- Τα οφέλη της αποτελεσματικής συνεργασίας μεταξύ σχολείου – οικογένειας - 17 Μαρτίου 2023
- Μπορώ να σταθώ δίπλα στον/ην έφηβο/η, όταν νιώθω ότι δεν τον/την συμπαθώ; - 16 Φεβρουαρίου 2023
Γράφει στο efiveia.gr η Προσωποκεντρική Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Ψυχοθεραπεύτρια, Εκπαιδευτικός Μαριλίζα Χρυσικάκη
Δεν τον/την αναγνωρίζω πια. Πόσο πολύ έχει αλλάξει. Δεν είναι ο ίδιος/η ίδια. Πού είναι το κοριτσάκι μου; Πού είναι το αγοράκι μου; Πού είναι το μωρό μου, το καλό, το υπάκουο, το χαμογελαστό, το ευγενικό;
Όταν μπαίνουν τα παιδιά στην μεταβατική περίοδο της εφηβείας, οι αλλαγές είναι εμφανείς σε όλες τις πλευρές της προσωπικότητάς τους και μερικές φορές ραγδαίες. Επηρεάζεται η εξωτερική εμφάνιση, το ντύσιμο, η συμπεριφορά, ο τρόπος έκφρασης, η στάση απέναντι στους γονείς και στους καθηγητές/τριές τους, η επικοινωνία με τους σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή τους, οι αξίες τους, οι διαπροσωπικές τους σχέσεις γενικότερα και ο χαρακτήρας τους. Αναφερόμαστε, λοιπόν, σε μια απώλεια της παιδικότητας στην ουσία, καθώς ο έφηβος και η έφηβη οδεύουν προς την ενηλικίωση και τον κόσμο των “μεγάλων”. Όπως συμβαίνει και σε οποιαδήποτε απώλεια, μια σημαντική διαδικασία επούλωσης που προκύπτει είναι το πένθος (Cole & Cole, 2002). Χρειάζεται ως γονείς να αφήσουμε το παιδί που κάποτε υπήρξε και να υποδεχτούμε τον/την έφηβο/η που έχουμε μπροστά μας στο τώρα.
Πόσο εύκολο είναι, όμως, να σταθώ στο ύψος μου, όταν αυθαδιάζει, δείχνει ασέβεια, δε με ακούει, έχει έντονα παρορμητικά ξεσπάσματα θυμού, δεν ακολουθεί κανόνες και δε μας υπολογίζει ως γονείς;
Σε αυτό ακριβώς το σημείο χρειάζεται να σταθώ ως ενήλικας και να συνειδητοποιήσω ότι το παιδί μου είναι διαφορετικό από εμένα και αυτό στην πραγματικότητα “είναι εντάξει”. Η διαφορετικότητα δεν είναι κριτήριο για να απομακρυνόμαστε από στενές σχέσεις. Η μη αποδοχή της ολότητας του άλλου ατόμου, η επικριτικότητα, η συναισθηματική απουσία και η έλλειψη αποτελεσματικής επικοινωνίας μπορεί –αντίθετα – να αποτελεί κριτήριο. Οι γονείς από τη μεριά τους μπορούν να ενθαρρύνουν τους εφήβους να τους μιλάνε, δείχνοντας πως μπορούν να τους ακούσουν, χωρίς να τους κρίνουν (Τάνταρος, 2011).
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε μέσα μας ποιο κομμάτι μας είναι εκείνο που ενεργοποιείται στην αντίδραση του/της εφήβου. Συχνά, οι αξίες και οι ανάγκες μας είναι εκείνες οι οποίες – όταν συγκρούονται – δημιουργούν μεγαλύτερη ένταση και τριβή στη μεταξύ μας σχέση (Cole & Cole, 2002). Το σύστημα αξιών διαφοροποιείται και αρκετές φορές είναι ακριβώς αντίθετο. Δεν έχει σπάσει, όμως, τίποτα που να μην μπορεί να ξαναφτιαχτεί.
Το ταξίδι της εφηβείας μπορεί να έχει διακυμάνσεις, φουρτούνες και αναταραχές αλλά και ζεστές, χαρούμενες και δημιουργικές στιγμές. Χρειάζεται υπομονή, άνευ όρων αγάπη, κατανόηση, αποδοχή, όρια και ανοιχτότητα, για να συμπορευτούμε με ασφάλεια και να μεγαλώσουμε μαζί.