Εξειδίκευση στον Διαισθητικό Τρόπο Διατροφής
- 2 συχνοί προβληματισμοί σχετικά με τα γλυκά στην εφηβεία - 12 Οκτωβρίου 2021
- Γλυκά στην εφηβεία: Πώς να το διαχειριστώ; - 25 Αυγούστου 2021
- Νομίζω πως το παιδί μου δεν τρώει «αρκετά». Ποιους παράγοντες είναι καλό να αξιολογήσω; - 21 Δεκεμβρίου 2020
Γράφει στο efiveia.gr η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Κωνσταντίνα Κατσανά
Κάθε γονιός θέλει το παιδί του να τρέφεται υγιεινά. Πόσο πολύ αναγνωρίζουμε, όμως, την αξία που έχει η σχέση που θα διαμορφώσει ένα παιδί με το φαγητό για τη μελλοντική του ζωή;
Η κατανάλωση γλυκών από τους εφήβους αποτελεί ίσως ένα από τα πιο επίμαχα ζητήματα διατροφής που απασχολούν τους γονείς.
«Μήπως τρώει πολλή ζάχαρη;», «Καλύτερα να μην φέρνω γλυκά στο σπίτι, για να μην τα συνηθίσει.», «Εάν του εξηγήσω πόσο κακό κάνουν στην υγεία του, δε θα θέλει να τα τρώει.», «Φοβάμαι να τα έχω μέσα στο σπίτι, επειδή μετά θα τα φάω εγώ. Ας μην έχουμε τίποτα καλύτερα!»
Πολλές σκέψεις μπορεί να έχουν περάσει και από το δικό σου μυαλό σχετικά με το πώς να διαχειριστείς την κατανάλωση γλυκών τόσο για το έφηβο παιδί σου όσο και για τον εαυτό σου (άλλωστε αυτά τα δύο συνδέονται άμεσα, έτσι δεν είναι; ).
Πάμε, λοιπόν, να δούμε μερικές απλές, αλλά ιδιαίτερα σημαντικές συμβουλές που αφορούν στην προσέγγιση των γλυκών, ώστε το έφηβο παιδί σου να αποκτήσει μία υγιή και απενοχοποιημένη στάση απέναντι σε αυτά.
Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΜΙΛΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ …ΜΕΤΡΑΕΙ!
Έχεις αναρωτηθεί ποτέ πώς μιλάς για το φαγητό; Τι λέξεις χρησιμοποιείς όταν αναφέρεσαι στα γλυκά; Τα αποκαλείς με το όνομά τους ή μήπως τα προσφωνείς με διάφορους χαρακτηρισμούς, όπως «λιχουδιές», «βλακείες», «σαχλαμάρες», «σκουπίδια», «χαζομάρες» ;
Εάν έχεις χρησιμοποιήσει ή χρησιμοποιείς ορισμένες από τις παραπάνω φράσεις… σε καταλαβαίνω! Είναι απολύτως φυσιολογικό μέσα σε μία κοινωνία που αναπαράγει συνεχώς ένα αίσθημα ενοχής, ντροπής και φόβου γύρω από το φαγητό να έχει εσωτερικευθεί μέσα σου η χρήση αυτού του λεξιλογίου.
Είμαι σίγουρη πως το κίνητρό σου είναι το καλύτερο! Θέλεις να βοηθήσεις το παιδί σου και ίσως θεωρείς πως με το να του εξηγήσεις πως τα γλυκά είναι «ανθυγιεινά» και κάνουν «κακό» στην υγεία του, θα καταφέρεις να το κινητοποιήσεις, ώστε να υιοθετήσει πιο θρεπτικές διατροφικές συνήθειες.
Πλέον έχουμε στη διάθεσή μας μία πληθώρα ερευνητικών ευρημάτων που υποστηρίζει ακριβώς τα αντίθετο! Μία τέτοια τακτική όχι απλώς δεν παρακινεί ένα έφηβο παιδί να βελτιώσει την ποιότητα των διατροφικών του συνηθειών, αλλά αντιθέτως το οδηγεί στο να αισθάνεται ενοχικά απέναντι στο φαγητό. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη μίας εμμονικής σχέση με το φαγητό, την υπερκατανάλωση γλυκών «όταν υπάρχει η ευκαιρία», την αυξημένη τάση για συναισθηματική κατανάλωση φαγητού απουσία βιολογικής πείνας και την κατανάλωση γλυκών στα κρυφά, όταν «δε βλέπει κανείς».
ΕΣΤΙΑΣΕ ΣΤΗΝ ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗ -ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ!
Είναι απολύτως φυσιολογικό, στην προσπάθειά σου να προσφέρεις το καλύτερο στο παιδί σου, να έχεις σκεφτεί ή να έχεις εφαρμόσει την τακτική του «να μην μπαίνουν καθόλου γλυκά μέσα στο σπίτι». Ένα περιβάλλον, όμως, το οποίο χαρακτηρίζεται από ανελαστικούς και απόλυτους διατροφικούς κανόνες είναι ικανό να δημιουργήσει σε ένα έφηβο παιδί την αίσθηση στέρησης και περιορισμού. Μόνο και μόνο η σκέψη ότι «δεν επιτρέπεται/δεν μπορώ να φάω κάτι» είναι ικανή να πυροδοτήσει μία επιτακτική επιθυμία για να καταναλωθεί αυτό το ‘κάτι’.
