- “Ο γιος μου πηγαίνει στο σχολείο με ένα- δυο βιβλία, χωρίς τετράδια και πολλές φορές τη 2η ώρα” - 25 Οκτωβρίου 2023
- Γιατί οι έφηβοι αρνούνται να θέσουν στόχους; - 17 Οκτωβρίου 2023
- «Στυμμένοι γονείς» και «γονείς ελικόπτερα». Οι επιπτώσεις στην ψυχολογία του εφήβου – Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος - 7 Σεπτεμβρίου 2023
Γράφει στο efiveia.gr η Φιλόλογος – Life Coach Κλεονίκη Πανταζή
Όλοι γνωρίζουμε πως η εφηβική ηλικία είναι μια δύσκολη ηλικία και για τους έφηβους αλλά και για τους γονείς. Οι έφηβοι άλλοτε είναι αντιδραστικοί, άλλοτε εστιασμένοι στο διαδίκτυο και απομονωμένοι, ή αρνούνται να συνεργαστούν είτε για την ατομική τους φροντίδα είτε για τις υποχρεώσεις τους.
Έχουμε σκεφτεί ποια είναι η αιτία;
Μια βασική αιτία είναι το γεγονός ότι ο έφηβος δε γνωρίζει τον εαυτό του και προσπαθεί μέσω της αντίδρασης ή της «αδράνειας» ή της παθητικότητας να οριοθετηθεί και να αυτοπροσδιοριστεί.
Χωρίς τη βοήθεια του γονέα όμως μάλλον ακατόρθωτο είναι…
Οι έφηβοι βρίσκονται υπό τον καταιγισμό πληροφοριών του διαδικτύου. Αν δεν υπάρχει ένα σύστημα αξιών και αρχών σ’ αυτούς, δεν είναι δυνατόν να αντισταθούν σε οποιαδήποτε κακή επίδραση, αφού δε γνωρίζουν τον τρόπο να βάζουν όρια τόσο στον εαυτό τους όσο και στους άλλους.
Πώς μπορούμε να προστατέψουμε τα έφηβα παιδιά μας;
Μπορούμε να τα βοηθήσουμε να γνωρίσουν τον αυτό τους, ώστε να μην είναι ευάλωτα σε κάθε εξωτερική επίδραση, αλλά και να είναι ικανά να προγραμματίζονται και να θέτουν στόχους στη ζωή τους. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι, όταν ο έφηβος γνωρίζει την ταυτότητά του παύει να είναι αντιδραστικός με τους γονείς του, γίνεται συνεργάσιμος και επιδιώκει την επικοινωνία με την οικογένειά του.
Αρχικά, προσθέτουμε θετικά ερεθίσματα στη θέση των αρνητικών ερεθισμάτων με σκοπό να δημιουργήσουμε ένα νέο φίλτρο αντίληψης στον έφηβό μας. Μπορούμε για παράδειγμα, στην περίπτωση που βιώνει μια αρνητική συμπεριφορά από έναν φίλο του, να συζητήσουμε μαζί του το ενδεχόμενο να μην είναι το έφηβο παιδί μας υπαίτιο αυτής της συμπεριφοράς, αλλά η διαφορά των απόψεων, του χαρακτήρα και των βιωμάτων που έχουν τα δυο παιδιά. Εστιάζουμε στο γεγονός ότι όλοι έχουν δικαίωμα να έχουν μια διαφορετική άποψη, αλλά όχι να εκδηλώνουν μια συμπεριφορά που μειώνει τον έφηβο μας. Έτσι με όσο πιο αντικειμενική ματιά μπορούμε, αναδεικνύουμε στον έφηβο τα χαρακτηριστικά του που εμείς βλέπουμε με αποτέλεσμα αυτός να αλλάζει τον τρόπο αντίληψης των πραγμάτων και να μη χάνει την αυτοεκτίμηση του.
