για όλους. Ταυτόχρονα, χρειάζεται να δείξετε κατανόηση και για τις δικές σας ανάγκες και για τις ανάγκες της οικογένειάς σας.

Θίγετε διαφορετικές διαστάσεις της ζωής της κόρης σας που χρειάζονται διερεύνηση ώστε να μπορέσει το παιδί σας να δημιουργήσει νέες πιο λειτουργικές ισορροπίες.

Αν έχετε διαβάσει κάποια προηγούμενα άρθρα μου, θα γνωρίζετε την άποψή μου για το ότι οι καταστάσεις δεν προκύπτουν ποτέ τυχαία. Αν ένα παιδί χάνει το κίνητρό του για το σχολείο, για τη μάθηση, για την κοινωνική του ζωή, αυτό το γεγονός για μένα υποκρύπτει κάποια δυσκολία που αδυνατεί να εκφράσει. Επίσης θα γνωρίζετε τη σημασία που δίνω στο να τοποθετούμε τις καταστάσεις μέσα σε ένα αναπτυξιακό πλαίσιο που εκφράζει τις αλλαγές της οικογένειας και των μελών της. Αν δεν δούμε τα πράγματα από την αρχή τους, μας φαίνονται απροσδόκητα και ανεξήγητα. Αν ανατρέξουμε όμως στο παρελθόν μας, είναι πολύ πιθανό να βρούμε πώς χτίζεται ένα μοτίβο συμπεριφορών.

Τι συνέβη στο διάστημα της προσαρμογής όλης της οικογένειας και της μικρής σας κόρης σε ένα νέο απαιτητικό περιβάλλον; Με ποιον τρόπο οι ανάγκες για προσαρμογή επηρέασαν τον βαθμό και το είδος της ενέργειας που αφιερώσατε στο μικρότερο παιδί σας; Πόσο σας έχει κουράσει η μοναξιά της οικογένειάς σας και το αίσθημα της απώλειας του ελέγχου στο οποίο αναφέρεστε;

Σας υπενθυμίζω ότι όταν εμείς οι ενήλικες χάνουμε το αίσθημα του ελέγχου για τη δική μας ζωή, είναι εύκολο να χάσουμε τον έλεγχο της ζωής των παιδιών μας. Ακούω ότι είστε παγιδευμένοι σε ένα σενάριο ζωής με πολλή δουλειά και λίγους φίλους, με απόπειρες για εγκλιματισμό χωρίς το μέσο της γλώσσας. Αυτό το αίσθημα του εγκλωβισμού που περιγράφετε αντικατοπτρίζει το αίσθημα της απώλειας του ελέγχου για τη ζωή σας αλλά και για τον γονεικό σας ρόλο.

Γι’ αυτό και αρχικά θα σας πρότεινα να φροντίσετε τον εαυτό σας προκειμένου να μπορέσετε να φροντίσετε το παιδί σας. Φαίνεται από την αφήγησή σας πως η διαμονή σας στη Γερμανία λειτουργεί ιδιαίτερα ψυχοπιεστικά για σας. Αυτό όμως είναι κάτι που χρειάζεται να διαχειριστείτε, ώστε να μην το αφήνετε να λειτουργεί ως μηχανισμός που καθορίζει τη σχέση σας με το παιδί σας και τη δυνατότητά σας να ανταποκριθείτε στον ρόλο σας.

Όπως βλέπετε, επικεντρώνω πρώτα στις δικές σας ανάγκες, γιατί μόνο αν είμαστε εμείς οι γονείς σε διεργασία ενημερότητας για το τι μας συμβαίνει συναισθηματικά, θα μπορέσουμε να διερευνήσουμε τι συμβαίνει και στο παιδί μας.

Συνδυάστε τη δική σας απόπειρα να μάθετε τι σας συμβαίνει συναισθηματικά και πώς αυτό που σας συμβαίνει επιδρά στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζετε το μικρότερο παιδί σας, τον τρόπο με τον οποίο οι δικές σας συναισθηματικές ανάγκες είναι πιθανό να παρεμποδίζουν την έκφραση των συναισθηματικών αναγκών του παιδιού σας. Πιστεύω δηλαδή ότι πρέπει να ψάξετε τον συναισθηματικό σας κόσμο και να δείτε πώς αυτός συνδέεται με την έκφραση του συναισθηματικού κόσμου του παιδιού σας. Είναι επίσης πιθανό να χρειάζεται να ψάξετε τη σχέση με τον σύντροφό σας και τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις για τη ζωή σας και συνδυάζονται οι επιλογές σας. Αναφέρεστε στην ομαλή προσαρμογή των μεγαλύτερων παιδιών σας. Τα μεγαλύτερα παιδιά σας είναι σε άλλη φάση ζωής και σε αναπτυξιακή φάση που απαιτεί άλλου είδους προσαρμογές, ενώ το μικρότερο παιδί σας μπορεί να αντικατοπτρίζει τις δικές σας δυσκολίες προσαρμογής και ανταπόκρισης στις νέες απαιτήσεις.

