Οι έφηβοι δεν εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους. Είναι φυσιολογικό; Πώς να το αντιμετωπίσουν οι γονείς;

Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος Βασιλική Τσούτσου

Οι γονείς πληγώνονται όταν οι έφηβοι δεν εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους μπροστά σε τρίτους, αλλά και αισθάνονται άσχημα όταν οι γονείς τους εξωτερικεύονται μπροστά σε κόσμο. Είναι φυσιολογικό; Πώς να το αντιμετωπίσουν οι γονείς; 

Την περίοδο της εφηβείας είναι πολύ χαρακτηριστικό το γνώρισμα της εσωστρέφειας. Το παιδί που μέχρι τα τέλη δημοτικού έλεγε όλα τα νέα και τα συναισθήματά του, ξαφνικά κλείνεται στον εαυτό του και αποφεύγει την εκδήλωση των συναισθημάτων του κυρίως στους ενήλικες.  

Ωστόσο, οι έφηβοι είναι πιο διαχυτικοί και εξωστρεφείς με τους συνομήλικους που νιώθουν ότι τους καταλαβαίνουν λόγω της ταύτισής τους. Μπορεί επίσης ένας έφηβος να εμπιστεύεται έναν άλλο ενήλικα, που αποτελεί για εκείνον πρότυπο, καθηγητή, συγγενή κλπ. Ακόμη, η σχέση ανάμεσα στα αδέλφια είναι πολύ σημαντική και ίσως ο εσωστρεφής έφηβος να βρίσκει υποστήριξη από ένα μεγαλύτερο ή μικρότερο αδελφό. 

Αντίθετα οι ενήλικες, και κυρίως οι γονείς, αποτελούν «απειλή» για την εξωτερίκευση των συναισθημάτων τους. Αυτό είναι ένα φυσιολογικό και χαρακτηριστικό γνώρισμα της εφηβείας. Οι έφηβοι θέλουν να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματά τους, αλλά πλέον επιλέγουν άλλους τρόπους. Οι επαφές με συνομήλικους είναι πολύ σημαντικές για αυτό το σκοπό, καθώς και η καταγραφή των σκέψεων και των συναισθημάτων σε ένα ημερολόγιο. Επίσης, οι έφηβοι εκφράζονται μέσω της μουσικής που ακούνε, των στίχων που επιλέγουν να τους αντιπροσωπεύουν, των βιβλίων που θέλουν να διαβάσουν καθώς και μέσω των τεχνών που ίσως επιλέγουν, όπως ζωγραφική, ακόμη και το γκράφιτι.  

Επομένως, έρχονται σε δύσκολη θέση όταν βλέπουν τους γονείς τους να εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους μπροστά σε κόσμο. Και ακόμη περισσότερο όταν μιλάνε για τους ίδιους μπροστά σε άλλους.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς όμως;  

Όταν πρόκειται για τον τρόπο που οι ίδιοι συμπεριφέρονται ανάμεσα στους ενήλικους φίλους τους, αυτό δεν χρειάζεται να αλλάξει, όσο και αν δυσκολεύονται να το αποδεχθούν οι έφηβοι. Είναι ένα παράδειγμα υγιών σχέσεων και κοινωνικών συναναστροφών που καλό είναι να το βλέπουν οι έφηβοι ώστε να το μιμηθούν όταν ενηλικιωθούν.  

Από την άλλη μεριά όμως, οι γονείς πρέπει να σέβονται τα συναισθήματα και τις σκέψεις των εφήβων και να μην τα κοινοποιούν σε τρίτους. Αυτό βοηθάει μόνο να χάσουν την εμπιστοσύνη των παιδιών τους. Είναι προτιμότερο να αφήσουν τα παιδιά να εκφραστούν όσο και αν το θέλουν μπροστά σε τρίτους όσον αφορά στα δικά τους συναισθήματα και έτσι να δείξουν ότι τους σέβονται. Η εσωστρέφεια της εφηβείας είναι κάτι παροδικό και θα αλλάξει με το πέρασμα των ετών.  

Οι γονείς ωστόσο, οφείλουν να προσέξουν ιδιαίτερα αν τα παιδιά τους είναι γενικά εσωστρεφή και δεν βρίσκουν κανέναν άλλο τρόπο εξωτερίκευσης. Αν για παράδειγμα δεν ικανοποιούνται από τις φιλίες, ή δεν καταγράφουν με όποια μορφή μπορεί, τα συναισθήματά τους. Αν περνάνε πολλές ώρες στον υπολογιστή και βρίσκουν ευκαιριακές φιλίες σε άγνωστα άτομα. Τότε είναι καλό να κινητοποιηθούν ακόμη και με την βοήθεια κάποιου ειδικού ώστε τα παιδιά να αποφορτίζονται με κάποιο τρόπο από την καταιγίδα σκέψεων και συναισθημάτων που επικρατεί αυτήν την περίοδο.