Βασική παράμετρος της ουσιαστικής διαπαιδαγώγησης μας είναι η καλλιέργεια της θετικής σκέψης στον έφηβο, πράγμα δύσκολο μεν, αφού τα ερεθίσματα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προωθούν το φόβο και την ανασφάλεια, δυνατό δε, αν εστιάζουμε στα θετικά στοιχεία του παιδιού μας, τονίζοντάς του πρώτα τα θετικά του χαρακτηριστικά και στη συνέχεια με ευγενικό τρόπο τού επισημαίνουμε τις διορθωτικές κινήσεις που χρειάζεται να κάνει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι πιο δεκτικός στις συμβουλές και στις παρατηρήσεις μας.
Παράλληλα, ο έπαινος σε κάθε καλή πράξη και τα λόγια υποστήριξης βοηθούν τον έφηβο να εστιάζει στα πλεονεκτήματά του, ώστε να γίνει ισορροπημένος, αισιόδοξος και θαρραλέος.
Φροντίζουμε όταν ερχόμαστε σε οπτική επαφή με τον έφηβο να χαμογελάμε! Το χαμόγελο εκδηλώνει την επιβεβαίωση που επιζητά το έφηβο παιδί μας! Ο έφηβος χαλαρώνει τις άμυνές του προς εμάς, η θετική ενέργεια διαχέεται στο χώρο, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται οι συνθήκες για μια ουσιαστική επικοινωνία της οικογένειας.
Ελέγχουμε τον τρόπο που μιλάμε, χρησιμοποιώντας λέξεις όπως το «ευχαριστώ» , «παρακαλώ» και εκφράζουμε τα θετικά μας συναισθήματα που εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την έκφραση «Νιώθω ενθουσιασμένος με τους βαθμούς σου» αντί «Τα πήγες πολύ καλά». Δεν πρέπει να ξεχνάμε πόση δύναμη έχουν οι λέξεις τόσο για εμάς τους γονείς όσο και για τους εφήβους.
Αποφεύγουμε τους χαρακτηρισμούς– κυρίως τους αρνητικούς καθώς και τις άσχημες σκέψεις για το παιδί μας! Όλα εκπέμπονται και οι έφηβοι είναι αρκετά ικανοί να αντιλαμβάνονται αυτό που σκεφτόμαστε και νιώθουμε!
Δε σας έχει συμβεί να αισθάνεστε ότι με το παιδί σας είστε «συγκοινωνούντα δοχεία»;
Μπορούμε να τους τονίζουμε τα θετικά χαρακτηριστικά «των αρνητικών χαρακτηριστικών» που τους «επισημαίνουν» οι άλλοι. Για παράδειγμα, «Είσαι φυτό» σημαίνει ότι «είσαι επιμελής μαθητής και έχεις στόχους στη ζωή σου», «Είσαι ντροπαλός» σημαίνει «είσαι παρατηρητικός και καλός ακροατής», «Είσαι ευαίσθητος» σημαίνει «έχεις ενσυναίσθηση».
Έτσι ο έφηβος δεν αισθάνεται ενοχές για τον χαρακτήρα του με αποτέλεσμα να μη χάνει την αυτοεκτίμησή του και να βρίσκει τη θέληση για οποιεσδήποτε αλλαγές, προκειμένου ο ίδιος να βελτιωθεί.
Μπορούμε λοιπόν, εμείς οι γονείς να δημιουργήσουμε με τους κατάλληλους χειρισμούς τις προϋποθέσεις, ώστε να αποκτήσει ο έφηβος την εικόνα για τον εαυτό του και την επίγνωση ότι μπορεί ο ίδιος να πετύχει όσα ο ίδιος επιθυμεί και ονειρεύεται! Έτσι θα αποκτήσει τη θέληση να προσπαθεί για το καλύτερο, τόσο σχετικά με τη φροντίδα του εαυτού του, το σχολείο, όσο και σχετικά με τις διαπροσωπικές του σχέσεις με την οικογένεια αλλά και τους φίλους του.