Αναφέρεστε σε «χιλιάδες φόβους» για το παιδί σας. Δεν μου είναι όμως ξεκάθαρο από πού πηγάζουν αυτοί οι χιλιάδες φόβοι σας και πώς σχετίζονται με τη ζωή της κόρης σας. Τι είναι αυτό που σας φοβίζει στη ζωή της κόρης σας; Εκτός από την σχέση της με το κινητό τι άλλο σας ανησυχεί για τη ζωή της; Χρειάζεται η κόρη σας βοήθεια στο να ισορροπήσει τις διαφορετικές πλευρές της ζωής της; Τι σημαίνει για εκείνη η διακοπή του μπάσκετ; Τι σημαίνει το γεγονός ότι έχει πάρει βάρος; Ακόμα, πώς βλέπετε εσείς το παιδί σας; Είναι ένα παιδί χαρούμενο με τη ζωή του ή ένα παιδί που είναι αποσυρμένο και κλεισμένο στον εαυτό του;

Δοκιμάστε λοιπόν να απομακρύνετε την οπτική σας από το κινητό της και προσπαθήστε να κατανοήσετε τι συμβαίνει γενικότερα στη ζωή της. Αν επικεντρώσετε σε αναμέτρηση δυνάμεων με στόχο την αλλαγή της συμπεριφοράς της, τότε είναι βέβαιο ότι θα οδηγηθείτε σε αδιέξοδο αφού ούτε η συμπεριφορά θα αλλάξει, ούτε η μεταξύ σας σχέση θα αποκτήσει τη ζεστασιά και την αμοιβαιότητα που έχετε ανάγκη.

Θα σας προτείνω λοιπόν να αλλάξετε το ερώτημά σας: Αυτή τη στιγμή  ρωτάτε «τι να κάνω για να μην ασχολείται η κόρη μου αποκλειστικά με το κινητό της;»  Δοκιμάστε να ρωτήσετε: «Τι συμβαίνει στο παιδί μου; Τι το δυσκολεύει; Πώς μπορώ να βοηθήσω την κόρη μου να αισθανθεί καλά για τον εαυτό της και να κάνει επιλογές που να εκφράζουν και να αξιοποιούν τις δυνατότητές της;»

Σας υπενθυμίζω ότι η οριοθέτηση δεν επιβάλλεται, όπως δεν επιβάλλονται και τα κίνητρα στους εφήβους. Η οριοθέτηση περνά μέσα από τη θετική σχέση με τα παιδιά μας. Γι’ αυτό και το «κόλπο» σας θα είναι να παρακινήσετε την κόρη σας προς την κατεύθυνση να εντοπίσει τις επιθυμίες της. Σε αυτήν τη διεργασία είναι πιθανό να χρειαστεί την βοήθεια του ειδικού.

(Σας  προτείνω να διαβάσετε στο efiveia.gr σχετικά με την οριοθέτηση και την επικοινωνία με τους εφήβους: «Η σημαντικότητα των ορίων στην εφηβεία», «Δεν μπορώ να επιβάλλω όρια στον έφηβο. Τι να κάνω;», «Δεν αντέχω το φέρσιμο της κόρης μου.», «Ο έφηβος μου, μου μιλάει άσχημα. Τι να κάνω;», «Τι εκφράζουν τα ξεσπάσματα των εφήβων;»)

Συζητήστε μαζί της. Έτσι δεν θα χρειάζεται να μπαίνετε στη διαδικασία να προσπαθείτε να παρακολουθήσετε κρυφά τη ζωή της. Εκθέστε της τις ανησυχίες σας χωρίς να την κατηγορείτε. Αφήστε της το περιθώριο να σας εκφράσει πώς αισθάνεται. Ωθήστε την να αναλάβει η ίδια την αναζήτηση βοήθειας για τα ζητήματα που την απασχολούν και για τις αλλαγές που θα ήθελε.