Γράφει στο efiveia.gr η Παιδοψυχίατρος Θεοφανώ Πασιουρτίδη
Το άγχος είναι ένα γνωστό σε όλους συναίσθημα και μπορεί να οριστεί σαν μια αίσθηση δυσφορίας για ένα επικείμενο κίνδυνο.
Θεωρείται φυσιολογικό καθ’ όλη την αναπτυξιακή πορεία του ατόμου και πιθανόν παίζει προστατευτικό και προσαρμοστικό ρόλο.
Πολλές φορές όμως οι γονείς αναρωτιούνται αν το άγχος που βιώνουν τα παιδιά τους είναι «λογικό» και ποια είναι η διαχωριστική γραμμή από μία αγχώδη διαταραχή. Περίπου 4-8% των παιδιών και των εφήβων έχουν μία κλινικά σημαντική αγχώδη διαταραχή που παρεμβαίνει σημαντικά στην καθημερινή τους ζωή. Υπάρχουν όμως και πολλά παιδιά με φόβους ή ανησυχίες που όμως τα συμπτώματα τους δεν τους προκαλούν δυσφορία και δεν επηρεάζεται η καθημερινή λειτουργικότητα τους όπως η απόδοση τους στο σχολείο ή οι φιλικές τους σχέσεις και επομένως δεν θεωρείται ότι εμφανίζουν κάποια αγχώδη διαταραχή.
Η διαταραχή πανικού ανήκει στην κατηγορία των αγχωδών διαταραχών.
Διαταραχή Πανικού
Η κύρια εκδήλωση της διαταραχής πανικού που μπορεί να συνοδεύεται ή όχι από αγοραφοβία είναι η παρουσία διακριτών προσβολών πανικού, από τις οποίες τουλάχιστον κάποιες συμβαίνουν αιφνιδιαστικά. Η ηλικία αιχμής για την έναρξη είναι τα 14 -19 έτη. Οι προσβολές πανικού είναι σπάνιες ή κατά άλλους δεν υφίστανται στην προεφηβεία και σε μικρότερα παιδιά.
Κατά την προσβολή το άτομο αισθάνεται έντονο φόβο επικείμενου κινδύνου, καταστροφής ή θανάτου συνοδευόμενο από ποικίλα σωματικά συμπτώματα όπως αίσθημα παλμών με αιφνίδια έναρξη, πόνος στο στήθος, αίσθημα πνιγμού και ζάλης, εφίδρωση και ταχυκαρδία. Υπάρχει σχεδόν πάντοτε δευτερογενής φόβος θανάτου, απώλειας ελέγχου ή τρέλας. Η προσβολή πανικού συχνά ακολουθείται από επίμονο φόβο επόμενων προσβολών πανικού. Η έναρξη της κρίσης πανικού είναι συνήθως αιφνίδια και μέσα σε 10 περίπου λεπτά κορυφώνονται τα περισσότερα συμπτώματα. ‘Έφηβοι και νέοι με κρίσεις πανικού συχνά αποφεύγουν μέρη η καταστάσεις από το φόβο μήπως συμβεί προσβολή πανικού. Ορίζουμε σαν διαταραχή πανικού με αγοραφοβία το άγχος του εφήβου να βρίσκεται σε μέρη από τα οποία θεωρεί τη φυγή δύσκολη και όπου θεωρεί ότι μπορεί να συμβεί κρίση πανικού. Έτσι τα άτομα με συνοδό αγοραφοβία αποφεύγουν να είναι μέσα σε πλήθη, σε μέσα μεταφοράς, εμπορικά κέντρα, σινεμά κ.α.
Πριν τη διάγνωση χρειάζεται να αποκλειστούν κάποιες ιατρικές σωματικές παθήσεις όπως παθήσεις θυρεοειδούς, λαβυρινθική δυσλειτουργία και κάποιες καρδιακές παθήσεις. Επιπλέον χρειάζεται να διευκρινισθεί αν κάποιες καταστάσεις σταθερά προηγούνται των κρίσεων πανικού. Αν οι κρίσεις εκλύονται από κάποιο ερέθισμα πιθανότερο οι κρίσεις συμβαίνουν στα πλαίσια κάποιες άλλης αγχώδους διαταραχής. Όταν όμως η κύρια ανησυχία είναι ότι θα υπάρξουν και άλλες κρίσεις πανικού τότε το πιθανότερο είναι ότι η διάγνωση είναι διαταραχή πανικού.
Θεραπευτικές επιλογές αποτελούν η γνωσιακού συμπεριφοριστικού τύπου ψυχοθεραπεία και σε κάποιες περιπτώσεις η χρήση φαρμακευτικής αγωγής. Όπως και σε άλλες αγχώδεις διαταραχές είναι σημαντικό τόσο ο ίδιος ο έφηβος όσο και η οικογένεια να κατανοήσουν τη φύση της διαταραχής. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά και προλάβει δευτερογενείς επιπτώσεις στην αυτοεκτίμηση και στη συναισθηματική κατάσταση.