Αυτός είναι ένας από τους πιο συχνούς λόγους που εξηγεί το γιατί ένα έφηβο παιδί μπορεί να «πέφτει με τα μούτρα» στον μπουφέ από το πάρτι ή να αγοράζει και να τρώει στα κρυφά όσα τρόφιμα «απαγορεύεται» να φάει στο σπίτι, επειδή θα δεχθεί κριτική.
Είναι λογικό. Όταν νιώθει κανείς πως αυτή είναι η μοναδική ευκαιρία για να καταναλώσει κάτι νόστιμο και αισθάνεται ανασφάλεια για το πότε θα μπορέσει να το γευτεί ξανά, τότε θέλει να το καταναλώσει σε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα σε σύγκριση με το πόσο θα κατανάλωνε, εάν γνώριζε πως μπορεί να το ξαναγευτεί όποτε το επιθυμεί.
Σημαντικό: Αυτό δε σημαίνει πως ένα παιδί θα τρώει συνέχεια ή μόνο γλυκά. Αυτό που πραγματικά σημαίνει είναι πως θα αισθάνεται ηρεμία και ασφάλεια γύρω από το φαγητό για να μπορεί να λειτουργεί πιο συνειδητά και να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες του σώματός του. Έτσι, μπορεί να καλλιεργηθεί μία σχέση εμπιστοσύνης απέναντι στο σώμα του, το οποίο έχει την ικανότητα να οδηγεί στην επιθυμητή ρύθμιση και ισορροπία.
Σημαντικές Υπενθυμίσεις:
- Ξεκίνησε να αποκαλείς τα τρόφιμα με το όνομά τους. Το παγωτό είναι παγωτό. Η καραμέλα είναι καραμέλα. Το γλειφιτζούρι είναι γλειφιτζούρι. Η σοκολάτα είναι σοκολάτα κ.ό.κ. Το ίδιο ισχύει για όλα τα τρόφιμα, ανεξάρτητα από τη θρεπτική αξία που μπορεί να έχουν. Η χρήση μίας ουδέτερης γλώσσας γύρω από το φαγητό μειώνει τη συναισθηματική φόρτιση, το άγχος και την ενοχή – τα οποία δε βοηθούν στη δημιουργία μιας ισορροπημένης σχέσης με το φαγητό.
- Είναι φυσιολογικό, εάν μέχρι τώρα επικρατούσε ένα κλίμα περιορισμού και απαγόρευσης γύρω από τα γλυκά, όταν προσπαθήσεις να αλλάξεις τον τρόπο προσέγγισης, να παρατηρηθεί στην αρχή μία αυξημένη επιθυμία για την κατανάλωσή τους. Δεν είναι τίποτα άλλο από την φυσική αντίδραση στο προηγούμενο αίσθημα καταπίεσης. Δείξε εμπιστοσύνη στο παιδί σου, άφησέ το ελεύθερο -χωρίς να του κάνεις παρατηρήσεις και κριτική-, ώστε να ανακαλύψει από μόνο του την ισορροπία, η οποία μπορεί να προκύψει μονάχα μέσα από την ελευθερία, την ηρεμία και το αίσθημα ασφάλειας.
- Δείξε κατανόηση στον εαυτό σου. Η σίτιση ενός έφηβου παιδιού μπορεί να φέρει στην επιφάνεια πολλές δικές σου ανησυχίες σχετικά με το φαγητό ή/και το σώμα σου. Αξιοποίησε τη γνώση για να σε βοηθάς και να σε υποστηρίζεις -και όχι για να σε κρίνεις για ό,τι δεν έχεις κάνει «σωστά» μέχρι τώρα. Είμαστε εδώ για να σε στηρίζουμε.
- Εάν νιώθεις πως το κομμάτι του φαγητού και πιο συγκεκριμένα των γλυκών ξυπνάει προσωπικούς σου φόβους και σου δημιουργεί άγχος, δες το ως μία πολύτιμη ευκαιρία για να κάνεις κάτι καλό και για τον εαυτό σου. Είναι τόσο σημαντικό και για τη δική σου ψυχική και σωματική υγεία το να αισθάνεσαι ηρεμία, ασφάλεια και εμπιστοσύνη στον εαυτό σου απέναντι στο φαγητό. Αξίζεις να σου προσφέρεις αυτό το δώρο. Σου αξίζει και εσένα να έχεις μία υγιή και απενοχοποιημένη σχέση με το φαγητό, μακριά από την καταπίεση, την ενοχή και την ντροπή που δημιουργεί η κουλτούρα της δίαιτας. Διεκδίκησέ το. Μπορείς.